بررسی برخی عوامل اپیدمیولوژیک در بیماران مبتلا به سالک مراجعه کننده به مراکز بهداشت مشهد مقدس از سال 1387 تا 1392

محورهای موضوعی : علوم پزشکی

حسین مختاری ¹ , مرتضی گلمکانی ²

1 - استادیار، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مشهد، ایران
2 - دانشجوی رشته پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مشهد، ایران

تاریخ دریافت : 1396/03/15 تاریخ پذیرش : 1396/03/15 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: مشهد, اپیدمیولوژی, لیشمانیای ماژور,

چکیده مقاله :

مقدمه و هدف: لیشمانیوزیس بیماری مشترک انسان و حیوان است که میزبان مخزن بین حیوانات وحشی و جوندگان است.این انگل (لیشمانیاها) بیماریهای پیچیده ای را ایجاد می کنند که موسوم به لیشمانیازیس است. هدف از این پژوهش تعیین عوامل اپیدمیولوژیک در بیماران مبتلا به سالک مراجعه کننده به مراکز بهداشت مشهد مقدس از سال 1387 تا 1392 می باشد. روش مطالعه: بررسی حاضر یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی می باشد که برای این منظور کلیه افراد مبتلا به سالک در سالهای 1387 تا 1392 که دارای پرونده در مراکز بهداشت مشهد مقدس می باشند، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده درصد بیشتری از مبتلایان به سالک را نوجوانان بین 11 تا 20 سال (3/23%) تشکیل داده اند. میانگین سنی بیماران مبتلا به سالک در 6 سال مورد بررسی نیز 68/16 ± 27/27 است. از بین مشاغل نامبرده شده بین مبتلایان مورد بررسی درصد بیشتری به خانه داران (5/33%) اختصاص داده شده است. فصل پاییز نیز طبق نتایج بدست آمده فصل مناسب تری برای شیوع سالک می باشد. مدت زمان بروز تا تشخیص سالک به طور میانگین 92/1 ± 4/2 ماه بوده و بیشتر بیماران از مراکز روستایی به مراکز بهداشت ارجاع شده اند. درصد ضایعات خشک (1/78%) بیشتر از ضایعات مرطوب بوده است. اندازه ضایعات به طور میانگین 43/1 ± 97/1 سانتی متر و میانگین این تعداد برای هر فرد 54/2 ± 38/2 بوده است. همچنین در مجموع 438 نفر تعداد 1013 ضایعه دیده شده است که بیشتر آنها در نواحی دست (5/31%) و ساعد (5/17%) بوده اند. نتیجه گیری: بیشترین تعداد مبتلایان در سال 89 بوده است. بیشترین تعداد بیماران را مردان با 54% تشکیل داده اند. با توجه به نتایج بدست آمده درصد بیشتری از مبتلایان به سالک را نوجوانان بین 11 تا 20 سال (3/23%) تشکیل داده اند. میانگین سنی بیماران مبتلا به سالک در 6 سال مورد بررسی نیز 68/16 ± 27/27 است. فصل پاییز نیز طبق نتایج بدست آمده فصل مناسب تری برای شیوع سالک می باشد. مدت زمان بروز تا تشخیص سالک به طور میانگین 92/1 ± 4/2 ماه بوده و بیشتر بیماران از مراکز روستایی به مراکز بهداشت ارجاع شده اند. اندازه ضایعات به طور میانگین 43/1 ± 97/1 سانتی متر و میانگین این تعداد برای هر فرد 54/2 ± 38/2 بوده است.

چکیده انگلیسی:

Background: Leishmaniasis is a common disease between human and animals. The hosts of the parasite are wild animals and rodents. The of parasite Leishmaniasis causes complex diseases that called Leishmanousis. The aim of this study was to determine epidemiological etiology of Leishmaniosis in the paitient with Leishmaniosis that live in Mashhad between the years (2008-2013). Materials & Methods: In this Cross- sectional study, all of the patients with Leishmaniosis that have files in health care centers in Mashhad between the years of (2008-2013) were studied.  Results: The results of this study showed that the most patients are in the 2011. That 54% of them are men. Also the Teenagers with 23% convering the biggest group of Leishmaniosis . The averge years of the patients in 6 years was 27/27 ± 16/68 among the jobs the house wifes were more affected with Leishmaniosis. The time between the manifestation of the disease to diagnosis was between 2/4±1/92 months. The size of the wounds are about 1/97± 1/43 cm and the average of it was 2/38± 2/54 for each person. In 1013 person, 438 wounds were seen that most of them are on the hands (31/5%) and arms (17/5%). Conclusion: The most patients are in the 2011. That 54% of them are men. The Teenagers with 23% covering the biggest group of Leishmaniosis. The averge years of the patients in 6 years was 27/27 ± 16/68 . According the result fall is the best season for wet of this disease. The size of the wounds are about 1/97± 1/43 cm and the average of it was 2/38± 2/54 for each person.    

منابع و مأخذ:

 

1. Herwaldt L. Leishmaniasis In: Fauci As, kasper DI, longo Dl, Loscalzo j, Braunwald E, Hauser sl,et at. Marrison's prncilple's of Internal medine the cd.4^th ed. New york: Mc Graw-tlill;2005.1633-8.   

2. صائبی اسماعیل. بیماریهای انگلی در ایران بیماریهای تک یاخته ای، مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران. 1382؛ 27(5): 163-179.

3. Alrajhi AA. Cutaneous leishmaniasis of the old world. In:skin Therapy letter. 2003; 8: 1-4.

4- شریفی،ایرج ؛زمانی،فرود؛ افلاطونیان،محمدرضا؛ فکری، علیرضا. گزارش یک اپیدمی لیشمانیوز پوستی و عوامل احتمالی ایجاد آن در شهرستان بافت استان کرمان، مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران. 1387،4(1)؛ 58-53.

5- ظهیرنیا، امیرحسین؛ مرادی، علیرضا؛ نوروزی، نوروزعلی؛ نادر بطحایی، سید جلال الدین؛ عرفانی، حسین؛ مرادی، عباس. بررسی اپیدمیولوژی لیشمانیوز جلدی در استان همدان طی سالهای 1386-1381،مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان. 1388، 16(1)؛ 51.

6- روغنی، علیرضا؛ یاسمی، محمد رسول؛ جلیلیان، مهیار؛ عبدی، جهانگیر؛ طاویرانی،کبری. اپیدمیولوژی لیشمانیوز پوستی  در استان ایلام.مجله پژوهشی دانشکده پزشکی. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی.1391؛ 36(1)؛ 53-50.

7- امینیان ، کورس؛ رمضانپور، جواد؛ بررسی اپیدمیولوژیک بیماری سالک در استان اصفهان سال1390. مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز.1392 ؛ 18(3)؛ 40-33.

8- کثیری، حمید؛ کاظمی،شهناز؛ مرتضوی، هلیا. بررسی اپیدمیولوژیک لیشمانیوز جلدی در شهرستان خرمشهر، استان خوزستان، جنوب غربی ایران. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور. 1392؛ 37(2)؛ 48-45.