مطالعه بافت شناسی و ریخت شناسی دستگاه ادراری تناسلی جنس نردرسمندر Paradactylodon gorganensis ( دوزیستان دمدار ، سمندرهای آسیایی )
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانورینعیمه رضاپور 1 , میترا حیدری نصرآبادی 2 , حاجی قلی کمی 3
1 - کارشناس ارشد زیست شناسی تکوینی
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند
3 - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
کلید واژه: مورفولوژی, بافت شناسی, سمندر پاراداکتیلودون گرگاننسیس, دستگاه ادراری_ تناسلی,
چکیده مقاله :
سمندر پاراداکتیلودون گرگاننسیس از خانواده سمندرهای آسیایی و یک گونه منحصر به فرد و بومی ایران می باشد و بعنوان یک گونه در حال انقراض در لیست قرمز IUCNقرار گرفته است. بررسی حاضر به تشریح ساختمان، بافت شناسی و مورفولوژی دستگاه ادراری _ تناسلی این سمندر می پردازد بدین منظور تعداد 16 عدد از این سمندر از تنها زیستگاه آن در غار شیر آباد در نزدیکی خان ببین و 70 کیلومتری شرق گرگان (Nَ57 36 و Eَ01 و55) ) در شرق سلسله جبال البرز در استان گلستان ایران صید و به آزمایشگاه منتقل گردید . نمونه ها به منظور مطالعات مورفومتری مدتی در شرایط آزمایشگاه و در یخچال نگهداری شدند پس از اندازه گیری های بیومتریک ، کالبد شکافی نمونه ها صورت گرفت و اندام های ادراری_ تناسلی جانور توسط فیکساتیو بوئن تثبیت شده جهت مطالعات بافتی آماده گردیدند . بررسی های بافتی نشان داد که بیضه های این سمندر مانند سایر گونه های خانواده هاینوبیده استوانه ای است و از نوع لوبوله کامل(آمپولا) بوده و اسپرماتوژنز الگوی کیستی دارد, بیضه ها در طرفین بدن توسط پرده صفاق به ستون فقرات و کلیه ها مرتبط است کلیه ها نیز کشیده و چسبیده به ستون فقرات می باشد و دو شکلی آشکار جنسی به لحاظ ظاهر بین دو جنس وجود ندارد درحالیکه در سایرسمندرها کلیه ها به طور آشکاری کوتاه تر است و نرها در ناحیه ی شکمی باریکترند . اجسام چربی نیز به صورت رها شده در محفظه ی سلوم قراردارد..میانگین طول بیضه های فعال به لحاظ جنسی 76/32 mm و عرض آن 77/4 mmو میانگین طول بیضه غیرفعال 98/17mmوعرض آن 64/1mm می باشد.
Paradactylodon gorganensisfrom the family Hynobiidae as a rare species is endemic of Iran.This species is only found in the Shir-Abad Cave and the stream flowing from it, 60 km east of Gorgan (36 57and#39; N, 55 01and#39; E), in the eastern part of the Elburz Mountains, in the Golestan Province, northern Iran. The cave is at an elevation of 310 meters above sea level. In this research we aimed to study the morphological and histological structure of Urogenital system in this species .in order to fulfill this purpose 16 specimens of this salamanders were captured and transferred to laboratory. Afterwards, we examined and measured morphometric characters before dissecting out the reproductive and urinary systems which were then processed for histological examinations.5-6 micron sections were cut and stained with Hematoxylen-Eosin. Morphological and histological studies showed that ,in this species testis is ampular and spermatogenesis occurs in cysts which develop within seminiferous lobules. The kidneys are elongate and there is no obvious sexual dimorphism in shape. In other salamanders the kidneys are proportionately shorter and those in males are narrow anteriorly .Average length and diameter of active testis were 32/76 mm and 4/77mm and in the non active gonad were 17/98 mm and 1/64 mm respectively