اثرات مخرب سم مار جعفری (Echis carinatus) بر روی بافت های شش و کبد گونه ای از پرنده
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوری
احمد قارزی
1
(دانشگاه لرستان، دانشکده علوم، گروه زیست‌شناسی، خرم آباد، ایران)
آمنه نظری
2
(دانشگاه لرستان، دانشکده علوم، گروه زیست‌شناسی، خرم آباد، ایران)
محسن عباسی
3
(دانشگاه لرستان، دانشکده دامپزشکی، گروه علوم پایه، خرم آباد، ایران)
کلید واژه: کبد, سم, بافت شناسی, مارجعفری, شش,
چکیده مقاله :
مار جعفری یکی از مارهای سمی و خطرناک است که در ایران نیز پراکندگی داشته و مسئول بیشتر موارد مارگزیدگی منجر به مرگ در دنیا است. در این بررسی اثرات گزش این مار بر روی گونه ای از پرندهمورد مطالعه قرار گرفت. طی این تحقیق تعداد چهار نمونه زنده از مار جعفری و 16 قطعه مرغ عشقMelopsittacus undulatus (شامل 8 نر و 8 ماده) مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر ارزیابی های رفتاری پرنده مورد گزش واقع شده، از بافت های کبد و ریه پرنده های شاهد و تیمار مقاطع میکروسکوپی تهیه و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در نمونه های تیمار، اثر سم با پیدایش درد، ادم، تخریب بافتی، خونریزی شدید ظاهر می گردد. هم عوارض موضعی و عمومی ظاهر شده بنظر می رسد ناشی از وجود انواعی از ترکیبات در سم مار مذکور است که از جمله آنها متالوپروتئینازها و اکارین می باشند.
Saw-Scaled viper (Echis carinatus) is one of the most dangerous and poisonous snakes found in Iran and is responsible to many cases of envenomations resulted to the death in the world. The present study was conducted to study the effects of the venom of this snake on birds. To perform this task, 4 individuals of the viper were collected from their natural habitat and kept alive within a televarium. For experimental animals we selected 16 birds (8 males and 8 females) of Melopsittacus undulatus. The birds were released one by one into televarium and bitten by the snakes. The snake-bitten birds were then scrutinized in terms of behavioral reactions and histological changes occurred in their lung and liver. The venom of Echis carinatus was found to cause pain, edema, severe hemorrhage and dissociation of cells tissue. Both local and systemic effects of this snake venom have been associated with the action of a variety of venom components which include metalloproteinases and ecarin.
