بررسی تأثیرات آلودگی روی جمعیت درشت بی مهرگان کفزی رودخانه چشمه کیله تنکابن با تکیه بر شاخص های زیستی

محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوری

روح الله عباسپور ¹ (باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران)
مسعود هدایتی فرد ² (دانشگاه آزاداسلامی، واحد قائمشهر، گروه شیلات، قائمشهر، ایران)
جواد مسگران کریمی ³ (باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران)
آزاده طوسی ⁴ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، گروه زیست شناسی، دامغان، ایران)

تاریخ دریافت : 1393/04/01 تاریخ پذیرش : 1396/02/31 تاریخ انتشار : 1391/05/01

کلید واژه: ماکروبنتوز, شاخص های زیستی, رودخانه چشمه کیله, تنکابن,

چکیده مقاله :

رودخانه چشمه کیله در حوزه جنوبی دریای خزر به عنوان یک زیستگاه بسیار مهم و با ارزش برای مهاجرت و زاد آوری گونه های با ارزش شیلاتی نظیر ماهی آزاد) trutta caspiusSalmo(و ماهی سفید )( Rutilus frisii kutum از اهمیت بسیار بالائی برخوردار بوده است. در پژوهش حاضر به بررسی کیفیت آب رودخانه چشمه کیلهتنکابن در سال 1390 - 1389 بر اساس مطالعات فون کفزیان رودخانه در چهار ایستگاه و طی دوازده نوبت نمونه برداری با سوربر سطح 1/0 متر مربع و در سه تکرار صورت گرفت. در بررسی کفزیان رودخانه 47 خانواده متعلق به 15 راسته و شش رده شناسایی شد که در میان آنها لارو حشرات آبزی بیشترین تنوع را داشته اند.همزمان با نمونه برداری از فون بنتیک برخی از فاکتورهای فیزیکی شیمیایی نظیر دمای آب، BOD5 و TDSدر ایستگاه ها اندازه گیری گردیدکه فاکتورهای فوق در ایستگاه های مورد نظر تفاوت معنی داری در سطح احتمال 5 درصد(Pandgt;0.05) نشان نمی دهد. نتایج نشان داد که راسته های DipteraوEphemeroptera در همه ایستگاه ها جانداران غالب بوده اند. حداکثر فراوانی کل جانداران در این مدت مربوط به ایستگاه 1 با 44% و حداقل فراوانی مربوط به ایستگاه 4 با 16% بود.آزمون کروسکال والیس راسته های شاخص بی مهرگان کفزیراسته Plecoptera, Trichoptera, Ephemeroptera, Otherدر طول سال نشان دهنده وجود اختلاف معنی دار بین ایستگاه ها در سطح اطمینان 95%می باشد(Pandlt;0.05) اما خانواده Chironomidaeدر چهارایستگاه در طول سال اختلاف معنی دار بین ایستگاه ها نشان نداد. بررسی ها نشان داد که حداقل میانگین شاخص EPT/CHIRمتعلق به ایستگاه 4 با 79/0 و حداکثر آن متعلق به ایستگاه 1 با 32/3 می باشد. بر اساس شاخص زیستی هیلسنهوف (HFBI) در طول سال ایستگاه 1دارای وضعیت کیفی خیلی خوب، ایستگاه 2 دارای وضعیت کیفی خوب و ایستگاه 3، دارای شرایط متوسط و ایستگاه 4 نیز از شرایط نسبتا ضعیفی برخوردار بود. نتایج نشان داد که ایستگاه چهار بدلیل فشار ناشیاز ورود فاضلاب و پساب خانگی و شهری، کارگاه های ماشین شویی، بازار ماهی فروشان تنکابن و تخلیه زباله های شهری در اطراف رودخانه با بار آلودگی بالا، کارخانه های شن و ماسه، برداشت مجاز و غیر مجاز شن و ماسه از بستر رودخانه شرایط نسبتا ضعیف در برخی از فصول سال بوجود می آورد

چکیده انگلیسی:

CheshmekileRiver in the southern Caspian Sea is an important and valuable habitat for migrating species and birth collect valuable fisheries such as salmon trutta caspius and Rutilus frisii kutuIn. In the present study, to assess the quality of river water Cheshmekile Tonekabon in the year 1389-1390 based on macroinvertebrates fauna River studies at four stations within twelve sampling intervals with surber level 0.1m2 and three replicate were performed.The study of 47 families belonging to 15 order and six category macroinvertebrate in the River was identified. Indicator of biodiversity in the River is among the highest diversity of aquatic insect larvae simultaneous sampling benthic some of physical and chemical factors such as water temperature of BOD5 and TDS were measured at stations that the above factors in the stations were significantly different at 0.05. Probability level (pandgt;0.05) did not show. Results show that the order Diptera and Ephemeroptera were organismsat all stations. Maximum abundance of organism at this time to a station 1 with 44% and minimum of 16% were related to the station 4.Kruskal Wallis test order index invertebrates order Plecoptera, Trichoptera, Ephemeroptera, Other in stations throughout is the year indicators a significant difference between the confidence level of 0.05(pandlt;0.05) but the family Chironomidae at four stations during the year showed no significant difference between stations. The investigation showed that the minimum mean EPT/CHIR owned station 4 with 0.79 and the maximum is 3.32 to station 1. Based on biological indicators Hinselhof (HFBI) during the years the station 1 has a very good quality condition, station 2 has a status of good quality, and station 3 has a with an average of stations 4 and the conditions were relatively poor. Results showed that the four stations due to pressure from domestic and municipal sewage and wastewater, machine shops, laundering, branch fish sales and discharge of urban waste in the river with a high pollution load sand and gravel plants, legal and illegal removal of sand from the river bed is relatively weak in terms of seasons creates.