مقایسه قدرت توضیح‌دهندگی تئوری مازاد تمیز و تئوری چشم‌انداز در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق‌ بهادار تهران

محورهای موضوعی : سرمایه‌گذاری

افشین بدیعی ¹ ( گروه حسابداری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران. )
سعید علی احمدی ² ( گروه حسابداری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران. )

تاریخ دریافت : 1402/03/25 تاریخ پذیرش : 1402/07/09 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: ارزش دفتری هر سهم, تئوری مازاد تمیز, سود عملیاتی هر سهم, تئوری ارزشگذاری, تئوری چشمانداز,

چکیده مقاله :

هدف: تئوری رایج برای ارزش‌گذاری قیمت سهم بر اساس داده‌های حسابداری، تئوری مازاد تمیز است. همچنین، تابع ارزش می‌تواند بر اساس تئوری چشم‌انداز نیز مشخص گردد. ازاین‌رو، هدف پژوهش حاضر مقایسه قدرت توضیح‌دهندگی تئوری مازاد تمیز و تئوری چشم‌انداز است. روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش توصیفی از نوع هم‌بستگی است. با استفاده از روش حذف سیستماتیک تعداد 152 شرکت در دوره 1389 تا 1400 به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. متغیر‌های پژوهش شامل سود عملیاتی هر سهم، ارزش دفتری هر سهم و ارزش بازار هر سهم است. در این پژوهش از رگرسیون چند متغیره و با استفاده از داده‌های ترکیبی فرضیه‌های پژوهش آزمون شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که قدرت توضیح‌دهندگی سود عملیاتی هر سهم در تئوری مازاد تمیز از تئوری چشم‌انداز بیشتر است. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که قدرت توضیح‌دهندگی اقلام تعهدی سود عملیاتی هر سهم تئوری مازاد تمیز از تئوری چشم‌انداز بیشتر است. اما، قدرت توضیح‌دهندگی اقلام نقدی سود عملیاتی هر سهم تئوری مازاد تمیز از تئوری چشم‌انداز متفاوت نیست. در کل، نتایج پژوهش نشان داد که قدرت توضیح‌دهندگی تئوری مازاد تمیز بیشتر از تئوری چشم‌انداز است. اصالت / ارزش‌افزوده علمی: به استناد یافته‌های پژوهش حاضر، فعالان بازار سرمایه می‌توانند برای تعیین ارزش‌گذاری سهام از تئوری مازاد تمیز استفاده نمایند.

چکیده انگلیسی:

Purpose: The common theory for stock price valuation based on accounting data is clean surplus theory. Also, the value function can be determined based on the prospect theory. Therefore, the aim of the current research is to compare the explanatory power of the clean surplus theory and the prospect theory.Research Methodology: Using a systematic method, 152 listed companies were selected as the research sample. The research period is from 2009 to 2022. Research variables include operating earnings, book value and market value. In this research, research hypotheses were tested using multivariate regression and using panel data.Results: The results indicate that the power of explaining the operating earnings of per share is greater in the theory of a clean surplus of the theory of prospect. Also, the results of the research showed that the explanatory power of accrual items of operating earnings of per share is greater in the theory of a clean surplus of the theory of prospect. However, the explanatory power of cash items of operating earnings of per share does not differ between the theory of a clean surplus and the theory of prospect. Originality / Value: Based on the findings of the present research, capital market investors can use the clean surplus theory to determine stock valuation.

منابع و مأخذ:

Aflatooni, A. (2016). The effect of earnings management on the performance of accounting earnings-based on valuation models. Empirical Studies in Financial Accounting, 13(50), 177-195. [In Persian]

Allami, M., & Soroshyar, A. (2022). The Effect of Momentum on the Disposition Effect and Expected Stock Returns in the Framework of Prospect Theory and Mental Accounting Theory. Advances in Finance and Investment, 2(5), 45-65. [In Persian]

Askarzadeh, G., Khaliliaraghi, M., Nikoomaram, H., & Rahnamaye Roodposhti, F. (2018). Comparing the Behavioral Model of Stock Images with Traditional Models in estimating Stock values of Companies Listed on Tehran Stock Exchange. Journal of Investment Knowledge, 7(25), 245-266. [In Persian]

Baghi, M., Ebrahimi, M., & Nikzad chaaleshtor, GH. (2014). Comparison of dividend models, free cash flow and residual profit in stock valuation of Tehran Stock Exchange. Financial Accounting, 6(22),89-113. [in Persian]

Barberis, N. C. (2013). Thirty years of prospect theory in economics: A review and assessment. Journal of Economic Perspectives, 27(1), 173-196.

Chehade, S., & Procházka, D. (2023). Value relevance of accounting information in an emerging market: the case of IFRS adoption by non-financial listed firms in Saudi Arabia. Journal of Accounting in Emerging Economies.‏

Ebrahimi Meimand, M., & Setayesh, M. H. (2015). Clean Surplus Model and Important of Dirty Surplus Items. Accounting and Auditing Studies, 4(14), 16-31. [in Persian]

Espinoza, D., Rojo, J., Cifuentes, A., & Morris, J. (2020). DNPV: A valuation methodology for infrastructure and capital investments consistent with prospect theory. Construction management and economics, 38(3), 259-274.

Feltham, G. A., & Ohlson, J. A. (1995). Valuation and clean surplus accounting for operating and financial activities. Contemporary accounting research, 11(2), 689-731.

Ho, K. C., Lee, S. C., Lin, C. T., & Yu, M. T. (2017). A comparative analysis of accounting-based valuation models. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 32(4), 561-575.

Hosseinpour, H., Khodamipour, A., & Pourheidari, O. (2022). The impact of the prospect theory value on the relationship between liquidity risk and returns. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 16(4), 756 -776.  

Kahneman, D., & Tversky, A. (1979). Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk. Econometrica, 47(2), 263-292.

Kariuki, B. W., & Oyugi, L. A. (2013). Testing the residual income valuation model in a Nascent stock market: the case of Nairobi securities exchange. International Journal of Business and Social Science, 4(10).1-13. Karyadi, H., Subroto, B., Rahman, A. F., & Maski, G. (2019). The value relevance of earning measurement using ohlson model: a meta-analysis. The International Journal of Accounting and Business Society, 26(2), 43–80.

Khajavai, S., Hallaj, M., & Ganji, K. (2017). Prospect Theory use in non-laboratory environment. Journal of Investment Knowledge, 5(20), 187-204. [In Persian]

Kothari, S. P. (2001). Capital markets research in accounting. Journal of accounting and economics, 31(1-3), 105-231.

Kumari, P., & Mishra, C. S. (2017). A literature review on Ohlson (1995). Asian Journal of Finance and Accounting, 9(2), 28-47.

Lotfi, M., & Abdolbaghi Ataabadi, A. (2021). Behavioral Analysis of Stock Returns Based on Assets Pricing Models in the Framework of Prospect Theory: Evidence from Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Management Perspective, 11(36), 91-118. [In Persian]

Mahmodabadi, H., & Bayazidi, A. (2009). A Comparison of Explanatory Power between Residual Income Valuation and Abnormal Earnings Growth Models in Determining the Value of Companies. Accounting and Auditing Review,15(54),101-116. [In Persian]

Mohammadnejad Aghdam, A., Fazlzadeh, A., Ahmadian, V., & Naghdi, S. (2022). Improving the performance of Fama - French models in predicting expected returns by offering new definitions of risk factors in the Tehran stock exchange. Advances in Finance and Investment, 3(9), 29-52.[In Persian]

Mojtahedzadeh, V., Alavi Tabari, S. Hossein., Ghasemi, Z. (2008). Clean Surplus Accounting: Value Relevance of Book Value and Earnings. Accounting and Auditing Review, 15(2), 57-68. [In Persian]

Ohk, S., & Ju, B. G. (2021). Capitalizing on prospect theory value: The Asian developed stock markets. Japan and the World Economy, 57, 101042.

Penman, S., & Zhu, J. (2022). An accounting-based asset pricing model and a fundamental factor. Journal of Accounting and Economics, 73(2-3), 101476.

Saleh, W. (2017). Empirical estimation of the Residual Income Valuation Model: Profit-Making vs Loss-Making Firms. Journal of Finance and Bank Management, 5(2), 14-31.

Silvestri, A., & Veltri, S. (2012). A test of the Ohlson model on the Italian stock exchange. Accounting & Taxation, 4(1), 83-100.

Swanson, Z. L., & Alltizer, R. (2019). A Comparison of the Clean Surplus and Prospect Theory Valuation Models. Journal of Management Policy and Practice, 20(1), 95-110.

Wang, J., Wu, C., & Zhong, X. (2021). Prospect theory and stock returns: Evidence from foreign share markets. Pacific-Basin Finance Journal, 69, 101644.

Yoshinaga, Y. (2022). The Investment Usefulness of the Value Relevance Model: International Evidence. Available at SSRN 3702199.