اثر مقدار کود نیتروژن و تراکم کاشت بر رشد و عملکرد اسانس گیاه زوفا
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزیحمید خلیلی 1 , جهانفر دانشیان 2 , حمید مدنی 3 , غلامرضا نادری بروجردی 4 , محمود چگینی 5
1 - کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه زراعت، تاکستان، ایران
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت، اراک، ایران
4 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت، اراک، ایران
5 - اداره ترویج جهاد شهرستان خنداب
کلید واژه: نیتروژن, تراکم, زوفا, عملکرد اسانس,
چکیده مقاله :
هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر سطوح کود نیتروژن و تراکم بوته بر رشد و عملکرد اسانس زوفا بود. این تحقیق به صورت کرت های خرد شده درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با4 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نیتروﮋن در4 سطح صفر ،75،150 و 225 کیلوگرم در هکتار و تراکم کشت در3 سطح6، 8 ،10 بوته در متر مربع بودند. نتایج نشان داد بالاترین عملکرد ماده خشک و اندام دارویی در تراکم10 بوته در متر مربع به دست آمد. میزان مصرف 225 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و عدم مصرف نیتروژن در مرحله حداکثر گلدهی به ترتیب موجب تولید بیشترین و کمترین تعداد برگ در ساقه اصلی بوته شدند. همچنین بالاترین عملکرد اندام دارویی با مصرف 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار توصیه می گردد. تراکم 10بوته در متر مربع و میزان 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بهترین تیمار می باشد.
Hyssop with the scientific name Hyssopus officinalis belongs to the dark mint is a perennial plant that its usable parts are flowering branches, leaves and seeds. The infused vegetative body as a healing agent for the treatment of upper respiratory tract illnesses such as coughs, whooping cough, bronchitis and asthma is used. Anti-bacterial and anti-fungal properties of hyssop essential oils in food, cosmetics and health are frequently used. This study is a split plot randomized complete block design with four replications form.The treatments included four levels of nitrogen by 0, 75,150 and 225 kg per hectare and planting density in three levels were 6, 8, 10 plants per square meter. The results showed that the highest yield of dry matter and medicinal body were obtained from 10 plants per square meter. Consumption of 225 kg per hectare and lack of nitrogen in the flowering stage, respectively, generating the maximum and the lowest number of leaves per plant in the main stem. The highest yield of medicinal body with consumption of 225 kg N per hectare is recommended. The density of 10 plants per square meter and use of 75 kg N per hectare is the best treatment
1- اکبری نیا، ا.، دانشیان، ج. و محمد بیگی ف. 1384. بررسی اثر کود نیتروژن وتراکم بر عملکرد بذر ، اسانس و روغن گیاه گشنیز. چکیده مقالات فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی ومعطر ایران ، شماره 4،ص58
2- جمشیدی، خ. 1378. بررسی تاثیر فاصله خطوط کاشت وتراکم بوته بر جنبه های کمی گیاه دارویی بابونه، مجله علوم کشاورزی ایران، 31: 209-203.
3- رحمتی، م.، حسن زاده خیاط، م. و نعمتی ، ح. 1388. بررسی تاثیر سطوح مختلف تراکم بوته و نیتروژن برصفات مورفولوژیک، عملکرد، میزان اسانس و درصد کامازولن گیاه دارویی بابونه (Matricaria recutia) رقم بودگلد، مجله علوم باغبانی، جلد23، شماره1، ص35-27.
4- رضایی، م. ب.، خاوری نژاد، ر. و نیاکان، م. 1379.تاثیر کودهای شیمیایی برکمیت وکیفیت اسانس گیاه نعناع فلفلی در مرحله رویشی و زایشی. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، شماره 19، ص 14-1.
5- طغرائی ، ا.1387. تاثیرسطوح مختلف تراکم بوته ومیزان نیتروژن بر برخی ازصفات زراعی نعناع فلفلی، فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، جلد1، شماره2، ص- 57
6- عباس زاده، ب.، شریفی عاشور آبادی ، ا. و اردکانی، م. 1385. بررسی تاثیر روش مصرف کود نیتروژن بر ویژگی های کمی و کیفی گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa OfficinalisL.) تحت شرایط مزرعه . نهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. ص 595
7- فاکرباهر، ز. و نجف پور، م. 1376. بررسی اثرکودشیمیایی ازت ،فسفر و روی برمیزان بذر دهی ورشد آویشن .موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور.کرج.ص1-16
8- محمد بیگی، ف.، اکبری نیا ، ا. و دانشیان، ج. 1385. اثر کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و اجزا عملکرد گشنیز (Coriandrum sativumL.)،مجموعه مقالات نهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. ص 598
9- ملکوتی، م. ج. و م. ر. بلالی. 1383. مصرف بهینه کود راهی برای پایداری در تولیدات کشاورزی، نشر آموزش کشاورزی ، کرج . ص 448-359.
10- نادری بروجردی، غ.، مدنی، ح. و فراهانی، ا . 1385 . تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت، دورآبیاری و تراکم بوته بر عملکرد و درصد اسانس گیاهی زوفا در استان مرکزی ( اراک ) ، نهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران . ص 600
11- Agena, E. 1974. Effect of some environmental and soil factors on growth and oil production of chamomile.ph.D.Thesis, Fac. Ain shams Univ.Egypt.
12- Arabaci,O. and Bayram, E. 2004.The effect of nitrogen fertilization and different plant densities on some agronomic and technologic characteristics of Basil (Ocimum basilicum L ) .J. Agron 3(4): 255- 262.
13- Ballock, J. 1999. proposal for gaining information on producing Tanacetum parthen ium (feverfew) as a high dollar perennial crop. North Carolina state university publication , ppo.
14- Balak, R., Sharma, N. L. and Nagari, A. A. 1999. Effects of different Levels of sodicity and fertility on the performance of German chamomile under subtropical content and composition of essential oil .J. Med. Aroma. Plant sci. 21:969-971.
15- Bhardwaj, S. D. and Kausal, A. N. 1989. Effect of nitrogen levels and harvesting management on quality of essential oil in peppermint cultivars. Indian perfurmer,33:182-195.
16- Datta, P. K. and singh, A. 1964. Effect of different spacing on fresh flower and oil yield of Matricaria chamomilla, Indian. J.agron. 9: 11-20
17- Kasual, S. 1999.The effect of nitrogen fertilizer in peppermint.Journal of Essential oil Research 7:279- 289.
18-Letchomo, W. 1993. Nitrogen application affects on yield and content of active substances in chamomile genotypes .PP. 636-639.in Janick ,J. E.simon (eds.).new crops .willey.New York.
19- Peneva, P. T. 1984. Prodaction of capitula of chamomile as aresult of plant populations an chicken manure in corporated to the soil .plant science, 21: 39-44.
20- Pourohit, S. S. and Vyas, S. P. 2004. Medicinal plants cultivation.Agrobios,India.
21-Pop, G., pirsan, P., Mateoc-sirb, N. and Mateoc, T. 2007. Influence of
technological elements on yield quantity and quality in marigold(Calendula officinalis L )cultivated in cultural conditions of Timisoara. 1stinternational scientific conference on Medicina , Aromatic and spice plants: Nitra,20-23
22-Schilcher, H. 1987. Die Kamille.Wissenschaftliche VerlagseselchaftmbH. Stuttgart,Germany.151P.
23-Singh, L. B. 1970. Utilization of saline –alkali soils for agro –industry without reclaimation. Econ. Bot., 24:439-442
