تاثیر طول دوره غرقابی و دما بر فعالیت آنزیم‎های گلیکولیتیک- تخمیری در گیاهچه های گندم

محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی

مریم طهماسبی ¹ , سرالله گالشی ² , افشین سلطانی ³ , حمیدرضا صادقی پور ⁴ , احمد ابراهیمی ⁵

1 - دانشجوی دکترای گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه زابل
2 - استاد گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - استاد گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
4 - استادیار گروه زیست دانشگاه گلستان
5 - دانشجوی دکترای گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه زابل

تاریخ دریافت : 1396/05/20 تاریخ پذیرش : 1396/05/20 تاریخ انتشار : 1395/02/01

کلید واژه: رشد رویشی, تنش, الکل دهیدروژناز, فروکتوز 1و6 بیس فسفات آلدولاز,

چکیده مقاله :

تنش غرقابی ‎اثرات مخرب زیادی بر کیفیت و کمیت تولیدات زراعی دارد. این تحقیق به منظور بررسی فعالیت آنزیم‎ها‎ی الکل دهیدروژناز و فروکتوز 1و6 بیس‎فسفات آلدولاز در برگ گندم (8019N) در مرحله رویشی (4 تا 5 برگی) تحت تأثیر طول دوره غرقاب در دماهای متفاوت در قالب تجزیه مرکب با طرح پایه کاملاً تصادفی در 4 سطح غرقاب (0، 24، 48 و 96 ساعت) و 3 سطح دما (5، 10 و 20 درجه سانتی‎گراد) با 4 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اثر دما، طول دوره غرقابی و اثر متقابل دما در طول دوره غرقابی بر فعالیت آنزیم‎ها الکل دهیدروژناز و فروکتوز 1و6 بیس فسفات آلدولاز درسطح 1% معنی‎دار بود. با افزایش طول دوره غرقاب فعالیت آنزیم‎ها الکل دهیدروژناز و فروکتوز 1و6 بیس فسفات آلدولاز در دماهای 5 و 10 درجه سانتی‎گراد افزایش یافت. در دمای 20 درجه سانتی‎گراد با افزایش طول دوره غرقاب تا 48 ساعت فعالیت هر دو آنزیم افزایش ولی با افزایش طول دوره غرقاب تا 96 ساعت فعالیت هر دو آنزیم کاهش معنی‎داری یافت.

چکیده انگلیسی:

Water logging stress has high destroyer effect on quality and quantity of crop production. This experiment was carried out to investigate alcohol dehydrogenize (ADH) and fructose- 1,6- bisphosphate aldolase (FBPaldolase) activities in wheat leaf (N8019) in vegetative growth stage (4-5 leaved) under water logging duration effects in different temperature in the form of combined analysis design with CRD arrangement in 4 levels of water logging period (0, 24, 48 and 96 hour) and 3 levels of temperature (5, 10 and 20 ˚C) in tetraplicates. The results indicated that the effects temperature and water logging duration and their interaction were significant on ADH and FBPaldolase activities at 1 % level. With increasing water logging period, ADH and FBPaldolase activities increased in 5 and 10ºC. Under 20ºC, both enzyme activities increased until 48h of water logging but both enzyme activities increased significantly when water logging duration increased up to 96 h.

منابع و مأخذ:

1- ایران‎نژاد، ح. و شهبازیان، ن. 1384. مقاومت گیاهان زراعی به تنش‎های محیطی. انتشارات کارنو. 230 صفحه.

2- کافی، م.، برزونی، ا.، صالحی، م.، کمندی، ع.، معصومی، ع. و نباتی، ج. 1388. فیزیولوژی تنش‎های محیطی در گیاهان. انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه مشهد. 502 صفحه.

3- کافی، م. و دامغانی، ع. 1381. مکانیسم‎های مقاومت گیاهان به تنش‎های محیطی. (ترجمه). انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. 467 صفحه.

4- کوچکی، ع.، سلطانی، ا. و عزیزی، م. 1376. اکوفیزیولوژی گیاهی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 271 صفحه.

5- Benz, B. R., Rhoed, J. M. and Cruzan, M. B. 2007. Aerenchyma development and elevated alcohol dehydrogenase activity as alternative responses to hypoxic soils in the Piriqueta caroliniana complex. Amer J. Bot. 94(4):542–550.

6- Dennis, E .S., Dolferus, R., Ellis, M., Rahman, M., Wu, Y., Hoeren, F. U., Grover, A., Ismond, K. P., Good, A. G. and Peacock, W. J. 2000. Molecular strategies for improving waterlogging tolerance in plants. J. Exp. Bot. 51: 89-97.

7- Fukao, T., Kennedy, R. A., Yamasue, Y. and Rumpho, M. E. 2003. Genetic and biochemical analysis of anaerobicallyinduced enzymes during seed germination of Echinochloa crus-galli varieties tolerant and intolerant of anoxia. J. Exp. Bot. 54 (386):1421-1429.

8- Irfan, M., Hayat, S., Hayat, Q., Afroz, S. and Ahmad, A. 2010. Physiological and biochemical changes in plants under waterlogging. Protoplasma. 241:3-17.

9- Ismail, A. M., Ella, E. S., Vergara, G. V. and Mackill, D. J. 2009. Mechanisms associated with tolerance to flooding during germination and early seedling growth in rice (Oryza sativa L.). Ann . Bota. 103:197–209.

10- Jarillo, J. A., Leyva, A., Salinas, J. and Martinez-Zapater, J. M. 1993. Low temperature induces the accumulation of alcohol dehydrogenase mRNA in Arabidopsis fhaliana, a chilling-tolerant plant. Plant Physiol. 101:833-837.

11- Sairam, R. K., Kumutha, D., Ezhilmathi, K., Deshmukh, P. S. and Srivastava, G. C. 2008. Physiology and biochemistry of waterlogging tolerance in plants. Biol. Plant. 52:401-412.

12- Serres. J. B. and Voesenek, L. A. C. J. 2008. Flooding stress:Acclimations and genetic diversity. Ann Revi Plant Biol. 59:313-339.

13- Singla, N. K., Jain, V., Jain, S. and Sawhney, S. K. 2004. Activities of glycolytic enzymes in leaves and roots of contrasting cultivars of sorghum during flooding. Biol. Plant. 47: 555-560.

14- Xu, C. and Huang, B. 2008. Root proteomic responses to heat stress in two Agrostis grass species contrasting in heat tolerance. J.Exp. Bot. 59:4183–4194.