بررسی اثرات کاربرد عناصر بور و روی بر فرایند تشکیل دانه ذرت در مازندران

محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی

مسعود محسنی ¹ , محمد حسین حدادی ² , رضا ولی الله پور ³

1 - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
2 - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
3 - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

تاریخ دریافت : 1394/09/06 تاریخ پذیرش : 1394/09/06 تاریخ انتشار : 1391/12/01

کلید واژه: روی, ذرت دانه ای, بور, تشکیل دانه,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تاثیر دو عنصر غذائی روی و بور بر فرایند تولید دانه در ذرت، طی سال های 1383 تا 1385، آزمایش هایی در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل قائم شهر اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، با 20 تیمار در سه تکرار بود. تیمارها ترکیبی از پنج سطح کود روی ( صفر، 8 ،16 و 24 کیلوگرم در هکتار روی خالص به صورت مصرف خاکی و محلول پاشی نیم درصد سولفات روی) و چهار سطح کود بور (صفر،20 و 40 کیلوگرم در هکتار اسید بوریک به صورت مصرف خاکی و محلول پاشی آن با غلظت سه در هزار) بودند و نهایتا میانگین آن ها با هم مقایسه شدند. نتایج بدست ‌آمده از مازندران نشان داد کاربرد روی موجب افزایش معنی داری (5%=α) بر عملکرد دانه گردید اما کاربرد منفرد بور و کاربرد توام روی و بور تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه نداشتند. بالاترین عملکرد دانه به میزان 10380 کیلوگرم در هکتار در حالی از کاربرد 120 کیلو گرم در هکتار سولفات روی و 40 کیلوگرم در هکتار اسید بوریک به دست آمد که حدود 1415 کیلوگرم در هکتار بیش از شاهد بود. علاوه بر این کاربرد منفرد روی تنها بر طول بلال و ارتفاع بوته و کاربرد توام روی و عنصر بور تنها بر محیط بلال و درصد کچلی تاثیر معنی دار داشتند. کاربرد منفرد بور بر درصد کچلی تاثیر داشت و بر بقیه پارامترهای مطالعه شده تاثیر معنی داری نداشتند.

چکیده انگلیسی:

In some corn fields, in different parts of Iran, the phenomenon of partly grain free ear is observed. This phenomenon can severely decreases corn yield. Although most researchers, mention that this phenomenon is the result of moisture and heat stresses at the time of pollination, but some other researches believed that it is due to the nutritional factors, especially Boron and Zinc nutritional elements. In order to examine the effect of zinc and boron application on corn grain production, an experiment was conducted at Gharakhil Agricultural research station in Ghaemshahr during the 2003-2006. The experiment was factorial and conducted in the field as a Randomized Complete Block Design, with 20 treatments, and 3 replications. The treatments were composed of five level of zinc (O, 8, 16 and 24 kg.ha-1 in soil and foliar application of ZnSO4 with 0.5 percent concentration) and four levels of Boron (0, 20 and 40 kg.ha-1 of boric acid in soil and foliar application of boric acid with 0.3 percent concentration), and finally their means were compared. The result from Mazandaran experiment, showed that application of Zinc caused a significant increased in grain yield ( = 5%), but application of Boron individually or Zinc in combination with Boron, had not significant effect on grain yield. The maximum grain yield (10380 kg.ha-1) was obtained due to application of 120 kg. ha-1 ZnS04 and 40 kg. ha-1 Boric Acid, which produced more yield (1415 kg. ha-1). The application of Zinc individually had only a significant effect on the length of corn ear and plant height, but application of Zn + Born had significant effect on length and diameter of corn ear percent of partly grain free and their effect on other studied parameters were not significant.

منابع و مأخذ:

1. Aliehyaei, M. 1994. Soil chemical analysis method. Institute of soil and water publication.

2. Brown, P. H., Cakmak, I. and Zhang, Q. 1993. Form and function of zinc in  plants. PP.93-1.6. In:A. D. Robson(ed). Zinc in Soil and Plants. Kluwar Academic publishers. Dordecht, The Netherlands.

3. Hoseini, M. 2004. Rice, wheat and corn answer to application of zinc and boron in calcareous soil. PhD dissertation, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Iran.

4. Kariminan, N. 1995. Effect of nitrogen and phosphorus on zinc nutrition of corn in a calcareous soil. J. of  Plant Nutri. 18:226-221

5. Mafton, M. and Karimian, N. 1980. Relative efficiency of  two zinc sources for maize (Zea mays L.) in two calcareous soils from an arid area of Iran. Angronomia. 9: 771 –775.

6. Marschner, H. 1995. Mineral nutrition of higher plants.2^nd ed. Academic Press.

7. Mohseni, S. H., Ghanbari, A., Mansuji, A. M., Ramzanpor, M. R. and Mohseni, M. 2004. Investigating effect of micronutrient on quality and quantity of 647 and 704 seed corn. MSc dissertation, Faculty of Agriculture, Zabol university, Iran. (in Persian with English Summary).

8. Rehem, G.W., Fendter, W. E. and Overdahi, C. J. 1998. Boron for Minnesota Soils. University of Minnesota Extension Service. Available on the http://www.Extansion .Umn.Edv.

9. Savaghebi, G. R. and Malakoti, M. J. 2000. Potassium and zinc interaction on yield and wheat seed protein (part2). Iranian J. of Soil and Water Sci. 12:23-44.

10.Vitosh, M. L., Warneke, D. D. and Lucas, R. E. 1997. Boron. Mishigan State University Extention. soil and manegemnt fertilizer.Available on the htpp://www.Msue.msu.EDV.

11. Yilmaz, A., Ekiz, H., Torun, B., Gulekin, I., Karanlink, S., Bagci, S. A.  and Cakmak, I. 1997. Effect of different zinc application methods on grain yield and zinc concentration in wheat cultivars grown on zinc-deficient calcareous soils. J. Plant Nutr. 20:461-471.

12. Ziaeian, A. H. and Malakoti, M. J. 1998. Investigating effect of fertilizer with micronutrient and their time of application. 1^st national congress of fertilizer and pesticides, Karaj, Iran, March 1998.

13. Ziaeian, A. H. and Malakoti, M. J. 1999. investigating effect of Zinc sulfate fertilizer on yield of highly calcareous soil of Fars province. Iranian J. of Soil and Water Sci. 12:45-52.

14. Ziaeian, A. H. 2003. Investigating Zinc effect on wheat seed protein. In 3^rd national congress of fertilizer and pesticides, Karaj, Iran, March 2003.