بررسی امکان سنجی ارتکاب جرائم در نظام بانکداری الکترونیکی

محورهای موضوعی : دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

ظریفه رضازاده حمیدیه ¹ (دانشگاه آزاد عجبشیر)
فاطمه احدی ² (استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/11/04 تاریخ پذیرش : 1401/11/15 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: بانکداری الکترونیکی, امکان سنجی, جرایم بانکی,

چکیده مقاله :

بانکداری الکترونیکی نوعی خاص از نظام بانکداری می باشد که جهت ارائه خدمات به مشتریان خود، از محیط الکترونیکی استفاده کرده و علاوه بر آن، تمامی عملیات بانکی اعم از دریافت یا واریز پول، تائید امضا، ملاحظه موجودی و دیگر عملیات بانکی نیز به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود. بدیهی است که با افزایش دسترسی افراد به اینترنت و ویژگی های منحصر به آن، و چون در این نوع از بانکداری، از فناوری‌های پیشرفته نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مبتنی بر شبکه و مخابرات برای تبادل منابع و اطلاعات مالی استفاده می شود، به همین خاطر امکان ارتکاب جرایم در نظام بانکداری الکترونیکی نیز افزایش خواهد یافت. هدف از پژوهش حاضر بررسی امکان سنجی ارتکاب جرائم بانکی در نظام بانکداری الکترونیکی می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی بوده و یافته های تحقیق حاکی از این مطلب است که دسترسی غیرمجاز به داده‌ها و سامانه‌های بانکی، جعل امضای الکترونیکی و کلاهبرداری اینترنتی به عنوان مهمترین و شایع ترین جرایمی است که در نظام بانکداری الکترونیکی به وقوع می پیوندد.

چکیده انگلیسی:

Electronic banking is a special type of banking system that uses the electronic environment to provide services to its customers, and in addition, all banking operations such as receiving or depositing money, verifying signatures, checking the balance and other banking operations are also done electronically. will be It is obvious that with the increase of people's access to the Internet and its unique features, and because in this type of banking, advanced software and hardware technologies based on network and telecommunications are used to exchange resources and financial information, therefore the possibility of committing Crimes in the electronic banking system will also increase. The purpose of this research is to investigate the feasibility of committing banking crimes in the electronic banking system. The research method is descriptive and analytical, and the research findings indicate that unauthorized access to banking data and systems, electronic signature forgery, and internet fraud are the most important and common crimes that occur in the electronic banking system.

منابع و مأخذ:

• ابوالحسنی هستیانی، اصغر و دانیالی، قربان (1397)، تدوین الگوی راهبردی پیشگیری از پول‌شویی در ساختار بانکی کشور (مطالعه موردی بانک صادرات ایران)، فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، دوره6، شماره 4


• بیگی، حسین؛ بیگی، جمال؛ احدی، فاطمه (1400)، راهبردنگاری جرائم بانکی در سیاست گذاری های پولی و بانکی، مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی، شماره 38


• تقوی‌فرد، سید محمدتقی و برزده، سید محمد (1394)، بانکداری الکترونیک (انقلاب فناوری اطلاعات در نظام بانکی)، تهران: موسسه عالی آموزش بانکداری ایران.


• رجبیه، محمدحسین و توکلی، ابوالفضل (1396)، پیشگیری از جرائم بانکی با تأکید بر اصلاح ساختار بانک‌ها در نظام حقوقی ایران، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره3، شماره 3


• سعیدی مهرآباد، محمد و جهانگرد، محمدرضا (1388)، بانکداری مجازی به‌عنوان یکی از راه‌های ایجاد احساس امنیت خاطر در اقشار نظامی و بررسی علل عدم استقبال عموم مردم ایران از بانکداری مجازی، فصلنامه مدیریت نظامی، شماره 35


• طباطبایی، سید حسین (1394)، بررسی تطبیقی کلاهبرداری رایانه‌ای با کلاهبرداری سنتی با نگاه به امنیت تجاری الکترونیکی، فصلنامه پژوهش‌های حقوق جزا و جرم‌شناسی، شماره 6


• عاقلی نژاد، محمدامین (1394)، پیشگیری از جرائم بانکی از طریق حاکمیت شرکتی در بانک‌ها، چاپ1، تهران، نشر جنگل، جاودانه.


• عالی پور، حسن (1383)، کلاهبرداری‌ رایانه‌ای، فصلنامه پژوهش‌های حقوقی، ش6


• عزیزی، آریا (1397)، نقش بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در رونق اقتصاد ملی، فصلنامه مطالعات نوین بانکی، دوره1، شماره 1


• کبیری، سهیل و شفیعی خورشیدی، علی‌اصغر (1397)، اخلال در نظام اقتصادی کشور، چاپ1، تهران: نشر مجد.


• گسن، ریموند (1394)، جرم‌شناسی بزهکاری اقتصادی: نظریه عمومی تزویر، ترجمه شهرام ابراهیمی، چاپ3، تهران: نشر میزان.


• میرسعیدی، سید منصور و زمانی، محمود (1392)، جرم اقتصادی؛ تعریف یا ضابطه؟، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال2، شماره 4


• میرمحمد صادقی و آذری متین، افشین (1396)، راهبردهای کیفری در بانکداری نوین؛ با تأکید بر امضای الکترونیکی، فصلنامه راهبرد، سال26، شماره 82


• میرمحمد صادقی و آذری متین، افشین (1397)، زیرساخت فنی و حقوقی تصدیق هویت در بانکداری نوین با نگاهی به جرم دسترسی غیرمجاز، فصلنامه حقوقی دادگستری، ش101


• نورشرق، جمشید (1388)، امضاء الکترونیکی، فصلنامه دانشنامه حقوق و سیاست، شماره 12

 

• Benson, Michael & Simpson, Sally (2009), White-collar crime; An Opportunity perpective, New York: Routlegde.


• Bonger, Willem Adriaan (1916), Criminality & Economic Conditions. Boston, Massachusetts: Little, Brown & Company.


• Mulligan, Erin M. (2015), Evaluating the Social Control of Banking Crimes: An Examination of Anti-Money LaunderingDeficiencies & Industry Success, Graduate Theses & Dissertations,Doctor of Philosophy, Department of Criminology, College of Behavioral & Community Sciences, University of South Florida.


• Villa, John K. (2019), Banking Crimes: Fraud, Money Laundering, & Embezzlement, New Edition,2019-2020 Ed, New York: West Group.