تاثیر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و روند تغییرات شاخص‌های فیزیولوژیک رشد کتان روغنی (Linum usitatissimum L.)

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مریم بدوی ¹ , محمد محمودی سورستانی ²

1 - گروه باغبانی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
2 - گروه باغبانی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

تاریخ دریافت : 1394/07/04 تاریخ پذیرش : 1394/07/04 تاریخ انتشار : 1394/06/10

کلید واژه: تاریخ کاشت, کتان, شاخص‌های فیزیولوژیک, درجه روز رشد,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی امکان کشت گیاه دارویی کتان روغنی در شرایط آب و هوایی اهواز و تعیین بهترین تاریخ کشت جهت دستیابی به عملکرد بالا، تحقیقی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. تیمارهای مورد بررسی شامل 4 تاریخ کاشت (15 آذر، 5 دی، 25 دی و 15 بهمن) بودند. نتایج نشان داد که با تاخیر در کاشت، تمامی صفات مورد بررسی به طور معنی‌داری کاهش یافت. بیشترین ارتفاع گیاه (33/79 سانتی‌متر)، تعداد شاخه جانبی (33/3)، وزن هزار دانه (30/5 گرم)، تعداد کپسول در گیاه (66/33)، تعداد دانه در کپسول (96/8)، شاخص برداشت (33/37 درصد)، عملکرد دانه (67/1349 کیلوگرم در هکتار)، درصد روغن (37%)، عملکرد روغن (77/497 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کشت اول مشاهده شد. همچنین نتایج آنالیز رشد نشان داد که با تاخیر در کاشت، شاخص سطح برگ، ماده خشک کل، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی گیاه کتان روغنی کاهش پیدا کرد. در مجموع، با توجه به نتایج این پژوهش، کشت کتان روغنی در 15 آذر در شرایط آب و هوایی اهواز توصیه می‌گردد.

چکیده انگلیسی:

In order to investigate the effects of sowing date on yield, yield components and oil yield of flax (Linum usitatissimum), an experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications at Shahid Chamran University of Ahwaz, Iran during 2012- 2013. Sowing dates were 5 December, 25 December, 14 January and 3 February.  The results showed that all traits decreased with delay in cultivation. The highest plant height (79.33 cm), number of main branches in plant (3.33), number of capsule in plant (33.66), number of seed in each capsule (8.96), 1000 seed weight (5.30 g), seed yield (1349.67 kg. ha-1), harvest index (37.33), oil percent (37%) and oil yield (497.77 kg. ha-1) obtained in first sowing date. The growth analysis showed that leaf area index, total dry mater, relative growth rate (RGR) and crop growth rate (CGR) declined delaying in cultivation. Generally, cultivation of falx is recommended on 5 December under Ahvaz condition.