ارزیابی عملکرد کمی و کیفی ارقام گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) بهاره تحت تاثیر زمان های مختلف کاشت

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

محمد مهدی رحیمی ¹ , قربان نورمحمدی ²

1 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
2 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1394/02/25 تاریخ پذیرش : 1394/02/25 تاریخ انتشار : 1394/02/11

کلید واژه: گلرنگ, رقم, زمان کاشت, عملکرد کیفی, عملکرد کمی,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تاریخ کاشت و تعیین مناسبترین رقم گلرنگ بهاره، تحقیقی در سال زراعی 93-1392 در قالب کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در یاسوج اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تاریخ کاشت به عنوان فاکتور اصلی در چهار سطح (9 اسفند و 29 اسفند، 20 فروردین و 9 اردیبهشت) و عامل رقم به عنوان فاکتور فرعی در سه سطح (پدیده، اصفهان14 و سینا) در نظر گرفته شد. صفاتی چون تعداد دانه در طبق، وزن 100 دانه، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و درصد روغن مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه به میزان 535 گرم در متر مربع مربوط به تاریخ کاشت 9 اسفند و کمترین عملکرد (405 گرم در مترمربع) مربوط به تاریخ کاشت 9 اردیبهشت بود. بیشترین عملکرد دانه (2/496 و 9/492 گرم در متر مربع) به ترتیب مربوط به رقم پدیده و سینا و کمترین عملکرد دانه (1/393 گرم در متر مربع) مربوط به رقم اصفهان 14بود. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر عملکرد دانه در سطح یک درصد معنی دار شد. به طوری که بیشترین عملکرد دانه به میزان 562، 1/558، 544، 3/540 گرم در متر مربع به ترتیب مربوط به تاریخ کاشت 9 اسفند و رقم سینا، 9 اسفند و رقم پدیده ،29 اسفند و رقم سینا و 29 اسفند با رقم پدیده و کمترین عملکرد دانه 4/348 گرم در متر مربع مربوط به تاریخ کاشت 29 اسفند و رقم اصفهان14 به دست آمد. بیشترین درصد روغن (8/33 درصد) در تاریخ کاشت 9 اسفند و کمترین درصد روغن در تاریخ کاشت 9 اردیبهشت به دست آمد. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که ارقام پدیده و سینا در تاریخ کاشت 9 و 29 اسفند مناسب برای شرایط آب و هوایی یاسوج می باشد.

چکیده انگلیسی:

In order to effect of planting date and determination the most suitable variety of spring safflower an experiment were executed during 2011-2012 as split plot experiment based on Randomized Complete Block Design with four replications. Treatments were included planting dates as main factor in four levels (February 27, March 19 in 2011, April 9 and 29 in 2012) and variety type in three levels (Padide, Isfahan 14 and Sina). Results showed that the highest yield (1652.4 g.m-2) was obtained in February 27 and the lowest yield (1299.9 g.m-2) was obtained in April 29. The highest yield (496.2 g.m-2) related to Padideh and Sina cultivars and the lowest one (393.1 g.m-2) belonged to Isfahan14 cultivar. Interaction between planting date and cultivar was significant. The highest yield (562, 558.1, 544 and 540.3 g.m-2 ) related to February27 with Sina, February 27 with Padideh, , March 19 with Sina and March19 with Padideh cultivar and the lowest one was 348.4 g.m-2 related to March19 with Isfahan14. The highest oil percentage (33.8) obtained in February27 and the lowest in April29. Generally, Padideh and Sina cultivars in February27 and Mrch19 were appropriate in Yasooj region.