تاثیر 28-هموبراسینولید بر پارامترهای رشد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید Anethum graveolens

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

جلال الدین حق شناس ¹ (مربی کشاورزی سازمان اموزش فنی و حرفه ای کشور)
مهدی اسکندری ² (کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان و عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان)

تاریخ دریافت : 1393/03/27 تاریخ پذیرش : 1393/03/27 تاریخ انتشار : 1390/05/10

کلید واژه: تنش خشکی, اسانس, شوید, 28- هموبراسینولید,

چکیده مقاله :

براسینواستروئیدها گروهی از تنظیم کننده های رشد گیاهی هستند که اثرات زیستی قابل توجهی بر رشد و نمو گیاهان دارند. ازجمله باعث افزایش مقاومت گیاهان به تنش های محیطی می شوند. در این پژوهش اثر ماده 28-هموبراسینولید بر خصوصیات رشد، درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی شوید(Anethum graveolens) رشد یافته در تنش خشکی، در سال 1388 در گلخانه مرکز آموزش فنی و حرفه ای ارسنجان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و 4 تکرار صورت پذیرفت. فاکتور اول شامل تنش خشکی در 3 سطح آبیاری شاهد (ظرفیت مزرعه ای خاک، تنش ملایم (3/2 ظرفیت مزرعه ای ) و تنش شدید (3/1 ظرفیت مزرعه ای ) انجام گرفت و فاکتور دوم شامل تنظیم کننده رشد 28-هموبراسینولید در چهار سطح، شاهد(صفر)، 10-10 مولار، 8-10 مولار و 6-10 مولار به صورت محلول، که قبل از اعمال تنش خشکی تیمار با تنظیم کننده رشد صورت گرفت. گیاهان جوان در مرحله 4 تا 5 برگی با محلول 28 هموبراسینولید محلول پاشی شدند. پس از استقرار گیاهان و در مرحله 6 شاخه فرعی تیمار تنش خشکی اعمال شد صفات رشدی شامل ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی (گرم در گلدان)، وزن خشک ریشه، درصد اسانس و عملکرد اسانس بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که هرچند سطوح مختلف تنش خشکی باعث کاهش وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع و عملکرد اسانس شد، اما باعث افزایش درصد اسانس گردید. استفاده از ماده 28-هموبراسینولید در شرایط تنش ملایم و شدید باعث بهبود برخی خصوصیات رشد همچون وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، همچنین درصد و عملکرد اسانس شوید گردید. استفاده از 10-10 مولار از ماده28-هموبراسینولید در شرایط آبیاری کامل و تنش ملایم به ترتیب افزایش 36 و 37 درصدی عملکرد اسانس گیاه شوید را به همراه داشت.

چکیده انگلیسی:

Brassinostroids are group of plant hormones that have significant biological effects on plant growth and development including   increase in plant tolerance to environmental stresses. In this study the effects of  28 - Homobrassinolide on growth parameters, yield and essential oil percentage in the dill (Anethum graveolens) under drought stress, were studied in greenhouse of arsanjan training and vocational teaching organization. Factorial experiment in randomized complete block design with four replications and 12 treatments were used. Total number of test pots 12 × 4 = 48 was the number. Treatments randomly were placed in each pot. The first treatment included drought factor (S) in three irrigation levels based on values of field capacity (FC), mild stress (LS-2 / 3 field capacity) and high stress (HS-1 / 3 field capacity) and the second treatment, included steroid hormone factor that 28 - Homobrassinolide four levels, control (zero), M 10-10, M -810 and M 10-6 in solution, before drought treatments were applied. The plants in pots containing clay loam soils planted. Young plants in 4 to 5 leaf stage with a solution of 10-8 M 28 Homobrassinolide containing 20 had been sprayed. After establishing plants in stage six branches drought stress treatments were applied. Results showed that different levels of drought stress reduced shoot and root dry weight, plant height andEssential oil yieldbut percentage of Essential oil significantly increased. Use of 28- Homobrassinolid improved, dry weight root and shoot, Essential oil yield and percentage of Essential oil under mild stress and high stress condition treatment.As a result,  plants treating with Article 28 - Homobrassinolid percent significantly increased oil yield and the damage caused by the deficit irrigation stress  reduced.n plant is reducing the silt. The highest seed yield factor influencing plant nitrogen-phosphorus soils is So that the reduction of nitrogen and phosphorus on plant-soil interactions. Therefore it is concluded that different plants react differently to changes in soil properties and can be represented as a habitat for forage quality.