اثر تاریخ کشت بر عملکرد سه رقم سورگوم علوفه‌ای در شرایط نوار ساحلی شرق هرمزگان

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

رمضان رضازاده ¹ (استادیار بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران)
حامد حسن زاده خانکهدانی ² (محقق بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران)
یعقوب حسینی ³ (استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران)

تاریخ دریافت : 1396/04/04 تاریخ پذیرش : 1397/01/30 تاریخ انتشار : 1398/10/01

کلید واژه: علوفه تر, اسپیدفید, KFS1, KFS2, میناب,

چکیده مقاله :

به منظور تعیین بهترین تاریخ کشت سورگوم علوفه ای در نوار ساحلی شرق هرمزگان، آزمایشی به صورت کرت های نواری در قالب بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میناب به مدت دوسال انجام شد. تاریخ کشت (شامل 15 مهر، اول و 15 آبان، اول و 15 آذر، اول دی، آخر اسفند، 15 فروردین و اول و آخر اردیبهشت) به عنوان عامل اصلی و رقم (Speedfeed (SPF)، KFS1 و KFS2) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. به مدت دو سال صفات تعداد چین در سال، عملکرد سالیانه علوفه تر، عملکرد در چین، ارتفاع بوته، میزان پروتئین خام و ماده خشک اندازه گیری شدند. بیشترین تعداد چین در سال در رقم SPF در تاریخ کشت 15 مهر (2/8) و 15 آبان و آذر (2/7) و کمترین آن در رقم KFS1 در تاریخ کشت 30 اسفند (5/2) و 15 فروردین (5/1) مشاهده شد. بیشترین عملکرد علوفه تر (تن در هکتار) در رقم KFS2 در تاریخ کشت 30 اسفند (7/176)، در رقم KFS1 در تاریخ کشت اول آبان (0/113) و در رقم SPF در تاریخ اول اردیبهشت (7/173) مشاهده شد. بیشترین پروتئین خام (20% ~) متعلق به تاریخ های کشت 15 مهرماه، آخر اردیبهشت و اول آبان ماه بود و تاریخ کشت اول آذر ماه با 13% کمترین پروتئین را داشت. تاریخ کشت مناسب برای منطقه ساحلی هرمزگان برای دو رقم با عملکرد بالای این آزمایش یعنی KFS2 (5/176 تن در هکتار) و SPF (5/173 تن در هکتار) به ترتیب آخر اسفند و اول اردیبهشت بود.

چکیده انگلیسی:

IIn order to determine the best sowing date for forage Sorghum in eastern regions of Hormozgan coastal strip, an experiment was conducted for two years as a strip plot in RCBD at Agricultural Research Station of Minab. Sowing dates (including 7 and 23 Oct., 6 and 22 Nov., 6 and 22 Dec., 21 Mar., 4 and 21 Apr. and 20 May) were as main plot and three Sorghum cultivars [Speedfeed (SPF), KFS1 and KFS2] were as subplot. Forage yield responses such as number of harvest per year, fresh forage yield per year, fresh forage yield per harvest, plant height, crude protein content and dry matter percentage were measured. The highest number of harvest per year was observed in SPF cultivar planted at 7 Oct. (8.2), and 6 Nov. and Dec. (7.2) and the lowest in KFS1 cultivar planted at 21 Mar. (2.5) and 4 Apr. (1.5 harvest). The maximum fresh forage yields was obtained for KFS2 planted on 21 Mar. (176.7 t/ha), for KFS1 planted on 23 Oct. (113.0 t/ha) and for SPF planted on 21 Apr. (173.7 t/ha). The highest crude protein content (~20%) was observed in sowing dates of 7 Oct., 20 May and 23 Oct.; sowing date of 22 Nov. had the lowest crude protein content (13.4%). The best sowing dates for coastal regions of Hormozgan for KFS2 and SPF as high yielding cultivars of this trial with 176.5 and 173.5 t/ha/yr fresh forage, were 21 Mar. and 21 Apr., respectively.

منابع و مأخذ:

بی نام. 1385. بررسی سازگاری و مقایسه عملکرد ارقام سورگوم علوفه ای در شرایط آب و هوایی ایرانشهر. نهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات. کرج.

خیاطی، ر. 1371. اثر تاریخ کاشت و فاصله کاشت بر عملکرد سورگوم علوفه ای اسپیدفید. گزارش پژوهشی. مرکز تحقیقات کشاورزی سیستان. زابل.

دهداری، ا. 1377. بررسی و تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت سه رقم سورگوم علوفه ای (شوگرگریز، جانسون و اسپیدفید). چکیده مقالات پنجمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. کرج.

سماوی اوزی، ح .1370. بررسی اثرات تاریخ کاشت روی عملکرد و میزان پروتئین در سودانگراس. گزارش نهایی. مرکز تحقیقات کشاورزی هرمزگان.

کوهکن، ش.  ع.، ح. گزمه و ع. هراتی. 1382. بررسی اثرات تاریخ کاشت روی عملکرد ارقام سورگوم علوفه ای جدید. مرکز تحقیقات کشاورزی سیستان.

هادی نژاد، ح. و خ. چابک. 1372. بررسی و مقایسه عملکرد و تعیین میزان پروتئین سه رقم سورگوم علوفه‌ای با یک رقم ذرت علوفه‌ای. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج.

AACC. 1983. Crude protein Kjeldahl methods: Boric acid modification. Method 46-12 in Approved Method of American Association of Cereal Chemists (AACC), 8^th end. St. Paul, Minnesota, USA http://www.accnet.org

Anonymous. 2009. Pacific Seeds yearbook of 2008/2009-forage sorghum. http://www. Pasificseeds.com.au.

Anonymous. 2016. Florida cooperative extension service SS-AGR-69. Institute of Food and Agricultural Science, University of Florida .http://www.edis.ifas.ufl.edu.

Blum, A., S. Ramaiah, E.T. Kanemasu, and G.M. Paulsen. 1990. The physiology of heterosis in sorghum with respect to environmental stress. Ann. Bot. 65: 149–158.

Collet, I.J. 2004. Forage sorghum and millet. Agfact P2.5.41., 3rd Ed. Division of Plant Industry. NSW Primary Industry. Australia.

DePeters, E.J., J.F. Medrano, and D.L. Bath. 1989. A nutritional evaluation of mixed winter cereals with vetch utilized as silage or hay. J. Dairy Sci. 72, 3247-3254. http://dx.doi.org/10.3168/jds.S0022-0302 (89)79484-

Fontaneli, R.S., L.E. Sollenberger, and C.R. Staples. 2001. Yield, yield distribution, and nutritive value of intensively managed warm-season annual grasses. Agron. J. 93(6), 1257-1262.

Francois, L.E., T.J. Donavan and E. Mass. 1984. Salinity effects on seed yield, growth and germination of grain sorghum. Agron. J. 76: 741-744.

Habyarimana, E., D. Laureti, M. De Ninno, and C. Lorenzoni. 2004. Performance of biomass sorghum [Sorghum bicolor (L.) Moench] under different water regimes. Ind. Crop. Prod. 20: 23–28.

Joorabi, S., N. Akbari, M.R. Chaichi and K. Azizi. 2015. Effect of sowing date and nitrogen fertilizer on sorghum (Sorghum bicolor L. var. Speedfeed) forage production in a summer intercropping system. Cercetari Agronomice in Moldava, 11-8(3): 63-72.

Jordan, D.R, Y. Tao, I.D. Godwin, R.G. Henzell, M. Cooper, and C.L. McIntyre.2003. Prediction of hybrid performance in grain sorghum using RFLP markers. Theor. Appl. Genet. 106: 559–567.

Lauriault, L., M.A. Marsalis and D.M. VanLeeuwen. 2012. Planting date affects rainfed sorghum forage yields in semiarid, subtropical environments. Forage and Grazinglands, 10(1), 0-0.

Parera, C.A. and D.J. Cantliffe. 1994. Pre-sowing seed priming. Hort Rev. 16: 109-141.

Razmi, Z., R. Hamidi, and H. Pirasteh-Anosheh. 2013. Seed germination and seedling growth of three sorghum (Sorghum bicolor L.) genotypes as affected by low temperatures. Intl J. of Farming and Allied Sci. 2(20), 851-856.

Soujeole, A.A., and F.R. Miller. 1984. Cold tolerance of sorghum during early develop- ental stages. Proc. Ann. Corn. Sorghum Res. Conf. 39:18–32.

Steffen, K.L., R. Arora, and J.P. Palta. 1989. Relative sensitivity of photosynthesis and respiration to freeze-thaw stress in herbaceous species. Plant Physiol. 89: 1372–1379.

Tookalloo, M.R. 2014. Effect of planting date and application of nitrogen on yield related traits of forage sorghum cultivars. Sci. Papers. Series A. Agronomy, LVII: 357-359.

Vasilakoglou, I., K. Dhima, N. Karagiannidis, and T. Gatsis,. 2011. Sweet Sorghum Productivity for Biofuels under Increased Soil Salinity and Reduced Irrigation. Field Crops Res., 120, 38-46. http://dx.doi.org/10.1016/j.fcr.2010.08.011

Venuto, B., and B. Kindiger. 2008. Forage and biomass feedstock production from hybrid forage sorghum and sorghum–sudangrass hybrids. Grassland Sci. 54(4), 189-196.

Yu, J., M.R. Tuinstra, M.M. Claassen, W.B.Gordon, and M.D. Witt. 2004. Analysis of cold tolerance in sorghum under controlled environment conditions. Field Crops Res. 85: 21–30.