بررسی اثر تنش شوری بر فعالیت برخی از آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و شاخص‌های بروز تنش اکسیداتیو در علف‌های هرز تاج خروس ریشه قرمز(Amaranthus retroflexus L.) ، پیچک صحرائی صحرائی(convolvulus arvensis L.) و تلخه (Acroptilon repens L.)

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

واقف عنایتی ¹ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، مراغه، دانشگاه مراغه، ایران)
عزت اله اسفندیاری ² (گروه زراعت و اصلاح نباتات، مراغه ، دانشگاه مراغه، ایران)
علیرضا پورمحمد ³ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، مراغه، دانشگاه مراغه، ایران)
کمال حاج محمد نیا قالیباف ⁴ (گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران)
اصغر رحیمی ⁵ (گروه ریاضی، مراغه، دانشگاه مراغه، ایران)

تاریخ دریافت : 1393/12/07 تاریخ پذیرش : 1394/05/04 تاریخ انتشار : 1395/09/11

کلید واژه: شوری, آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان, پراکسیداسیون لیپیدی, علف‌هرز,

چکیده مقاله :

صرف‌نظر از خسارت‌های قابل توجه علف‌های هرز بر عملکرد گیاهان زراعی، تاکنون اثرات شوری بر الگوی رفتاری فیزیولوژیک و بیوشیمیایی آنها مورد مطالعه قرار نگرفته‌است. بدین منظور علف‌های هرز تاج خروس، پیچک صحرائی و تلخه انتخاب و تاثیر سه سطح شوری شاهد (0)، 50 و 100 میلی مولار در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سطوح مختلف شوری تنها بر وزن خشک پیچک صحرائی تاثیر معنی‌داری نداشت. به‌علاوه فعالیت آنزیم سوپراکسید‌دیسموتاز در اثر شوری در علف‌های هرز تاج خروس و تلخه کاهش یافت، ولی فعالیت این آنزیم در علف‌هرز پیچک از شوری متاثر نگردید. همچنین، نتایج سنجش فعالیت‌ آنزیم‌های حذف کننده پراکسید هیدروژن نشان داد این آنزیم‌ها تنها در پیچک صحرائی از شوری تاثیر نگرفت. درحالیکه در تلخه فعالیت این آنزیم‌ها بطور معنی‌داری کاهش داشت. در تاج خروس نیز تنها فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در اثر شوری کاهش نشان داد. در علف‌های هرز مورد مطالعه شوری بر فعالیت آنزیم گلوتاتیون S-ترانسفراز تاثیری نداشت. از طرفی، میزان پراکسید هیدروژن در هر سه علف‌هرز مورد مطالعه در اثر شوری 100 میلی‌مولار بطور معنی‌داری افزایش یافت. اما میزان پراکسیداسیون لیپیدی در اثر شوری تنها در علف‌های هرز تلخه و تاج خروس مشاهده شد. براساس نتایج حاصل بعلت عدم تغییر معنی‌دار آنزیم‌های آنتی اکسیدان در علف‌هرز پیچک صحرائی، این گیاه در مقایسه با تاج خروس و تلخه به سطوح مورد بررسی شوری متحمل‌تر می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

Waiver of noticeable weeds injuries on crop yield, so far has not been studied the effects of salinity on behavior physiological and biochemical. In order to weeds redroot pigweed, Bindweed and Russian knapweed choice and the effects of three levels of salinity control (0), 50 and 100 mM, in a randomized complete block design with 4 replications in a greenhouse were studied. The results showed that levels of salinity only on dry weight was not significant in the bindweed. Moreover the superoxide dismutase (SOD) activity in salinity decreased in Redroot Pigweed and Russian Knapweed weeds, but its activity was not affected in bindweed of salinity. Also, the results of assay activity removal enzymes of hydrogen peroxide showed that this enzymes did not affect only the bindweed of salinity. Whereas in Russian knapweed the activity this enzyme was significantly reduced. In Redroot pigweed also only enzyme Ascorbate peroxidase (APX) activity was reduced by salinity. In studied weeds the salinity had not effect activity of the glutathione S- transferase (GST) enzyme. On the other hand, the amount of hydrogen peroxide (H2O2) in the three studied weeds significantly increased on salinity of 100 mM. But increase the rate of lipid peroxidation at effect salinity observed only in Russian knapweed and redroot pigweed. Based on the results due to the lack of significant changes in antioxidant enzymes at bindweed, this plant is tolerant to salinity levels investigated compared to Russian knapweed and redroot pigweed.