ارزیابی اثرات سطوح مختلف آبیاری تلفیقی با آب شور و غیرشور بر صفات مورفولوژیکی سورگوم Sorghum bicolor (L.) Moench

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

سعید قائدی ¹ ( دانشجو )
پیمان افراسیاب ² ( عضو هیئت علمی دانشگاه زابل )

تاریخ دریافت : 1393/10/10 تاریخ پذیرش : 1394/02/18 تاریخ انتشار : 1394/10/11

کلید واژه: تلفیق آب شور و غیرشور, عملکرد سورگوم, مدیریت آب شور,

چکیده مقاله :

باتوجه به محدودیت آب شیرین، کشاورزان مجبور به استفاده از آب‌های نامتعارف نظیر آب‌های شور‌ خواهند بود. هدف از پژوهش حاضر ارائه‌ی راهکاری موثر در چگونگی استفاده از آب شور برای آبیاری سورگوم علوفه‌ای به-منظور ذخیره‌سازی هرچه بیشتر آب شیرین در منطقه سیستان می‌باشد. برای این منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در بهار سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از تیمار شاهد (100% آب شیرین)، دو سوم شور، یک دوم شور، یک سوم شور، نود درصد شور و صد در صد شور. صفات مورد بررسی شامل وزن خشک ساقه، برگ و اندام هوایی، ارتفاع گیاه و شاخص سطح برگ بود. نتایج نشان داد تیمار یک سوم شور در دو صفت وزن خشک برگ و شاخص سطح برگ با تیمار شاهد تفاوت معنی‌داری (p<.05) نشان نداد و در سایر صفات نیز حداقل افت محصول را نسبت به تیمار شاهد داشت. این تیمار در سه صفت وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه و وزن خشک اندام هوایی به‌ترتیب دارای 9/141، 7/147 و 4/156 درصد افزایش عملکرد نسبت به تیمار صد درصد شور بود. تیمارهای یک دوم شور و دوسوم شور نیز عملکرد قابل قبولی نشان دادند. به‌نظر می‌رسد این نوع تلفیق آب شور و شیرین با هر نسبتی کارایی بالایی در کاهش تنش شوری بر گیاه دارد.

چکیده انگلیسی:

Due to the limited freshwater, farmers have to use exotic water, such as saline water. The aim of the present study is to propose an effective way of how to use saline water for irrigation of forage sorghum in order to save more freshwater in Sistan region To do this, an experiment was performed as a randomized complete block design with six treatments and three replications in experiment field of Zabol University within 2013 spring. Treatments included: control treatment (100 % freshwater), treated with two-thirds of salty, one-half of salty, one-third of salty, 90% salty and 100% salty water. The investigated cropping indices were dry weight of stem, leaf and aerial organs of plant, plant height and leaf area index. The results indicated that one-third treatment was not significantly (p<.05) different from control in terms of the dry weight of leaf and leaf area index and had the smallest difference with control in other plant attributes. In this treatment, the dry weight of leaf, stem and areal organs were increased about 141.9, 147.7 and 156.4%, respectively in comparison to the completely salty treatment. Also, one-half and two-thirds treatments showed an acceptable performance. It seems that this kind of saline and fresh water conjunction, in any way, has a high efficiency in reducing salt stress on plant.