تأثیر پیش‌تیمار آبی (هیدروپرایمینگ) بر جوانه‌زنی، ویژگی‌های رویشی و عملکرد رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) در شرایط تنش شوری
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
خدیجه عباس زاده
1
(گروه باغبانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران- مسئول مکاتبات)
مهدی شیخ پور
2
(هنرستان مدرس، ماهان، کرمان، ایران)
فرزین عبدالهی
3
(3- گروه باغبانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران)
غلامرضا شریفی سیرچی
4
(هیات علمی- دانشگاه هرمزگان)
کلید واژه: جوانه‌زنی, تنش شوری, رازیانه, پیش تیمار آّبی,
چکیده مقاله :
چکیده پیش‌تیمار (پرایمینگ) یکی از تکنیک‌های بهبود جوانه‌زنی بذر است که می‌تواند باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی، سبز شدن و در نتیجه افزایش توانایی جوانه‌زنی بذرها در شرایط محیطی تنش‌زا از قبیل شوری، دما و خشکی شود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار آبی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رویش بذر، استقرار گیاهچه‌ها و عملکرد بذر رازیانه توده بومی منطقه شیراز تحت شرایط تنش شوری در آزمایشگاه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در مزرعه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی بصورت کشت بهاره مورد ارزیابی قرار گرفت. تیمارها شامل پیش تیمار آبی در سه سطح (شاهد، 12 ساعت و 24 ساعت) و تنش شوری با نمک طعام (NaCl) در چهار سطح (شاهد، 5/2، 5 و 5/7 دسی‌زیمنس بر متر) بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش تنش شوری، ویژگی‌های جوانه‌زنی شامل درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه و گیاهچه بطور معنی‌دار کاهش یافت، اما میزان این کاهش برای بذرهای پیش تیمار شده کمتر بود. در مطالعه مزرعه‌ای پیش تیمار آبی باعث افزایش ارتفاع بوته، عملکرد زیستی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه در گیاه رازیانه شد. در بین تیمارهای پیش‌تیمار آبی، بیشترین تأثیر را پیش‌تیمار آبی 24 ساعت داشت بطوریکه باعث کاهش معنی‌دار اثر تنش شوری بر مقدار صفات ارزیابی شده گردید.
Abstract Priming is one of the seed enhancement methods that under stress conditions, such as salinity, temperature and drought, may result in increased seed performance (germination and emergence). This study was performed to evaluate the effects of priming on seed germination, seedling emergence and establishment and yield performance of fennel (Foeniculum vulgare Mill) landrace from Shiraz under salinity stress at laboratory and field conditions. This study was conducted as a factorial with three replicates in a completely randomized design in the laboratory and complete randomized block design in the field. Treatments included combinations of three levels of hydropriming time (0, 12 and 24h) and four levels of salinity (0, 2.5, 5 and 7.5 ds/m) for field study with three replications. Results indicated that with increase in the stress levels, germination traits such as germination percent and rate, root and seedling length and dry weight, significantly decreased, while this decrease in primed seeds was less. In the field, seedling emergence rate and percentage, plant height, biological yield, weight of 1000 seeds and grain yield were significantly increased by hydropriming. Hydropriming treatment reduced the negative effects of salt stress on the fennel seeds and plants, so that in all traits, maximum improving effects was observed with 24h of hydropriming and this treatment significantly decreased the effects of salt stress.
