تأثیر تراکم و آرایش کاشت بر اجزای عملکرد و عملکرد برنج (.Oryza sativa L) رقم طارم امراللهی

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

نوراله خیری ¹ , حمیدرضا مبصر ² , بهنام مسعودی ³ , پرویز یداللهی ⁴

1 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان ، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاداسلامی ، آمل، ایران
2 - گروه زراعت ،دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، قائمشهر، ایران
3 - گروه زراعت و اصلاح نباتات،واحد چالوس،دانشگاه ازاداسلامی ،چالوس ،ایران
4 - باشگاه پژوهشگران جوان ونخبگان ،واحد شهر کرد،دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران

تاریخ دریافت : 1394/01/08 تاریخ پذیرش : 1394/04/14 تاریخ انتشار : 1395/09/11

کلید واژه: برنج, الگوی کاشت, تعداد نشا, محصول دانه,

چکیده مقاله :

به ‌منظور بررسی اثر تراکم بوته و آرایش کاشت بر صفات زراعی برنج رقم طارم امراللهی، آزمایشی به‌‌ صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1392 در شهرستان آمل اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل سه تراکم ‌(1، 3 و 5 نشا در کپه) و چهار آرایش کاشت (‌15×15، 20×20، 25×25 و30×30 سانتی‌متر مربع) برنج بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تراکم و آرایش کاشت بر تمام صفات مورد مطالعه به جز تعداد پنجه بارور در کپه معنی‌دار بود. با افزایش تراکم بوته، از صفات ارتفاع بوته، طول پانیکول و تعداد دانه پر و پوک کاسته شد ولی تعداد پانیکول در متر مربع و به تبع آن عملکرد دانه، افزایش معنی‌داری داشت. با تغییر آرایش کاشت از 30×30 به 15×15 سانتی‌متر مربع، تعداد پنجه بارور در کپه به میزان 56/9 درصد کاهش یافت. حداکثر وزن هزار دانه از آرایش‌های کاشت 25×25 و 30×30 سانتی‌متر مربع و تراکم پنج نشا در کپه حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه (شلتوک) با میانگین‌ 6550 کیلوگرم در هکتار از آرایش کاشت 20×20 سانتی‌متر مربع و تراکم سه نشا در کپه حاصل شد. بنابراین می‌توان تراکم سه نشا در کپه و آرایش کاشت 20×20 سانتی‌متر مربع را به عنوان مناسب‌ترین تراکم کاشت برای برنج رقم طارم امراللهی در نظر گرفت.

چکیده انگلیسی:

In order to study the effects of plant density and planting pattern on agronomic traits of rice (var. Tarom Amrollahi), a field experiment was conducted as a factorial in a randomized complete block design with three replications in Amol in 2013. Treatments consisted of three levels of plant density (1, 3 and 5 seedlings per hill) and four levels of planting pattern (15×15, 20×20, 25×25 and 30×30 cm2). Results showed that the interaction effect between plant density and planting pattern was significant on all traits, except fertile tiller number per hill. Increasing the plant density, decreased the plant height, panicle length and number of filled and unfilled grain, but increased the panicle number per m2 and grain yield. Changing the planting pattern from 30×30 to 15×15 cm2, decreased the fertile tiller number per hill by 56.9 %. The treatment of 25×25 and 30×30 cm2 planting pattern with 5 seedlings per hill was represented the highest amount of 1000-grain weight. The highest grain yield was obtained in the treatment of 20×20 cm2 planting pattern and 3 seedlings per hill with the average of 6550 kg.ha-1. It seems that, the plant density of 3 seedlings per hill and planting pattern of 20×20 cm2 was considered as the best planting density for rice of var. Tarom Amrollahi.