انواع ریسک در مراحل مختلف چرخه عمر با تأکید بر مالکیت شرکت‌ها

محورهای موضوعی : حسابداری و مالی

مصطفی عبادی ¹ , کاوه آذین فر ² , ایمان داداشی ³ , رضا فلاح ⁴

1 - گروه حسابداری، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی بابل، ایران
3 - گروه حسابداری، دانشگاه قم، قم، ایران
4 - گروه حسابداری، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

تاریخ دریافت : 1402/07/08 تاریخ پذیرش : 1402/09/08 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: ریسک بازار, چرخه عمر شرکت, مالکیت دولتی, ریسک کل, واژه‌های کلیدی: ریسک ویژه,

چکیده مقاله :

چکیده هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی وضعیت ریسک (ریسک ویژه، ریسک بازار و ریسک کل) در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت ها و تأثیر مالکیت دولتی و غیر دولتی بر این رابطه می باشد. در این راستا ابتدا با استفاده از مدل سه عاملی فاما و فرنچ ریسک ویژه در شرکت های نمونه برآورد گردید. ریسک بازار بر اساس انحراف معیار سالانه بازدهی شاخص بورس محاسبه گردید و ریسک کل نیز از مجموع ریسک بازار و ریسک ویژه محاسبه شده است. مراحل مختلف چرخه عمر شرکت ها به پیروی از الگوی دیکینسون با استفاده از سه طبقه صورت جریان وجه نقد (عملیاتی، سرمایه گذاری و تأمین مالی) تعیین گردید. در این تحقیق از داده های 136 شرکت و به منظور آزمون فرضیات تحقیق، از شش مدل رگرسیونی پانل دیتا استفاده شده است. به ترتیب ریسک ویژه، ریسک بازار و ریسک کل در این مدل ها به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. نتایج برآورد مدل های نهایی تحقیق نشان می دهد که ریسک ویژه، ریسک بازار و ریسک کل در مراحل معرفی، رشد و افول در مقایسه با مراحل بلوغ و رکود چرخه عمر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بالاتر است. علاوه بر این نتایج این تحقیق حاکی از تأثیر معنادار مالکیت دولتی بر رابطه بین ریسک ویژه و مراحل چرخه عمر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارد.

چکیده انگلیسی:

Abstract The main purpose of this study is to investigate the risk situation (idiosyncratic risk, market risk and total risk) in Firm life cycle stages and the impact of State and non- State ownership on this relationship. In this regard, first, using the Fama-French Three-Factor model, the idiosyncratic risk in the sample firms was estimated. Market risk was calculated based on the standard deviation of the annual return of the stock index and the total risk is calculated by sum of market risk and idiosyncratic risk. The different stages of the companies' life cycle were determined using the patterns obtained from the three categories of cash flow statements (operating, investment and financing). In this research, the data of 136 firms have been used and in order to examine the research hypotheses, six regression models of panel data have been used. Respectively, idiosyncratic risk, market risk and total risk considered as dependent variable in these models. The results of estimating the final models show that idiosyncratic risk, market risk and total risk in the stages of introduction, growth and decline are higher compared to the stages of maturity and shake-out of firm life cycle stages. In addition, the results of this study indicate a significant effect of State ownership on the relationship between idiosyncratic risk and life cycle stages of firms listed in the Tehran Stock Exchange. 

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• اعتمادی، حسین، انواری رستمی، و احمدیان، علی‌اصغر، 1393. آزمون نظریۀ چرخۀ عمر در سیاست‌های تقسیم سود شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران.مطالعات تجربی حسابداری مالی، 4(41)، صص. 59-81. dor: 1001.1.28210166.1392.11.41.3.9


• آقائی، محمد علی، نوروزی، محمد، بیات، مرتضی، و محب خواه، محمد، 1397. چرخه عمر شرکت، ریسک‌پذیری و احساسات سهامداران: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌های حسابداری، 10(1)، 1صص. -29. doi: 22099/jaa.2018.27432.1647


• امین، وحید، و صالح نژاد، سید حسن، 1399. تأثیر عملکرد پایداری شرکت بر ارزش‌افزوده اقتصادی در طی چرخه عمر شرکت.دانش حسابداری مالی، 7(2)، صص. 1-30.   doi: 30479/JFAK.2020.11879.2568


• انصاری، زینت، حجازی، رضوان، زراعت کیش، یعقوب، و خانی، ذبیح اله، 1402. پیش­بینی چرخه عمر و ارزیابی عملکرد مالی شرکت­ها با استفاده از الگوریتم درخت تصمیم و تکنیک­های تصمیم­گیری چند معیاره. پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، 57، صص. 43-68. doi: 10.30495/faar.2023.699784


• پورحیدری، امید، و فدوی، محمدحسن، 1393. بررسی تأثیر تنوع فعالیت گروه‌های تجاری و نوع صنعت بر بدهی­های درون­گروهی. پژوهش­های تجربی حسابداری، 4 (13)، صص. 69-83. doi: 22051/jera.2015.1884


• پژوهی، سحر، ناظمی، امین، و نمازی، نویدرضا، تأثیر ریسک بر قیمت سهام بانک­ها و شرکت­های بیمه با توجه به نقش سازوکارهای راهبری شرکتی. قضاوت و تصمیم گیری در حسابداری و حسابرسی، 1(2)، صص. 27-57. doi: 10.30495/jdaa.2022.693139


• تقوی فردود، وحید، برادران حسن زاده، رسول، و محمدی، احمد، توانایی الگوهای چرخه عمر شرکت در تبیین انعطاف‌پذیری مالی. چشم انداز مدیریت مالی، 32، صص. 159-188. dor: 20.1001.1.23223405.1393.6.2.7.9


• سرلک، نرگس، فرجی، امید، و بیات، فاطمه، 1394. رابطه بین ویژگی‌های مالی شرکت و ساختار سرمایه در مراحل چرخۀ عمر شرکت.پژوهشنامۀ حسابداری مالی و حسابرسی، 7 (27)، صص. 1-21. dor:20.1001.1.23830379.1394.7.27.1.0


• مرادی، جواد، و باقری موصلو، فاطمه، 1394. تأثیر چرخۀ عمر بر رابطۀ رشد شرکت و سودآوری شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران.پژوهش‌های حسابداری مالی، 1(2)، صص. 93-108. dor: 1001.1.23223405.1394.7.2.7.6


• مرادی، محمد، و هدی، اسکندر، 1393. بررسی کیفیت سود طی چرخه عمر در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 5(19)، صص. 121-139. dor: 1001.1.20088914.1393.5.19.6.4


• مشایخ، شهناز، و میرزایی، نسترن، 1400. تأثیر سایر طبقات صورت جریان وجه نقد بر رابطه بیش اعتمادی مدیران و مدیریت جریان­های نقدی عملیاتی. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری و حسابرسی، 1(1)، صص. 1-17. doi: 10.30495/jdaa.2022.691734

• Al-Hadi،, Hasan, M., & Habib، A., 2016. Risk committee، firm life cycle، and market risk disclosure.، Corp. Gov.: Int. Rev. 24 (2), pp.145–170. doi: 10.1111/corg.12115


• Ahmed, B., Akbar, M., Sabahat, T., Ali, S.; Hussain, A.; Akbar, A.; Hongming, X., 2021. Does firm life cycle impact corporate investment efficiency?. Sustainability, 13, 197. doi: 10.3390/su 13010197


• Hussain, A., Akbar, M., Sokolova, M., & Sabahat, T., 2022. Financial distress, firm life cycle, and corporate restructuring decisions: evidence from pakistan’s economy. Economies, 10(7), doi:10.3390/economies10070175


• Baker,H., & Kapoor, S., 2015. Dividend policy in india: new survey evidenace. Managerial Finance, 41(2), pp.182-204. doi:1108/mf-01-2014-0024


• Chen, T., 2016. Internal control life cycle and earnings quality -an empirical analysis from chinese market. Journal of Business and Management, 4(2), pp.1-9. doi: 4236/ojbm.2016.42032


• Faff, R., Kwok, W. C., Podolski, E. J., & Wong, G., 2016. Do corporate policies follow a life cycle?. Journal of Banking & Finance, 69(9), pp.95-107. doi:10.1016/j.jbankfin.2016.04.009


• Farrukh, S., Zeeshan, F., Zhenkun, W., & Ahmad, M., 2022. Innovation decisions through firm life cycle: A new evidence from emerging markets. International Review of Economics & Finance, 78, pp.51-67. doi:10.1016/j.iref.2021.11.009


• Farrukh, S., Zeeshan, F., Zhenkun, W., & Meran, S.S. , 2020. Do idiosyncratic risk, market risk, and total risk matter during different firm life cycle stages?. Physica A., 537(122550). doi:1016/ j.physa.2019.122550


• Brown, G., & Kapadia, N., 2007. Firm-specific risk and equity market development. Journal of Financial Economics, 84(2), pp.358–388. doi: 10.1016/j.jfineco.2006.03.003


• Garcia, C., Saravia, J., & Yepes, D., 2016. The weighted average cost of capital over the life-cycle of the firm: is the overinvestment problem of mature firms intensified by a higher wacc?. Research in economics and finance (CIEF), Working Papers, pp.15-21. doi : 10.22495 /cbv12i2c1art4


• Hribar, P., & Yehuda, N., 2015. The mispricing of cash flows and accruals at different life-cycle stages. Contemporary Accounting Research, 32(3), pp.1053–1072. doi:10.1111/1911-3846.12117


• Jaggi,B, Allini.A, Casciello.R & Meucci, F., 2022. Firm life cycle stages and earnings management. Review of Quantitative Finance and Accounting, 59, pp.1019–1049. doi:1007/s11156-022-01069-5


• Khuong, N., Tuan Anh, L., & Hong Van, N., 2022. Firm life cycle and earnings management: The moderating role of state ownership. Cogent Economics & Finance, 10, 2085260. doi:10. 1080/ 23322039. 2022. 2085260


• Martinez, A., & Bassetti, M., 2016. Firm life cycle, book-tax differences and earnings persistence. Journal of Education and Research in Accounting,. 10 (2), pp.145-159. doi: 10.17524 /repec.v 10i2.1312


• Biswas, P., Ahsan Habib & Ranasinghe, D., 2022. Firm life cycle and financial statement comparability. Advances in Accounting, 58, 100608. doi: 10.1016/j.adiac.2022.100608