نقش هوش عاطفی، سازمانی و معنوی در قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان در موسسات حسابرسی

محورهای موضوعی : حسابداری و مالی

زانیار احمدی ¹ , زهرا پورزمانی ²

1 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/09/16 تاریخ پذیرش : 1402/11/09 تاریخ انتشار : 1403/01/01

کلید واژه: هوش معنوی, هوش سازمانی, قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان, واژه‌های کلیدی: هوش عاطفی,

چکیده مقاله :

چکیده هدف، بررسی نقش هوش عاطفی، سازمانی و معنوی بر قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان در موسسات حسابرسی می باشد. پژوهش حاضر به عنوان یک پژوهش کاربردی و ماهیتا توصیفی - همبستگی است بخش میدانی پژوهش از طریق توزیع پرسشنامه در جامعه هدف گردآوری شده است. جامعه آماری در این مطالعه، حسابداران رسمی شاغل و مدیران حرفه ای شاغل در موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشند. که کل تعداد جامعه آماری 1300 نفر می باشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 297 نفر تعیین، انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای اندازه گیری هوش چندگانه از پرسشنامه 7 سوالی هوش سازمانی کارل آلبرخت(۲۰۰۳)، پرسشنامه 8 سوالی هوش معنوی کینگ (SISRI-24) و پرسشنامه 8 سوالی هوش عاطفی کرون(2007) استفاده شده است. و برای اندازه گیری قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان از پرسشنامه هارت(2012) استفاده شده است. که شاخص های شش گانه آن شامل فرهنگ آلوده به تقلب، ارتباط با دیگران و کسب و کار، فشار مالی، فرصت ارتکاب تخلف، تغییرات رفتاری متخلف و نشانه های تخلف می باشد. ساختار کلی پرسش نامه های تحقیق مورد روائی سنجی سازه محتوایی قرار گرفت و روایی پرسشنامه تأیید می گردد. همچنین در مورد سنجش پایایی از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شده است که از پایایی قابل قبولی برخوردار است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق حاکی از آنست که هوش های چندگانه(هوش سازمانی، هوش معنوی و هوش عاطفی) بر قضاوت و تصمیم گیری حسابرسان در موسسات حسابرسی تاثیر معناداری دارد.

چکیده انگلیسی:

Abstract Thelis research investigates the role of organizational intelligence, spiritual intelligence, and emotional intelligence on auditor's judgment and decision-making in auditing institutions. The current research is an applied and descriptive-correlation research in nature. The field part of the research was collected through the distribution of questionnaires in the target community. The statistical population included 1300 certified accountants and professional managers of the understudy audit firms. The sample size according to Cochran's formula, was 297 (n = 297). To measure multiple intelligences, the 7-question questionnaire of Karl Albrecht's organizational intelligence (2003), the 8-question questionnaire of King's spiritual intelligence (SISRI-24) and the 8-question questionnaire of Krohn's emotional intelligence (2007) were used. And to measure auditors' judgment and decision-making, Hart's questionnaire (2012) has been used. whose six indicators include a culture infected with fraud, communication with others and business, financial pressure, the opportunity to commit a violation, behavioral changes of the violator, and signs of violation. The general structure of the research questionnaires was subject to content construct validity and the validity of the questionnaire is confirmed. Cronbach's alpha and composite reliability have also been used to measure reliability, which has acceptable reliability. The results indicated that multiple intelligences (organizational intelligence, spiritual intelligence, and emotional intelligence) had an impact on auditor's judgment and decision-making.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• اکبرزاده، نسرین(1383)، «هوش هیجانی(دیدگاه سالوی و دیگران)»، انتشارات فارابی.


• بایزیدی، پیمان، مرفوع، محمد، صدیقی، روح الله.(1401). تأثیر بهره هوشی (IQ) حسابرس بر کیفیت حسابرسی. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 29(3)، 425-446.


• حاجیها، زهره، ملاسلطانی، جمال.(1395). بررسی رابطه هوش عاطفی وهوش تحلیلی با عمکرد حسابرسان. حسابداری مدیریت، 9(28)، 39-52.


• سعیدی گراغانی، مسلم و احمد ناصری. (۱۳۹۶). تفاوت های فردی و قضاوت حسابرس. پژوهش - های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره ۹ (۳۶): ۱۱۱- ۱۲۹.


• شاهعلی زاده، رامین، حیدرپور، فرزانه، نیکو مرام، هاشم، رهنمای رودپشتی، فریدون. (1401). نقش میانجی هوش هیجانی در رابطه رهبری اخلاقی با قصد هشداردهی خطاکاری در مؤسسات حسابرسی. مجله دانش حسابداری، 13(1)، 31-58.


• عسکری اوردکلو، یوسف(1400) بررسی تاثیر هوش عاطفی (هیجانی) حسابرسان بر رابطه بین تعهد حرفه ای و قضاوت های اخلاقی آنها، چهارمین کنفرانس بین المللی سالانه تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، تهران.


• محمد زاده مقدم، محمد باقر، اسماعیل زاده مقری، علی، خسروی پور، نگار. (1401). تاثیر سوگیری شناختی حسابرسان بر هوش معنوی و سبک حسابرس. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 11(41)، 341-355.


• مرادی، مهدی، افشار ایمانی، یگانه السادات. (1396). رابطه بین هوش هیجانی، هوش معنوی و عملکرد حسابرس. پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 9(35)، 41-64.


• مشایخی فرد، سعید. (1398)، بررسی ابعاد اجتماعی ذهنیت فلسفی حسابرسان و اثر آن بر قضاوت حرفه ای. پایان نامه دکترای تخصصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.


• ملکی، مرضیه، ساعدی، رحمان. (1401). بررسی رابطه هوش هیجانی با عملکرد حسابرسان. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 23(3)، 261-269.


• وهابزاده گردرودباری، میلاد و بهمن بنی مهد. (۱۳۹۵). اثر رابطه مداری بر قضاوت های اخلاقی حسابرسان، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، ۵ (۲۰): ۱- ۱۲.

• Akbar, R., Musnadi, S., & Putra, T. R. (2020). The Effect of Organizational Commitment, Emotional Intelligence and Compensation on Performance of Satpol PP and WH Aceh Employee Through Job Satisfaction. International Journal of Scientific and Management Research, 3(3), 8-22.


• Albrecht, K. (2002). The power of mind at work: organizational intelligence in action. NewYork: Amancorn.


• Almufadda; Ghayah Almezeini Nora (2021) Artificial Intelligence Applications in the Auditing Profession: A Literature Review, Journal of Emerging Technologies in Accounting https://doi.org/10.2308/JETA-2020-083


• Arrami, N., & QingXiang, Y (2021). The role of moral identity in auditor’s ethical decision making. International Journal of Research in Business and Social Science (2147- 4478), 10(2), 157–169. https://doi.org/10.20525/ijrbs.v10i2.1051


• Bar-On, A. E. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psychotherapy, 18: 13-25.


• Brody, R.G., Guptab, G., Salter, S.B. (2020). The influence of emotional intelligence on auditor performance. Accounting and Management Information Systems, 19(3), 543-565.


• Chen, S., Peng, J., 2019. Determinants of frontline employee engagement and their influence on service performance. Int. J. Hum. Resour. Manag. 1–24


• Choo, C.W.(2017), Information, management for the intelligent organization, Information Today, Medforf, NJ.


• Crowne, Kerri Anne,(2007) “The relationships among Social intelligence, Emotional intelligence and Cultrual intelligence and cultrural Exposure”, Dissertation, January 2007.


• Dulewicz, P., & Higgs, M, (2019), “Emotional Intelligence; A Review and Evaluation Study”, Henely Management College, Henely-on- Thames.


• Emmons, R. A. (2010). Is spirituality an intelligence? Motivation, cognition, and the psychology of ultimate concern. The International Journal for the psychology of Religion, 10(1), 3-26.


• Gardner, H. (2011). Frames of mind: the theory of multiple intelligences. New York. Basic books. Pp 34-42.


• Glynn, M.A (1996) "Innovative genius: a framework for relating individual and organizational intelligences to innovation", Academy of Management Review, 21(4), 1081-111, 1996.


• Gunu, U., & Oladepo, R. O. (2014). Impact of Emotional Intelligence on Employees’ Performance and Organizational Commitment: A Case Study of Dangote Flour Mills Workers. University of Mauritius Research Journal, 20, 1-32.


• Halal, W.E. (2006). Organizational intelligence. Melcrum Publishing


• Hasanuddin, R., & Sjahruddin, H. (2017).The Structure of Emotional Intelligence, Spiritual Intelligence and Its Relationship with Work Enthusiasm and Auditor Performance. World Journal of Business and Management, 3(1), 67.


• Hasanuddin, R., & Sjahruddin, H. (2017).The Structure of Emotional Intelligence, Spiritual Intelligence and Its Relationship with Work Enthusiasm and Auditor Performance. World Journal of Business and Management, 3(1), 67.


• Hein S. (2004). Short definition of emotional intelligence, Emotional Intelligence Homepage.


• Hurley, P. (2019). Ego Depletion and Auditors' JDM Quality. Accounting Organizations and Society, 77, 101048.


• International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB) sets high-quality international standards for auditing, assurance, and quality control that strengthen public confidence in the global profession.


• King D.B (2008) Rethinking clams of spiritual intelligence: A definition, model, and measure. M.Sc. Dissertation. Canada: Trent University, College of arts and sciences, 2008: 32-48.


• D.B (2008), “Personal Meaning Production as a Component of Spiritual Intelligence”, Paper submitted for presentation at The 5th Biennial International Conference on Personal Meaning.


• Kirn,S.(2007) “What is organizational intelligence”. Research Report of The Institute of Business Informatics, 40, 2007.


• Marison, J.D. (2000). Spiritual Intelligence or Spiritual Consciousness. International
  Journal for the Psychology and Religion; 10(2): 47-56.


• Simic, I. (2015). Organizational Learning as a Component of Organizational Intelligence. Management, Information and Marketing Aspects of the Economic Development of the Balkan Countries , 2005 (11), 189-196.


• Pinatik, S. (2021). The effect of auditor's emotional intelligence, competence, and independence on audit quality. International Journal of Applied Business and International Management, 6(2), 55-67.


• Puthukulam, Gopalan & Ravikumar, Anitha & Sharma, Ravi & Meesaala, Krishna. (2021). Auditors' Perception on the Impact of Artificial Intelligence on Professional Skepticism and Judgment in Oman. Universal Journal of Accounting and Finance. 9. 1184-1190. 10.13189/ujaf.2021.090527.


• Rabiul, Md. (2021). Leadership styles, motivating language, and work engagement: An empirical investigation of the hotel industry. International Journal of Hospitality Management. 92. 10.1016/j.ijhm.2020.102712.


• Uslu, O. & Uslu, M. (2019), “The Impact of Emotional Intelligence on Employees’ Attitudes”, Journal of Applied Management and Investments, 8(1), 32-43.


• Yang, L., Brink, A.G., & Wier, B. (2017). The impact of emotional intelligence on auditor judgment. International Journal of Auditing, 22(3), 1–15.


• Yoshida Y, Sandall J.(2013). Occupational burnout and work factors in community and hospital midwives: A survey analysis. Midwifery. 29(8), 921-6.