خوانشی جدید از سطوح مشارکت شهروندی مبتنی بر سنت های برنامه‌ریزی جان فریدمن
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهریشمسیه رئیس پور 1 , زهراسادات سعیده زرآبادی 2 , حمید ماجدی 3
1 - دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، دانشکده عمران، معماری و هنر واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دانشیار گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول مکاتبات)
3 - استاد عضو هیئت علمی گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
کلید واژه: مشارکت, برنامه ریزی, برنامه ریزی مشارکتی, سنت های برنامه ریزی جان فریدمن, سطوح مشارکت,
چکیده مقاله :
مشارکت مفهومی است که به زمینه و شرایط موجود در جامعه بستگی دارد و به همین دلیل دارای انواع و سطوح متفاوتی است. یکی از شناخته شد ترین روش های تامین منفعت عمومی در دیدگاه های هابرماس در نظریه ی او تحت عنوان کنش ارتباطی دیده می شود. همچنین جان فریدمن؛ نظریه های برنامه ریزی را بنابر چگونگی تسری دانش به عمل در حوزه عمومی در چهار رویه و سنت شامل تحلیل سیاست گذاری، اصلاح اجتماعی، یادگیری اجتماعی و بسیج اجتماعی دسته‌بندی می کند. هدف پژوهش دسته بندی گونه بندی های نظریه پردازان مشارکت مردمی و تدوین خوانشی جدید از سطوح مشارکت در تناظر با سنت های برنامه‌ریزی جان فریدمن است. به منظور جمع آوری داده از شیوه های اسنادی و کتابخانه ای استفاده و بازبینی نظریه ها و ادبیات نظری با رویکرد کیفی، صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد در چارچوب مفهومی برنامه ریزی مشارکتی پیشنهادی، فرآیند برنامه ریزی سنتی (بالا به پایین) متناظر با تحلیل سیاست گذاری است که در این مرحله مشارکت صورت نمی گیرد و در واقع نمی توان آن را مرحله ای از فرآیند برنامه ریزی مشارکتی دانست. در مرحله دوم، برنامه ریزی حمایتی متناظر با اصلاح اجتماعی معنا یافته است. در مرحله بعد، برنامه ریزی آموزشی است که متناظر با یادگیری اجتماعی است و در آخر برنامه ریزی مشارکتی به عنوان بالاترین سطح، متناظر با بسیج اجتماعی تعریف شده است. در این چارچوب برونداد هر مرحله به عنوان درونداد مرحله بعد، زمینه دستیابی به مشارکت واقعی را فراهم می آورد.
Participation is a concept that depends on the context and conditions of a society, and therefore, it takes on various forms and levels. One of the most recognized methods of achieving public benefit in Habermas' perspectives is seen in his concept of communicative action. Furthermore, Jane Friedman categorizes planning theories into four traditions and approaches based on the extent of knowledge application in the public sphere, namely policy analysis, social reform, social learning, and social mobilization. The aim of this research is to categorize the theories of public participation theorists and develop a new interpretation of the levels of participation in conjunction with Jane Friedman's planning traditions. Data was gathered through document analysis and literature review using a qualitative approach. The results reveal that within the framework of the proposed concept of participatory planning, the traditional top-down planning process corresponds to policy analysis, which does not involve participation and cannot be considered a stage of participatory planning. In the second stage, supportive planning corresponds to social reform. The next stage is educational planning corresponding to social learning, and finally, participatory planning is defined as the highest level, corresponding to social mobilization. In this framework, the outcome of each stage sets the foundation for the next stage, providing the basis for genuine participation.
