ارائه مدلی جدید برای محاسبه کارایی شرکت‌های سیمان حاضر در بورس با ساختار شبکه‌ای (کاربردی از تحلیل پوششی داده)

محورهای موضوعی : مهندسی مالی

محمد حسین درویش متولی ¹ , فرهاد حسین زاده لطفی ² , نقی شجاع ³ , امیر غلام ابری ⁴

1 - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - استاد، گروه ریاضی کاربردی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار، گروه ریاضی (تحقیق در عملیات)، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزکوه، فیروزکوه، ایران.
4 - دانشیار، گروه ریاضی(تحقیق درعملیات)، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران

تاریخ دریافت : 1396/12/16 تاریخ پذیرش : 1397/03/22 تاریخ انتشار : 1398/01/01

کلید واژه: تحلیل پوششی داده‌ها, ساختار شبکه, تعیین کارایی, شرکت‌های سیمان حاضر در بورس,

چکیده مقاله :

هدف این مقاله ارائه مدل جدید تحلیل پوششی داده‌ها با ساختار شبکه‌ای جهت ارزیابی کارایی شرکت‌های سیمان حاضر در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور، شرکت‌های سیمان حاضر در بورس طی سال‌های 93 - 95 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مدل جدید قادر است کارایی این کارخانه‌ها را که از ساختار شبکه‌ای برخوردار بوده و نیز شامل شاخص‌های متعدد هستند ارزیابی نماید و علاوه بر شاخص‌های رایج مالی و فنی، خروجی‌های نامطلوب و معیارهای پایداری را در شبکه تامین مدنظر قرار دهد. در ضمن، دیدگاه ذهنی تصمیم گیرندگان در خصوص اهمیت ترجیحی برخی از شاخص‌ها نسبت به یکدیگر نیز در قالب محدودیت‌های وزنی لحاظ شده است تا میزان کارایی حاصل شده به مقدار واقعی نزدیک‌‌تر باشد. بر اساس این مدل جدید، از بین 42 شرکت حاضر در بورس فقط 7 شبکه تامین سیمان توانسته‌اند در سه دوره تحت بررسی ، به مرز کارایی دست یابند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this paper is to present a new model of data envelopment analysis with network structure to evaluate the performance of Tehran cement companies. For this purpose, cement companies listed on the stock exchange during the years 93-95 were evaluated. The results showed that the new model can evaluate the performance of these factories - which have a network structure and include multiple indicators - and, in addition to commonly used financial and technical indicators, to consider undesirable outcomes and sustainability criteria in the supply network. Meanwhile, the mindset of decision makers about the preferential importance of some indicators relative to each other is also considered in the form of weight constraints to bring the efficiency closer to the real value. According to the results, the factories are divided into two categories: efficient and inefficient. Based on this new model, only 7 cement supply companies have been able to achieve efficiency within the three surveyed periods of the 42 listed companies.