طراحی الگوی مناسب به‌منظور پیش‌بینی ریسک سیستمی‌نقد‌شوندگی سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه ایران با استفاده از مدل‌های گارچ چند‌متغیره و رویکرد مارکوف سوئیچینگ

محورهای موضوعی : بورس اوراق بهادار

سیدحمیدرضا سادات شکرآب ¹ , فریدون اوحدی ² , محسن صیقلی ³ , میر فیض فلاح ⁴

1 - گروه مدیریت مالی، حسابداری و مهندسی مالی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه مهندسی صنایع، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
3 - گروه مدیریت و حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - گروه مدیریت مالی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران و عضو گروه پژوهشی مخاطرات مالی نوین

تاریخ دریافت : 1401/01/23 تاریخ پذیرش : 1401/05/26 تاریخ انتشار : 1402/04/01

کلید واژه: "بحران مالی", "ریسک سیستمی", "ریسک نقدشوندگی", "شاخص ریسک سیستمی ‌نقدشوندگی", "مدل‌های گارچ چند‌متغیره",

چکیده مقاله :

این پژوهش درصدد طراحی و ارایه الگویی مناسب به منظور پیش‌بینی ریسک سیستمی‌نقد‌شوندگی سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه ایران است. در این راستا نمونه ای متشکل از داده‌های 486 شرکت‌ پذیرفته‌شده در بورس و فرابورس در بازه زمانی ابتدای سال 1390 تا پایان 1398 انتخاب و سپس بر حسب ترکیبی از شاخص‌های‌ نقدشوندگی و نوع فعالیت به 4 گروه تقسیم گردید و با استفاده از انواع مدل‌های‌ گارچ چند‌متغیره و مقایسه آن‌ها، در نهایت مدل VAR(1)-DBEKK(1,2) به‌عنوان الگوی مناسب انتخاب شد. نتایج حاکی از وجود روابط معنادار میان شوک‌ها و نوسانات نقدشوندگی در بین کلیه زیربخش‌ها و تائید فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر وجود ریسک سیستمی‌سهام شرکت‌ها در بازار سرمایه ایران داشت، به‌نحوی که پرتفوی‌‌ سهام شرکت‌های" با نقد‌شوندگی پایین - بخش صنعت" و شرکت‌های "با نقدشوندگی پایین – بخش مالی" به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین اثرات انتقال شوک نقدشوندگی را بر سایر پرتفوی‌ها و نیز پرتفوی "با نقدشوندگی بالا- بخش مالی" بیش‌ترین میزان پایداری در نوسانات شرطی و انتقال ریسک نقدشوندگی را به سایر پرتفوی‌ها داشت.

چکیده انگلیسی:

This research aims to model and present an appropriate pattern in order to forecast systemic liquidity risk of corporate stocks in capital market of Iran. For this purpose, 486 listed companies in Tehran stock exchange and OTC from 2011 to 2020 were sampled and then the companies were divided into four groups (portfolios) according to combination of indicators and types of activites of companies. Then by using types of multivariate GARCH models and comparing them, finanlly the VAR(1)-DBEKK(1,2) was selected as an optimum pattern . The results of research showed significant relationships among of liquidity shocks and volatilities with all of subsections, and consequently the main hypothesis based on “presence of systemic liquidity risk of corporate stocks in capital market of Iran” was accepted. In a way that the portfolios of company stocks with a “low level of liquidity- industry section” and “low level of liquidity- financial section” respectively had maximum and minimum liquidity shocks transmission of effects on future returns of the other portfolios, as well as the portfolio with a “high level of liquidity- financial section” had maximum volatility persistence and liquidity risk transmission to other portfolios.