شناسایی و رتبه‌بندی تأثیر حسابداری بر عوامل اجتماعی

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

رحمن بخش بهرام زهی ¹ , زهره حاجیها ² , رضا ستوده ³

1 - گروه حسابداری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه حسابداری، واحد نیکشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، نیکشهر، ایران

تاریخ دریافت : 1402/04/07 تاریخ پذیرش : 1402/06/01 تاریخ انتشار : 1402/07/01

کلید واژه: عوامل اجتماعی, عوامل بیرون سازمانی, واژه‌های کلیدی: حسابداری,

چکیده مقاله :

چکیدهامروزه مشکلات اجتماعی از جمله مسائلی است که مورد مناظرات سیاسی قرارگرفته و جستجو برای یافتن راه‌حل این مشکلات اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. حسابداری مسئولیت‌های اجتماعی پاسخی به این مشکلات می‌باشد که با در نظر گرفتن نتایج اجتماعی تصمیمات، همچون اثرات اقتصادی آنها، سعی درگسترش دامنه حسابداری سنتی داشته و معیارهای جدیدی را برای تعریف اهداف اجتماعی و ارزیابی میزان پیشرفت در نیل به این اهداف را می‌طلبد. بنابراین هدف از این تحقیق شناسایی و رتبه‌بندی تأثیر حسابداری بر عوامل اجتماعی بود. این تحقیق کاربردی و از نوع توصیفی- اکتشافی و همبستگی است که در سال 1400 انجام شد. جامعه آماری در مرحله شناسایی مؤلفه‌های مدل تحقیق از نظرات 20 نفر از خبره‌های آشنا با حسابداری به روش گلوله برفی استفاده شد و در مرحله تنظیم پرسشنامه برای بررسی فرضیات از نمونه‌گیری نامحدود کوکران به تعداد 385 نفر از حسابداران و حسابرسان شرکت‌های سهامی‌عام در شهر تهران استفاده شد. در تحقیق حاضر به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های بخش کیفی با استفاده از تکنیک های تحلیلی اشتراس و کربین (1998) مفاهیم به عنوان واحد تحلیل در سطوح متن کل مصاحبه، با کدهای باز استخراج شدند و برای یافته‌های بخش کمی‌ از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم‌افزار smart pls و برای رتبه‌بندی مؤلفه‌ها از آزمون فریدمن استفاده شد. در نهایت نتایج نشان داد که حسابداری بر عوامل اجتماعی از جمله تصمیمات سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران، بستانکاران در حفظ منافع آنها، بانک‌ها و نهادهای مالی در اعتباربخشی، سازمان مالیاتی در دریافت عادلانه مالیات تأثیر مثبت و معناداری دارد و همچنین میزان میانگین رتبه، مؤلفه‌ی کمک به سازمان مالیاتی با تسریع در فرآیند مالیات ستانی با روش‌های مختلف سیستم حسابداری بالاترین رتبه و کمک به مالکان و سرمایه‌گذاران در استفاده از وجوهات آنها و قانونی بودن موارد استفاده، پایین‌ترین اهمیت را از نظر پاسخ‌دهندگان دارد.

چکیده انگلیسی:

AbstractToday, social problems are among the issues that have been the subject of political debates, and the search for solutions to these problems has become particularly important. Social responsibility accounting is a response to these problems that by considering the social consequences of decisions, such as their economic effects, tries to expand the scope of traditional accounting and requires new criteria to define social goals and assess progress in achieving these goals. Therefore, the purpose of this study was to identify and rank the impact of accounting on social factors. This is a practical and descriptive-exploratory and correlational research that was conducted in 1400. The statistical population in the stage of identifying the components of the research model, the opinions of 20 experts familiar with accounting by snowball method were used. The city of Tehran was used. In the present study, in order to analyze the data of the qualitative section using the analytical techniques of Strauss and Carbin (1998), the concepts as a unit of analysis in the levels of the whole text of the interview were extracted with open source and for the findings of the quantitative part of the modeling method. Structural equations and smart pls software and Friedman test were used to rank the components. Finally, the results showed that accounting has a positive and significant effect on social factors such as investment decisions of investors, creditors in maintaining their interests, banks and financial institutions in accreditation, tax organization in fair tax collection and also the average rating, component. Assisting the tax organization by speeding up the taxation process with various methods of the accounting system has the highest rank and helping owners and investors to use their funds and the legality of their use is of the least importance to respondents.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• اقدم مزرعه، یعقوب، هاشم نیکومرام، فریدون رهنمای رودپشتی و بهمن بنی مهد، (1398)، "آزادی‌های مدنی و توسعه حسابداری"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره11، شماره پیاپی 43، صص 48-27


• پارسائیان، علی، (1397)، "تئوری حسابداری"، ترجمه کتاب احمد ریاحی بلکویی، تهران: انتشارات ترمه.


• جاویدی، کاظم، رمضانعلی رویایی، قدرت الله طالب نیا و بهمن بنی مهد، (1398)، "بررسی تأثیر فاصله روانی (روانشناختی) بر قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری"، مجله حسابداری مدیریت، پیاپی 40، صص 95-81


• خدامی پور، احمد و اسماعیل امیری، (1398)، "اثر نوع حق‌الزحمه حسابرسی بر حساسیت جریان نقدی سرمایه‌گذاری"، فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 26، شماره 1، صص 65 -86


• قاضی نژاد، مریم و الهه سادات اکبرنیا، (1396)، "دینداری: مدارای اجتماعی یا فاصله اجتماعی"، فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دوره6، شماره 1، صص 21-40


• گروسی ، حبیب اله، ناصر ایزدی نیا و محسن دستگیر، (1399)، "تأثیر سطح افشای مسئولت‌پذیری اجتماعی بر ارزش بازار شرکت"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 12، شماره46، صص 76-51.


• گل دار، زهرا، مجتبی امیری، رحمت اله قلی پور سوته و منصور معظمی، (1396)، "طراحی چارچوب مفهومی ‌درگیرسازی ذینفعان در خط‌مشی‌گذاری عمومی"، فصلنامه دانش حسابرسی، دوره 17، شماره 66، صص 81-105.


• مشایخ، شهناز، منا پارسایی و اکرم کرانی، (1400)، "رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها با کیفیت اطلاعات حسابداری و گزارش حسابرس"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 13، شماره 51 - شماره پیاپی 51 ، صص 41-64

میرجعفری دهزاد، سیده مستانه، عماد احمدنژاد و سیدحسین حسینی گواسرایی، (1397)، "فساد مالی و بررسی نقش حسابداران در پیشگیری و رفع آن"، دومین کنفرانس بین‌المللی تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، تهران، مؤسسه آموزش عالی علامه خویی (ره) -شرکت بین‌المللی کوش.

• Adekoya, A., c., Collins Sankay Oboh, Obafemi Rufus Oyewumi, (2020), “Accountants Perception of the Factors Influencing Auditors' Ethical Behavior in Nigeria”, Heliyon Journal, www.cell.com/heliyon.


• Antong, A., Said, D., (2017), “Accounting and Social Justice: A Critical Approach to Indonesia's Constitutional Perspective”, Scientific Research Journal (SCIRJ), Vol. V, Issue XI


• Ardente, F., Latunussa, C. E. L. & Blengini, G. A. (2019), “Resource Efficient Recovery of Critical and Precious Metals from Waste Silicon PV Panel Recycling”, Waste Manag. 91, PP. 156–167


• Badulescu D, Akhtar MN, Ahmad M, Soharwardi MA. (2021), “Accounting Policies, Institutional Factors, and Firm Performance: Qualitative Insights in a Developing Country”, Journal of Risk and Financial Management. 14(10), PP. 473. https://doi.org/10.3390/jrfm14100473


• Biddle, G.,Ma,M., & Song, F. (2020), “Accounting Conservatism and Bankruptcy Risk”, Journal of Public Economics, 6, PP. 359–381.


• Guo, Jun, Pinghsun Huang , Yan Zhang, (2020), “Accounting Conservatism and Corporate Social Responsibility”, Advances in Accounting Journal, Vol. 51, PP.1-10.


• Horvat, R., Korosec, B., (2015), “The Role of Accounting in a Society: Only a techn(olog)ical Solution for the Problem of Economic Measurement or also a Tool of Social Ideology?”, Our Economy Journal, Vol. 61, Issue 4 , PP. 32-40.


• Kusumaningsih, A. (2021), “Factors Affecting Whistleblowing Intention : A Study of Accounting Undergraduate Students”, AKRUAL: Journal Akuntansi, 13(1), PP. 109–118.


• Langazel, M., & Gubert, F. (2017), “The Formation of Risk Sharing Networks”, Journal of Development Economics, 83(2), PP. 326–350.
  Fafchamps, M., & Lund, S. (2003), “Risk-sharing Networks in Rural”.


• Lutfi, A. (2022), “Factors Influencing the Continuance Intention to Use Accounting Information System in Jordanian SMEs from the Perspectives of UTAUT: Top Management Support and Self-Efficacy as Predictor Factors”, Economies. 10(4), PP. 75. https://doi.org/10.3390/economies10040075


• Miley, K., Spilimbergo, A., & Wachtenheim, E. (2018), “Investment in Education: Do Economic Volatility and Credit Constraints Matter?”, Journal of Development Economics, 55, PP. 465–481.


• Shamir, B.(2019), “Social Distance and Charisma: Theoretical Notes and an Exploratory Study”, Katz, I., Eilam-Shamir, G., Kark, R. and Berson, Y. (Ed.) Leadership Now: Reflections on the Legacy of Boas Shamir (Monographs in Leadership and Management, Vol. 9, Emerald Publishing Limited, Bingley, PP. 225-254. https://doi.org/10.1108/S1479-357120180000009021


• Walzberg, J., Carpenter, A. & Heath, G.A. (2021), “Role of the Social Factors in Success of Solar Photovoltaic Reuse and Recycle Programmes”, Nat Energy 6, PP. 913–924


• Zhao, K., Cui, X., Zhou, Z. et al. (2022), “Impact of Uncertainty on Regional Carbon Peak Paths: an Analysis based on Carbon Emissions Accounting, Modeling, and Driving factors”, Environ Sci Pollut Res 29, PP. 17544–17560. https://doi.org/10.1007/s11356-021-16966-w