ارزیابیِ کارکردِ راهبردهای زیست محیطی در شرکت‌های بازار سرمایه

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

ایمان آبادی هندیجانی ¹ , لیلا صفدریان ² , مهنام ملایی ³

1 - دانشجوی دکترای حسابداری، گروه حسابداری، واحد مبارکه ، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد مبارکه ، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
3 - استادیار حسابداری، گروه حسابداری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

تاریخ دریافت : 1403/04/14 تاریخ پذیرش : 1403/06/21 تاریخ انتشار : 1403/07/09

کلید واژه: راهبردهای زیست محیطی, تحلیل کیو, بازار سرمایه,

چکیده مقاله :

هدف: هدف از مقاله حاضر ارزیابی کارکردهای زیست محیطی طبق تحلیل کیو در شرکت های بازار سرمایه است. روش: روش تحلیل فراترکیب از طریق غربالگری نظری و پژوهشی به دنبالِ شناسایی مولفه‌ها و گزاره‌های مرتبط با موضوع پژوهش است. دوره زمانی جهت واکاوی پژوهش‌های مشابه خارجی وداخلی به ترتیب، 2015 تا 2023 میلادی و 1395 تا 1401 شمسی بوده است. جامعه آماری شامل خبرگان و صاحبنظران رشته حسابداری در حیطه محیط زیست است که مشتمل بر اساتید گروه های حسابداری و مدیریتی مرتبط همچون مدیریت صنعتی و مدیریت اجرایی می باشد تعداد اعضای گروه تخصصی در گروه اول مشتمل بر 12 نفر می باشد که براساسِ سطح توانمندی‌های علمی و شناختی در حوزه‌ی پژوهش، برمبنای شیوه‌ی نمونه‌گیری همگن برای انجام بخش کیفی پژوهش انتخاب شدند. براساس غربالگری نظری و تئوریک باهدف تعیین ابعاد، 6 بُعد در این رابطه تعیین گردید. یافته‌ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که راهبرد مبتنی بر قابلیت های پویای سازمانی با ارزش136/0 راهبرد علم محور با ارزش 154/0، راهبرد مبتنی بر دیدگاه غایی با ارزش099/0 0، رویکرد لیبرال با ارزش142/0 ، راهبرد نقد محور با ارزش089/0 ، راهبرد مبتنی بر دیدگاه هم ارز با ارزش218/0 ، ماتریس ارجحیت راهبردهای زیست محیطی در سطحِ شرکت‌های بازار سرمایه هستند.

چکیده انگلیسی:

Goal: The purpose of this article is to evaluate environmental functions according to Q analysis in capital market companies. Method: The meta-composite analysis method sought to identify the components and statements related to the research topic through theoretical and research screening. The time period for the analysis of similar researches was 2015 to 2023 AD and 1395 to 1401 AD. The statistical population includes experts and experts in the field of accounting in the field of environment, which includes professors of related accounting and management groups such as industrial management and executive management. The number of specialized panel members in the first phase consists of 12 people, based on the level of scientific capabilities and cognitive in the field of research, based on the method of homogeneous sampling, were selected to conduct the qualitative part of the research. Based on the theoretical screening with the aim of determining the dimensions, 6 dimensions were determined in this regard Findings and conclusions: The results of the research showed that the strategy based on dynamic organizational capabilities has a value of 0.136, the science-based strategy has a value of 0.154, the strategy based on the ultimate perspective has a value of 0.099, the liberal approach has a value of 0.142, and a criticism-based strategy has a value of 0.142. 0.089, the perspective-based strategy is equivalent to the value of 0.218, the priority matrix of environmental strategies at the level of capital market companies.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع
خواجوی، شکراله، حسینی نیا، سمیه، و نصیری، طاهره. (1397). ارتباط بین سازوکارهای حاکمیت شرکتی و افشای داوطلبانه اطلاعات زیست محیطی (مطالعه موردی شرکت های صنایع محصولات شیمیایی و مواد و محصولات دارویی). پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی (پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی)، 10(40 )، 1-20.SID. https://sid.ir/paper/198182/fa
شاهرضا، علیرضا. فغانی ماکرانی خسرو. فاضلی، نقی. (1401). رتبه¬بندی عوامل حسابداری و محیطی مؤثر بر سودآوری بانک¬های تجاری، پژوهش¬هاي حسابداري مالی و حسابرسی، دورۀ 14، شمارۀ 4( پیاپی 56) صفحه 89 تا 114، https://doi.org/10.30495/faar.2022.1940926 3344
صراف فاطمه. آقابالایی بختیار، حنانه. (1402). حسابرسی محیط زیست: ابزاری نوین در مدیریت زیست محیطی سازمان‌ها. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری, 6(20), 708-716. https://majournal.ir/index.php/ma/article/view/1298
ضیاء، فرناز. وکیلی فرد، حمیدرضا. فاطمه صراف.(1401). ارائه الگوی ارتباط میان عوامل موثر بر سطح افشاء اطلاعات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی شرکت ها و عدم تقارن اطلاعاتی بر مبنای تئوری های اثباتی حسابداری با رویکرد تأثیر صنعت، پیشرفت های حسابداری، دوره دوازدهم، شماره 1 (پیاپی 80/3) doi: 10.22099/jaa.2021.40698.2134
کاویانی راد، مراد. (1397). امنیت زیست محیطی ایران، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
مرادی، امیررضا. کلاهی، مهدی.(1399). روستازیستی پایدار در حوزۀ آبخیز بخش موسی آباد شهرستان تربت جام، علوم محیطی، 18، 183-202. doi: 10.22067/jwsd.v812.1004.
نخعی، حبیب اله. کریم زاده، بهاره و مرادی پور، رسول.(1401). ،حسابداری شرکتی زیست محیطی،سومین کنفرانس ملی مدیریت بازرگانی، کارآفرینی و حسابداری ایران، تهران، https://civilica.com/doc/1557652
یوسف نژاد، صادق. حیدرپور، فرزانه.(1402).تبیین الگوی سنجش عدم اطمینان محیطی شرکت ها و تأثیر آن بر نوسان ویژگی های مالی شرکت ها ، پژوهش هاي حسابداري مالی و حسابرسی دورۀ15،شمارۀ 4(پیاپی 60) ص 27 تا 53، https://doi.org/10.30495/faar.2023.1994881.3723
Andersen, S, E., Johansen, T, S. (2021). Corporate citizenship: Challenging the corporate centricity in corporate marketing, Journal of Business Research, 131(2): 686-699. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2020.12.061
Backes, C. W. (2017). Law for a circular economy. Eleven Publishing.
Bıçakcıoğlu ,Nilay .(2018), Green Business Strategies of Exporting Manufacturing Firms: Antecedents, Practices, and Outcomes, Journal of Global Marketing, DOI: 10.1080/08911762.2018.1436731 To link to this article: https://doi.org/10.1080/08911762.2018.1436731.
Chang, W.F., Amran, A., Iranmanesh, M. and Foroughi, B. (2019). Drivers of sustainability reporting quality: financial institution perspective, International Journal of Ethics and Systems, 35(4): 632-650. https://doi.org/10.1108/IJOES-01-2019-0006
Ho, M. Bai, Y. Lu et al., (2020). The effect of corporate sustainability performance on leverage adjustments, The British Accounting Review, https://doi.org/10.1016/j.bar.100989
Homrich, G. Galvão, L. G. Abadia, and M. M.Carvalho, (2017). “The Circular Economy Umbrella: Trends and Gaps on Integrating Pathways,” Clean. Prod. J., no. November.https://doi.org/10.1016/j.cpa.2021.102320.
Kraft, Michael E. 2017b. “Environmental Risk: New Approaches Needed to Address Twenty First Century Challenges.” In Conceptual Innovation in Environmental Policy, edited by James M. Meadowcroft and Daniel J. Fiorino. Cambridge, MA: MIT Press.Hojnik, Jana, Roberto Biloslavo, Lucia Cicero, and Maria Rosita Cagnina. (2020). Sustainability indicators for the yachting industry: Empirical conceptualization. Journal of Cleaner Production، 249.
Liu X and Lin K-L (2020) Green Organizational Culture, Corporate Social Responsibility Implementation, and Food Safety. Front. Psychol. 11:585435. doi: 10.3389/fpsyg.2020.585435
Manrai, A, K. (2018). New Research on Environmentally Responsible Consumption Behavior and Green Business Strategies, Journal of Global Marketing, 31(4): 209-230. https://doi.org/10.1080/08911762.2018.1477039
Matten, D., Crane, A. (2015). Corporate citizenship: toward an extended theoretical conceptualization. Academy of Management Review, 30(1): 166-179.
Oyewo, B. (2021), "Do innovation attributes really drive the diffusion of management accounting innovations? Examination of factors determining usage intensity of strategic management accounting", Journal of Applied Accounting Research, Vol. 22 No. 3, pp. 507-538. https://doi.org/10.1108/JAAR-07-2020-0142
Panayiotis C. Andreou, (2021). The British Accounting Review, https://doi.org/10.1016/j.bar.2021.101020
Petera, P.; Wagner, J.; Pakšiová, R. The Influence of Environmental Strategy, Environmental Reporting and Environmental Management Control System on Environmental and Economic Performance. Energies 2021, 14, 4637. https://doi.org/10.3390/ en14154637
Rasche, A, Morsing, M., Moon, J., & Kourula, A. (2023). Corporate Sustainability – What It Is and Why It Matters. In Andreas Rasche, Mette Morsing, Jeremy Moon, and Arno Kourula (Eds.) Corporate Sustainability: Managing Responsible Business in a Globalized World. Cambridge/New York: Cambridge University Press, pp. 1-26.
Ridley, A. (2016). Closing the loop: The why and who of the Circular Economy. Sustainable Brands Barcelona.
Saeed, A. Riaz, H., Azaaviele, T., Tazeeb Rajwani, T., (2023), Does family matter? Ownership, motives and firms’ environmental strategy Long Range Planning, Volume 56, Issue 1,102216,ISSN 0024-6301,https://doi.org/10.1016/j.lrp.2022.102216.
Scarpellini, S., Marín-Vinuesa, L.M., Aranda-Usón, A. and Portillo-Tarragona, P. (2019), "Dynamic capabilities and environmental accounting for the circular economy in businesses", Sustainability Accounting, Management and Policy Journal, Vol. 11 No. 7, pp. 1129-1158. https://doi.org/10.1108/SAMPJ-04-2019-0150
Voulgaris., G., (2019). Accounting conservatism and corporate social responsibility, The British Accounting Review, https://doi.org/10.1016/j.bar.100942