بازیابی هویت جمعی غالب در میان جوانان شهر ری در فرآیند جهانی شدن
محورهای موضوعی : جامعه شناختیحسین دبیریان تهرانی 1 , ملیحه کاظمی نسب 2
1 -
2 -
کلید واژه: هویت ایرانی, هویت جمعی, هویت اسلامی, واژگان کلیدی: جهانی شدن, هویت غربی,
چکیده مقاله :
در گذر از جوامع سنتی به مدرن و متعاقباً گسترش ارتباطات جمعی، دسترسی افراد به منابع هویت ساز متنوع تسهیل گشته است. این امر گاهاً تصور هویتی اشخاص را مخدوش کرده و امکان گرایش به هویتهای جایگزین را فراهم میکند. به نظر می رسد که با تشدید فرآیند جهانی شدن افراد با بحران خلاء معنا و سیطره عقلانیت ابزاری در زندگی خود مواجه هستند؛ بنابراین به سمت هویتی روی میآورند که معنا و ارزش را به حیات اجتماعیشان بازگرداند. در این میان شناخت این موضوع که جامعه ایرانی در حال حاضر چه نوعی از هویت را تجربه میکند و کدام یک از هویت های جمعی (اسلامی ـ ایرانی ـ غربی) هویت غالب به شمار میآید از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در بخش مباحث نظری از دو دسته نظریه بهرهگرفته شده است: اول، دیدگاههای تقلیلگرای هویت جمعی از جمله نظریات مید، بلومر و گافمن و دسته دوم دیدگاههای تلفیقگرای هویت جمعی که نظریات گیدنز، کاستلز و بوردیو را شامل میشود. در این تحقیق 3 مقیاس برای سنجش ابعاد هویت جمعی طراحی شده و پس از دوبار پیش آزمون، در جمعیت نمونه ای که بر اساس فرمول کوکران بدست آمد در شهرستان ری اجرا شده است. در مباحث روششناسی از پیمایش و از پرسشنامه برای جمعآوری اطلاعات مورد نیاز بهره برده شد. یافته ها در این پژوهش نشان می دهد که هر سه نوع هویت جمعی در میان این نسل وجود داشته اما در یک نگاه تطبیقی می توان گفت هویت اسلامی در مقایسه با سایر هویت ها برجستگی بیشتری دارد که البته با توجه به گرایشات مذهبی ساکنین شهرری دور از نظر نبود. همچنین بین متغیرهای پایگاه اجتماعی و اقتصادی، سرمایه فرهنگی و میزان تعاملات اجتماعی با هویت جمعی غالب رابطه معناداری وجود ندارد.