چشم‌انداز روابط ارتش ترکیه و حزب عدالت و توسعه

محورهای موضوعی : روابط بین الملل

رضا جلالی ¹

1 - استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

تاریخ دریافت : 1390/12/19 تاریخ پذیرش : 1391/02/06 تاریخ انتشار : 1391/04/05

کلید واژه: اسلام, ارتش, واژگان کلیدی: ترکیه, حزب عدالت و توسعه, آتاترک,

چکیده مقاله :

چکیده ترکیه امروزی وارث امپراطوری عثمانی است که در برهه‌ای از تاریخ به عنوان امپراطوری بزرگ اسلامی در سطح جهان مطرح بود. وجود نیروهای سیاسی متعارض در سیاست ترکیه، این کشور را به پدیده‌ای متمایز از همسایگانش تبدیل کرده است. ارتشیان که خود را دنبال‌رو آتاترک می‌دانند، خواستار عدم دخالت اسلام در مسائل سیاسی هستند؛ این در حالی است که ترکیه کشوری است که اسلام در آن ریشه‌های عمیقی دارد. انتخابات پارلمانی 2002 سرآغاز حیات جدید سیاسی کشور ترکیه به شمار می‌رود؛ نگاهی به تحولات جاری در ترکیه نشان می‌دهد که این کشور با معضلاتی در زمینه دین و نقش آن در سیاست مواجه است. از طرفی قانون اساسی برلائیسم در این کشور تاکید دارد و از طرف دیگر فعالیت اسلام‌گرایان مخالف با این نظر است؛ اما واقعیت‌های ترکیه امروز نشان می‌دهد که رابطه بین اسلام‌گرایان و ارتشیان وارد مرحله جدیدی شده و امکان اینکه آن دو به جای تقابل به همزیستی بپردازند وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

Abstract Turkey today is heir to the Ottoman Empire in the lambs of the great Islamic empire in world history as it was raised. Despite the conflicting political forces in Turkish politics, this country has become a phenomenon distinct from its neighbors. Armies are the followers of Atatürk and their demands of non-interference in political matters are serious, however, Turkey is a country that has deep roots in Islam. 2002 parliamentary election in Turkey is considered the beginning of a new political life; look at current developments in Turkey shows that this country is facing problems in the field of religion and its role in politics. On the other hand, Brlayysm constitution in this country insists it is opposed to the Islamists and other activities, but the realities of Turkey today shows that the relationship between the Islamists and Armies entered a new phase and the possibility of there being two rather than confrontation to co-pay.  

منابع و مأخذ:

منابع

1. ابولقاسمی، محمدجواد، 1378، اردوش، حسین، ترکیه دریک نگاه، تهران انتشارات بین المللی المهدی


2. اسدالله، 1376، اطهری، آیاترکیه جامعه نظامی است؟، مرکزپژوهش­های علمی و مطالعات استراتژی خاورمیانه انتشارات معاونت پژوهشی نشر ابرار معاصر.


3. اشپیگل، ترجمان سیاسی، مخالفت باعیدقربان، 12 مارس 2001، شماره 228.


4. انصاری، جواد،1376، ترکیه در جستجوی نقش تازه در منطقه، انتشارات وزارت خارجه چاپ اول.


5. پارسا، حمید، مبانی معرفتی و چهره اجتماعی سکولاریسم، مجله کتاب نقد شماره یک.


6. پایان سکولاریسم آتاتورک؟ 1390، کشمکش دولت و نظامیان در ترکیه، اقتصادایران، ج14، شماره 15.


7. پوربناب، 1379، قهرمان، تاثیر انقلاب اسلامی بر ترکیه، فصلنامه مطالعات خاور، شماره 24.


8. یدرزاده نایینی، 1380، محمدرضا، تعامل دین و دولت درترکیه، تهران، مرکز چاپ و انتشارات وزارت خارجه در ترکیه، تهران، 1383، مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.


9. قیقی نامور، 1379، تاثیر انقلاب اسلامی بر ترکیه، فصلنامه مطالعات خاور شماره24.


10. دانشجو، احمدرضا، 1390، پیروزی اسلام گرایی معتدل در ترکیه، رویدادها و تحلیل ها، ماهنامه معاونت آموزش و پژوهش، سال بیست و پنجم، شمار 258.


11. دانشجو، 1390، احمدرضا، نگاه ترکیه به انقلاب های اخیرخاورمیانه، رویدادها و تحلیل ها، ماهنامه معاونت آموزش وپژوهش، سال بیست و پنجم شماره 256.


12. زارع، محمدرضا، 1382، علل رشد اسلام­گرایی در ترکیه، تهران، اندیشه سازان نور.


13. زبیب رضا، 1373، مبانی رفتاری سیاست خارجی ترکیه، انتشارات وزارت امور خارجه.


14. رستگار، 1385، جمشید، اسلام گرایان بر فراز لاییسم، بازخوانی تجربه ای پنجاه ساله اسلام گرایان در ترکیه، ج 1، شماره 1.


15. رمضان زاده، 1389، عبدالله، هویت از منظر سازه انگاری متعارف ورادیکال، فصلنامه سایت مجله دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، ج40، شماره 69%.


16. -شاکر، 1372، شریف، مترجم هادویان، غلام حسین، علمانیه و پیامدهای شوم آن، فصلنامه مصباح، سال 2، شماره 6.


17. شیلنیگ اوغلی، امینه ایمان جوانان راباسوالات ربودند، به نقل ازلاییسم از دیروز تا امروز شماره 66.


18. عطایی فرهاد، 1389، بررسی نقش وجایگاه سیاست خارجی درنظریه های روابط بین الملل، فصلنامه سایت مجله دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، ج 41، شماره 3%.


19. علیزاده، علی، 1386، ترکیه، رقابت کمالیست ها و اسلام گرایان، ماهنامه اطلاعات راهبردی، ج 50 شماره 22.


20. فلاح زاده، محمدهادی، آشنایی با کشورهای اسلامی (3) ترکیه، 1384، تهران، موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.


21. فوزی تویسرکانی، 1367، یحیی، ارتش ترکیه، ناشر معاونت حقوقی و امور مجلس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.


22. کتاب سبز،1386، به سفارش دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، تهران، مرکز چاپ وانتشارات وزارت خارجه.


23. م. هاکان یاووز، 1389، ترجمه، عزیزی، احمد، سکولاریسم و دموکراسی در ترکیه، تهران، نشرنی.


24. مرادیان، محسن، برآورد استراتژیکی ترکیه (سرزمینی- دفاعی- اقتصادی-اجتماعی)، 1385، تهران.


25. موسوی، سیدحسین، نورالدین، محمد، ترکیه جمهوری سرگردان؛ بررسی روابط دینداران و سکولارها.


26. نقدی نژاد، حسن، سیاست خارجی حزب عدالت و توسعه ترکیه، 1387، انتشارات مرکز تحقیقات استراتژی.


27. -واحدی، الیاس، کتاب آسیای (4) ویژه مسایل ترکیه، 1384، تهران، انتشارات موسسه فرهنگی ومطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران.


28. واعظی، محمود، سیاست خارجی حزب عدالت و توسعه، 1387، تهران، پژوهشکده استراتژیک، گروه پژوهش سیاست خارجی.


29. فرزین نیا، زیبا، ترکیه: دین و سیاست، 1387، رویدادها وتحلیل ها، ماهنامه معاونت آموزش وپژوهش، سال بیست و دوم، شماره 223.


30. فوزی تویسرکانی، یحیی، ساختارقدرت همسایگان ایران، 1374، فصلنامه بررسی های نظامی، سال ششم، شماره 23 و 24.


31. فوزی تویسرکانی، 1379، یحیی، ساختارهمسایگان ایران، فصلنامه بررسی­های نظامی سال ششم شماره 23 و 24.


32. قاسمی، حسین، اداره سوم کشورهای مشترک المنافع و همسایگان شمال غربی، 1388، رویدادها و تحلیل ها، ماهنامه معاونت آموزشی پژوهشی، سال بیست و سوم، شماره 233.


33. قاسمی، حسین، اداره سوم کشورهای مشترک المنافع و همسایگان شمال غربی، 1388، رویدادها و تحلیل ها، معاونت آموزش وپژوهش، سال بیست وسوم، شماره 233.


34. کوزه گرکالجی، ولی، جمهوری برگردان، کشمکش سکولارها واسلام گراها درترکیه، 1386، همشهری دیپلماتیک، ج3، شماره 15


35. کوزه گرکالجی، ولی، سیاست خارجی حزب عدالت وتوسعه وتاثیر آن بر مناسبات روسیه وترکیه، 1389، فصلنامه مطالعات مرکزی وقفقاز، ش 69.


36. بحران ترکیه و تاثیر آن در روابط خارجی، روزنامه رسالت، سال چهارم، شماره 953، مورخه 3/2/1385.


37. رستگار، جمشید، اسلام گرایان برفرازلاییسم، روزنامه همشهری، مورخه 26/6/1385.


38. عاقبت لاییک ها و سکولار شدن، روزنامه کیهان، مورخه 20/6/1379.


39. فعالیت سیاسی نجم الدین اربکان، خبرگزاری ایرنا، مورخ 8/12/1385.


40. لاین رانیر، ناسیونالیسم نژادپرستانه ترک، لندن1371، به نقل از روزنامه جمهوری اسلامی 29/6/1377.


41. محمدی فر، هادی، پیروزی اسلام گرایان و دموکراسی واقعی، روزنامه رسالت، شماره 624، مورخ 16/5/1385.