تأثیر نامتقارن تکانههای نرخ ارز بر توزیع درآمد در ایران: رویکرد Asymmetric Effect of Exchange Rate Shocks on Income Distribution in Iran: NARDL ApproachNARDL
محورهای موضوعی : اقتصاد مالی
حمید لعل خضری
1
(گروه اقتصاد، دکتری اقتصاد، مدرس دانشگاه بزرگمهر، قائنات، قائنات،ایران)
احمد جعفری صمیمی
2
(گروه اقتصاد،استاد دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران،مازندران،ایران)
کلید واژه: توزیع درآمد, الگوی غیرخطی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی, تکانههای نرخ ارز, نامتقارن. طبقه بندی JEL: F31, O16, D63, D31,
چکیده مقاله :
کاهش ارزش پول ملی اثرات قابل توجهی بر متغیرهای کلان اقتصادی دارد که توزیع درآمد از آن مستثنی نیست. با کاهش ارزش پول ملی، دستمزد نیروی کار به طور کامل با اثرات تورمی ناشی از این کاهش، تعدیل نمی شود و منجر به انتقال درآمد از نیروی کار به سمت تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه و در نهایت باعث بدتر شدن توزیع درآمد می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات نامتقارن تکانه های نرخ ارز حقیقی بر توزیع درآمد در ایران است. در این تحقیق اثرات تکانه های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی بر شاخص ضریب جینی با استفاده از الگوی خودرگرسیونی باوقفه های توزیعی غیرخطی(NARDL) به صورت سالانه در طی دوره زمانی1357-1395مورد بررسی قرار گرفته است. با مقایسه نتایج حاصل از اثرات تجمعی تکانه های مثبت و منفی نرخ ارز بر شاخص ضریب جینی می توان نتیجه گرفت که اثرات تکانه های مثبت و منفی نرخ ارز حقیقی نامتقارن و تأثیر تکانه افزایش نرخ ارز حقیقی بیش تر از تأثیر تکانه منفی کاهش آن در کوتاه مدت و بلندمدت است. شاخص قیمت مصرف کننده با اثرگذاری مثبت، بیش ترین تأثیر را در کوتاه مدت بر شاخص ضریب جینی دارد و در بلندمدت درجه بازبودن تجاری با اثرگذاری منفی، بیش ترین تأثیر را دارد.
1) امامی، کریم و ملکی، الهه (1393) بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر اشتغال در ایران. فصلنامه اقتصاد مالی، سال 8، شماره 26، 95-112.
2) حسینزاده یوسفاباد، مجتبی و حقیقت، علی (1392) اثر سیاست پولی بر نرخ ارز در ایران با استفاده از الگوی خودهمبسته باوقفه توزیعشده (ARDL). فصلنامه اقتصاد مالی، سال 7، شماره 25، 146-123.
3) دانشجعفری، داود؛ سردار شهرکی، علی؛ اثنیعشری، هاجر و حاتمی، یحیی (1392) تأثیر تکانههای نرخ ارز بر چالشها و چشماندازهای اشتغال بخش صنعتی ایران. سیاستهای راهبردی و کلان، سال یکم، شماره 1، 93-104.
4) دوست جاوید، مژده و طهرانچیان، امیرمنصور (1396) بررسی اثرات نامتقارن تکانههای نرخ واقعی ارز بر مصرف بخش خصوصی در ایران. پژوهشهای پولی-بانکی، سال دهم، شماره 34، 533-558.
5) دهمرده، نظر؛ صفدری، مهدی و شهیکیتاش، مهیم (1389) تأثیر شاخصهای کلان بر توزیع درآمد در ایران (1386-1353)". فصلنامه پژوهشهای بازرگانی، شماره 54، 55-25.
6) دیزجی، منیره و آهنگری گرگری، محدثه (1394) تأثیر توسعه مالی بر توزیع درآمد در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه. فصلنامه اقتصاد مالی، سال 9، شماره 33، 103-75
7) زروکی، شهریار و موتمنی، مانی (1396) اثر نامتقارن قیمت نفت بر بازار مسکن در ایران کاربردی از رهیافت ARDL غیرخطی. پژوهشنامه اقتصاد کلان، سال دوازدهم، شماره 23، 81-105.
8) سامتی، مرتضی؛ خانزادی، آزاده و یزدانی، مهدی (1389) بررسی فرضیه وجود اثرات متقارن شوکهای نرخ ارز بر سطح تولید و قیمت (مطالعه موردی: کشور ایران). فصلنامه پول و اقتصاد، شماره 4، 57-35.
9) سلطانآبادی، حسین (1391) بررسی رابطه بین نرخ ارز و نابرابری درآمد در ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.
10) صرافی زنجانی، محمد و مهرگان، نادر (1397) اثر نامتقارن ریسک نرخ ارز بر شاخص سهام صنایع صادرات محور با استفاده از مدل NARDL. فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 33، 89-117.
11) کارنامه حقیقی، حسن (1391) پیامد بیثباتی اقتصاد کلان بر فقر در ایران (1387-1363). پایاننامه دکتری، دانشگاه اصفهان.
12) کازرونی، علیرضا، اصغرپور، حسین؛ محمدپور، سیاوش و بهاری، صابر (1391) اثرات نامتقارن نوسانات نرخ واقعی ارز بر رشد اقتصادی در ایران: رهیافت مارکوف-سوئیچینگ. مجله اقتصادی-دوماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی، شمارههای 7 و 8، 5-26.
13) گلخندان، ابوالقاسم (1395) تأثیر تکانههای مثبت و منفی قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام در ایران (آیا این اثرگذاری نامتقارن است؟). فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، سال چهارم، شماره 15، 89-114.
14) محمدخانلی، شهرزاد؛ محمدی، تیمور؛ فریدزاد، علی و قاسمی، عبدالرسول (1396) بررسی رفتار قیمتی فرآوردههای نفتی با تغییر قیمت نفت خام در چارچوب سیاستگذاری ایران در بخش نفت. فصلنامه نظریههای کاربردی اقتصاد، سال پنجم، شماره1، 1-24.
15) ممیپور، سیاب؛ ساسانیان اصل، زیبا و جعفری، صغری (1396) اثر شوکهای قیمت نفت بر عمر ذخایر نفتی در کشورهای عضو اوپک (کاربرد مدل NARDL). فصلنامه اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، سال دوم، شماره 3، 25-50.
16) مهرابی بشرآبادی، حسین و جاودان، ابراهیم (1390) تأثیر نااطمینانی نرخ ارز واقعی بر رشد بخش کشاورزی در ایران. تحقیقات اقتصادی کشاورزی، جلد 3، شماره 1، 27-46.
17) نوفرستی، محمد و محمدی، فردین (1388) بررسی اثرات شوکهای اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره 38، 52-31.
18) یزدانی، مهدی و زارع قشلاقی، سمیه (1395) ارزیابی اثر تکانههای نرخ ارز بر تورم در اقتصاد ایران طی دوره فصلی 1391-1379. مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال پنجم، شماره 17، 171-197.
19) Alam, M.I. and R.M. Quash (2003).” Determinant of Capital Flight: an Econometric Case Study of Bangladesh”. Review of Applied Economics, 17, 85-103.
20) Alexander, S. S(1952). “Effects of devaluation on a trade balance”. Staff Papers (International Monetary Fund) Vol. 2, 2, 263-278.
21) Ang, J. B(2007). "Co2 Emissions, Energy Consumption, and Output in France". Energy Policy, Vol. 35, 4772-4778.
22) Apergis, N and Cooray,A(2018). ”Asymmetric Real Exchange Rates and Poverty: The Role of Remittances”.Emerging Markets Review,Vol 35, 111-119.
23) Bahmani-Oskooee, M (1985). “Devaluation and J-Curve: Some Evidence from LDCs”.The Review of Economics and Statistics, vol. 67, issue 3, 500-504
24) Bahmani-Oskooee, M. and Hajili, M(2010). “On the Relation between Currency Depreciation and Wages”. Applied Economics Letters, voL. 17, 525-530.
25) Bahmani-Oskooee, m.and Motavallizadeh-Ardakani, a (2017). “On the Value of the Dollar and Income Inequality: Asymmetric Evidence from State Level Data in the U.S.”. The Journal of Economic Asymmetries, vol. 16, 64-78.
26) Banerji,A., J. Dolado, J.W.Galbraith and D.F.Hendry (1993). ” Cointegration, Error Correction, and the Econometric Analysis of Non-Stationary Data”. Oxford University Press.
27) Bhaduri, A. and Marglin, S (1990). “Unemployment and the Real Wage: The Economic Basis for Contesting Political Ideologies”. Cambridge Journal of Economics, vol. 14, 375-393.
28) Blecker, R (2002). "Distribution, Demand and Growth in a Neo-Kaleckian Macro Model". In The Economics of Demand-Led Growth, ed. Mark Satterfield, 129-152.
29) Campbell, D.L. and Lusher, L (2018). “The Impact of Real Exchange Rate Shocks on Manufacturing Workers: An Autopsy from the MORG”. Journal of International Money and Finance, Elsevier, vol. 91(C), 12-28.
30) Dai, M. and Xu, J (2017). “Firm-Specific Exchange Rate Shocks and Employment Adjustment: Evidence from China”. Journal of International EconomicsVol. 108, 54-66.
31) Demian, C.V (2017).” The Exchange Rate, Asymmetric Shocks and Asymmetric Distributions”. International Economics, Vol.154, 68-85.
32) Diaz-Alejandro, C (1965). “Exchange rate devaluation in a semi-industrializedeconomy: the experience of Argentina 1995-1961”. MIT Press, Cambridge MA.
33) Granger, C. W. & Yoon, G (2002). "Hidden Cointegration". University of California, Economics Working Paper No. 2002-02, 1-48.
34) Krugman, P. and Obstfeld, M (2003). “International Economics: Theory andPolicy”. World Student Series, New York.
35) Krugman, P.，Taylor, L (1978). “Contractionary Effects of Devaluation”. Journal of International Economics, Vol, 8, 445–56.
36) Mishkin, F. S. (2000). Inflation targeting in emerging-market countries. American Economic Review, 90(2), 105–109.
37) Muhammad, Shahbaz&Faridul, Islam & Muhammad Sabihuddin, Butt (2011). "Devaluation and income inequality: Evidence from Pakistan". MPRA Paper 35522, University Library of Munich, Germany, 1-16.
38) Narayan, P. K. & S. Narayan (2004). "Estimating Income and Price Elasticity's of Imports for Fiji in a Cointegration Framework". Economic Modeling, Vol. 22, PP. 423-438.
39) Oreiro,J.,L and Araujo, E (2013).”Exchange Rate Misalignment, Capital Accumulation and Income Distribution Theory and Evidence from the Case of Brazil”. Panoeconomicus, 3, Special Issue, 336-748.
40) Ouyang, A. Y. and Paul, S (2018). “The Effect of Skilled Emigration on Real Exchange rates through the Wage Channel”. Journal of International Money and Finance, Vol. 89, 139-153.
41) Pesaran, M. H., Shin, Y. & R. J. Smith (2001). "Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships". Journal of Applied Econometrics, Vol. 16, 289–326.
42) Rafael Saulo Marques Ribeiro& John S. L. McCombie, Gilberto Tadeu Lima (2017). "Does Real Exchange Rate Undervaluation Really Promote Economic Growth?". Working Papers, Department of Economics , University of São Paulo (FEA-USP), 1-20.
43) Robertson, R (2003).”Exchange Rates and Relative Wages: Evidence fromMexico”. North American Journal of Economics and Financ, vol. 14, 25–48.
44) Schorderet, Y (2003). "Asymmetric Cointegration". University of Geneva. 2003.01, Institutd'Economie ET, Econométrie, Université de Genève, 122.
45) Shi, J (2019). “Vertical FDI and exchange rates over the business cycle: The welfare implications of openness to FDI”. Journal of Development Economics,Available online 25 January 2019 In Press, Accepted Manuscript.
46) Shin, Y., Yu, B., and Greenwood-Nimmo, M (2014).” Modelling AsymmetricCointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework”.Festschrift in Honor of Peter Schmidt, Springer, New York, 281-314.
یادداشت‌ها
