بررسی اثرات تامین مالی اوراق بهادار اسلامی (صکوک) بر میزان تورم در اقتصاد ایران: با استفاده از مدل DSGE
احمد نقی لو
1
(
گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد ، دانشگاه آزاد اسالمی واحد زنجان،ایران،
)
سید فرشید غروی
2
(
گروه اقتصاد، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی ،زنجان ، ایران،
)
اشکان رحیم زاده
3
(
گروه اقتصاد، واحد زنجان ، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.
)
کلید واژه: اوراق بهادار, صکوک, تورم,
چکیده مقاله :
اهمیت نقش بانک در عصر کنونی واضح است و یکی از نقش¬های آن واسطه¬گری مالی بین پس¬انداز کنندگان و سرمایه¬گذاران است. این نقش می¬تواند اهمیت شایانی در کمک به تبدیل سرمایه داشته باشد. به بیانی دیگر، وظیفه اساسی بانک¬ها تجهیز و تخصیص پول و متفرعات و اوراق جایگزین آن است که با قبول سپرده¬ها و دادن وام عملی می¬گردد. اسلام مخالف اندیشه بانک و بانکداری نیست ، البته مادامی که مخالف کتاب و سنت و ارزش¬ها نباشد بلکه مخالفت اسلام با بانکداری ربوی مبتنی بر نرخ بهره است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر میزان تورم در ایران می¬باشد این مطالعه از حیث هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده¬ها و اطلاعات توصیفی از نوع علی می¬باشد. قلمرو زمانی تحقیق در بازه 1370 الی 1401 می¬باشد . روشﺷﻨﺎﺳﻲ تحقیق حاضر از ﻧﻮع ﭘﺲ روﻳﺪادي اﺳﺖ. در این تحقیق تلاش شده است تا با تبيين تئوريك و طراحي يک مدل و با استفاده از روش¬های مدل تعادل عمومی پویای تصادفی DSGE به شناسایی اثرات ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر تورم پرداخته شود، طراحی مدل¬های تعادل عمومی پویای تصادفی عمدتا مبتنی بر یک مدل¬سازی مبنایی است به‌گونه‌ای که تأثير تجربي اين ارتباط مورد تجزیه و تحلیل قرار گيرد. و نشان داده شد ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) بر میزان تورم در ایران تأثیر گذار است یعنی نتیجه به دست آمده از برآورد مدل حاکی از آن است که حجم صکوک فروش رفته با میزان تورم ارتباط عکس دارد.
چکیده انگلیسی :
The importance of the bank's role in today's era is clear, and one of its roles is financial mediation between savers and investors. This role can be very important in helping to convert capital. In other words, the basic task of banks is to equip and allocate money, miscellaneous items and substitute papers, which is implemented by accepting deposits and giving loans. Islam is not against the idea of banks and banking, of course, as long as it is not against the book, tradition and values, but Islam's opposition to usurious banking is based on interest rates. The main purpose of the current research is to investigate the effect of Islamic financial instruments (sukuk) on the inflation rate in Iran. The time domain of the research is between 1991 and 2022. The methodology of this research is post-event. In this research, an attempt has been made to identify the effects of Islamic financial instruments (sukuk) on inflation by explaining the theory and designing a model and using the methods of DSGE dynamic general equilibrium model. The design of dynamic stochastic general equilibrium models is mainly based on. It is based on modeling in such a way that the experimental effect of this relationship is analyzed. And it was shown that Islamic financial instruments (sukuk) have an effect on the rate of inflation in Iran. That is, the result obtained from the estimation of the model indicates that the amount of sukuk sold has an inverse relationship with the rate of inflation.
1- مکیان، سید نظام الدین . و توکلیان، حسین . (1398). بررسی اثر شوک مالیاتهای مستقیم بر تولید ناخالص داخلی و تورم در ایران در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی. فصلنامـه اقتصاد مالی، سال سیزدهم ، شماره 49.
2- عسکری، علی اباذری. و حری، حمیدرضا. (1400). بررسی تعیین میزان و نحوه تأثیر سطح مطلوب پایه پولی و ضریب فزاینده پولی بر تورم. فصلنامـه اقتصاد مالی، دوره 15 ، شمارۀ 3 (پیاپی 56) پاییز 1400.
3- علم الهدی، سید سجاد. و طریقی، سمانه. و شعبان زاده، مهدی. (1394). شناسایی و تحلیل نقش عوامل موثر بر گروه¬هاي اصلی تشکیل دهنده تورم در ایران با رویکرد شبکه عصبی مصنوعی. فصلنامـه اقتصاد مالی، سال نهم ، شماره 31.
4- زندیه، وحید. و زندیه، سعید.(1394). جایگاه اوراق بهادارسازی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها«، فصلنامه دانش سرمایه¬گذاری؛ شماره21 : 210- 195.
5- دژپسند، فرهاد. و بخارایی، ریحانه.(1395). بررسی رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران بر اساس الگوی اقتصاد کلان پساکینزی، فصلنامـه اقتصاد مالی و توسعه، سال 10، شماره 43: 75- 59.
6- فلیحی، نعمت. و بخارائی، ریحانه.(1396). بررسی اثر عمق مالی بر رشد اقتصادی در ایران، فصلنامـه اقتصاد مالی، سال یازدهم ، شماره 38: 104- 77.
7- علمی، سیامک. و هژبر کیانی ، کامبیز. و معمارنژاد، عباس. (1401). بررسی تأثیر توسعه بنادر بر رشد اقتصادی مناطق میزبان، فصلنامـه اقتصاد مالی، دوره 17 ، شمارۀ 1 (پیاپی 62) بهار1402.
8- درویشی ، مرتضی. و نظری ،رضا. و بنی مهد ، بهمن. (1401). ارائه چارچوبی برای گزارشگری مالی بانکها در ایران با رویکرد بانکداری اسلامی، فصلنامـه اقتصاد مالی، دوره 16 ، شمارۀ 4 (پیاپی 61) زمستان 1401.
9- قدمیاری، فروغ. ؛ رضایی، مبینا. و رجایی، حسینعلی.(1396). تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی(مقایسه¬ی کشورهای در حال توسعه، درحال توسعه نفتی و توسعه یافته(. اولین همایش بین-المللی برنامه¬ریزی اقتصادی، توسعه پایدار و متوازن منطقه¬ای رویکردها و کاربردها.
10- محمدي، تيمور، ناظمان، حميد و يونس خداپرست پيرسرايي.(1393). بررسي رابطه عليت پوياي بين توسعه مالي، باز بودن تجاري و رشد اقتصادي؛ مقايسه موردي دو كشور نفتي ايران و نروژ، فصلنامه اقتصاد انرژي ايران، سال سوم، شماره ۳0: ۳۹۵-۳۳۳.
11- مظفری، زانا. کازرونی، علیر¬ضا. رحیمی، فرید.(1396). تأثير ساختار مالی بر بی¬ثباتی رشد اقتصادی ايران، فصلنامه پژوهشهاي اقتصادي (رشد و توسعه پايدار) ، سال هجدهم ـ شماره اول: 31-1.
12- منصف، عبدالعلی ؛ ترکی، لیلا ؛ علوی، جابر (1392). تحلیل اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای -D 8 .پژوهش¬های رشد و توسعه اقتصادی، دوره ۸ ،شماره ۲۱ ،92-73.
13- نعیمی، مینا.؛ سهیلی و کیومرث. و شریف کریمی، محمد. (1397). ارتباط متقابل توسعه ابزار مالی اسلامی )صکوک) و رشد اقتصادی، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال نوزدهم، شماره 73.:230 – 218.
14- .Klein, P. O., and Weill, L. (2016). Why do Companies Issue Sukuk?. Review of Financial Economics, 31(1), 26-33.
15- Smaoui, H., and Nechi, S. (2017). Does Sukuk Market Development Spur Economic Growth?. Research in International Business and Finance, 41, 136-147.
16- Zulkhibri.M; (2015).“A synthesis of theoretical and empirical research on sukuk”, borsa-istanbul-review /2214-8450.
17- Adusei, Michael (2014), Does Economic Growth Promote Financial Development? Research in Applied Economics, Vol 6, No 2, PP: 209-220.
18- Ahmad, W., and Radzi, R. M. (2011). Sustainability of Sukuk and Conventional Bond During Financial Crisis: Malaysia’s Capital Market. Global Economy and Finance Journal, 4(2), 33-45.
19- Bayar, Yılmaz (2014), Financial Development and Economic Growth in Emerging Asian Countries, Asian Social Science, Vol 01, N1 9. PP: 8
20- Barro, R., & Sala-i-Martin, X. (1995). Economic Growth, New York: McGraw-Hill.
21- Beck, T., Demirgüç-Kunt, A., and Merrouche, O. (2013). Islamic vs. conventional banking: business model, efficiency and stability. Journal of Banking and Finance, 37, 433-447.
22- Chapra, M. U. (2008). The global financial crisis: can Islamic finance help minimize the severity and frequency of such a crisis in the future? Conference Paper presented at the Forum on the Global Financial Crisis at the Islamic Development Bank.
23- Harris ,T.Bhattacharya, R., & Wolde, H. (2015). Constraints on growth in the MENA region. IMF Working Paper, WP/10/30.
24- Hsiao, R. and Wang, T.(2010).
25- Houcem ,S. Salem ,N.(2017). Does Sukuk Market Development Spur Economic Growth? , Research in International Business and Finance (2017), http://dx.doi.org/10.1016/j.ribaf.2017.04.018
