زبان و جنسیت در رمان شوهر آهو خانم
محورهای موضوعی : مطالعات نقد ادبی
احمد حسنی رنجبر
1
(استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی)
ملاحت نجفی عرب
2
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران مرکزی)
کلید واژه: علی محمد افغانی, شوهر آهو خانم, زبان شناسی جنسیت,
چکیده مقاله :
زبان از عناصر بنیادین در داستان‌نویسی به شمار می‌رود. بسیاری از صاحب¬نظران معتقدند میان زبان و نوشتار زنان و زبان و نوشتار مردان تفاوت وجود دارد. در عصر حاضر که در سایة تفکرات فمنیستی، زنان مجال حضور و ورود به قلمرو زبان و ادبیات را پیدا کردند، قلم را ابزار انتقال مردانگی، و بیگانه با خود یافتند؛ لذا در بیان مقصود دچار مشکل شدند. از سوی دیگر تحولات ادبی و ظهور رمان و داستان اعم از کوتاه و بلند در زبان فارسی، مردان را مجبور به پذیرش حضور زنان در رمان نمود. عدم آشنایی مردان با زبان و روح و روان زنان، و همچنین نگاه سنتی آنان به زن در جوامع سنتی مثل ایران، مردان را در بیان خواسته¬ها زنان و انتخاب زبان مناسب برای آنان با چالش جدی مواجه کرد. با توجه به مشکلات موجود، و اینکه هنوز معیارها و موازین علمی برای تحلیل رمان در زبان فارسی از منظر زبان و جنسیت وضع نشده، در این مقالة بر پایة نظریه¬های زبانشناسی جنسیت به مطالعة رمان شوهر آهو خانم، یکی از رمانهای برگزیده زبان فارسی، پرداخته شد تا میزان موفقیت نویسنده¬ در استفاده از زبان متناسب با شخصیت¬های هم¬جنس و غیرهم¬جنس با نویسنده، بررسی شود. حاصل تحقیق گویای آن است که نویسنده در بسیاری از موارد به دلیل رئال بودن رمان، از عهده انتخاب زبان مناسب برای شخصیت¬ها برآمده است. برخی انحراف از معیارهای موجود را می¬توان به طبقه¬ی اجتماعی کاراکترها مربوط دانست.
