سبک ادبی مدرن محمدبن مویلحی در حدیث عیسیبن هشام
محورهای موضوعی : مطالعات نقد ادبی
کتایون فلاحی
1
(استادیار گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه آزاداسلامی واحدگرمسار)
زهرا مهاجرنوعی
2
(مدرس آموزش و پرورش)
کلید واژه: ادبیات داستانی, مقامه, محمدبن مویلحی, حدیث عیسیبن هشام, سبک ادبی مدرن,
چکیده مقاله :
محمدبن مویلحی (1323ق=1906م) از نویسندگان توانای قرن نوزدهم میلادی است. این ادیب مصلح، شاهکاری ادبی با عنوان حدیث عیسی بن هشام از خویشتن به یادگار گذاشت. این اثر ادبی آینه تمام نمای برخی واقعیت های جامعه مصر در قرن نوزدهم میلادی است و مویلحی مانند یک جامعه شناس با شناخت دقیقی که از جامعه خود داشت با سبک داستانی مدرن آن را ترسیم کرد. محتوای این داستان بیانگر اندیشه های آزادی خواهانه مویلحی به شیوه ای واقع گرایانه می باشد. سبک مویلحی در این اثر ادبی از نظر شکل داستانی و به کارگیری واژگان ساده، جدید و نو می باشد. از نتایج مقاله حاضر می توان به این موارد اشاره کرد: مویلحی با درک درستی که از شرایط اجتماعی و سیاسی مصر در قرن نوزدهم میلادی داشت، تلاش کرد فن داستان نویسی را هنرمندانه برای تعبیر اندیشه ها و احساسات عامه پسند در این اثر هنری به کار گیرد. هر چند فن داستان نویسی وی به پختگی داستان های اروپایی نیست اما در این زمینه از هیچ کوششی دریغ نورزید و تلاش کرد تمامی عناصرداستانش نزدیک به داستان های اروپایی باشد. وجود حکایت های طنزآمیز تلخ اجتماعی که بیانگر تضاد طبقاتی و آشفتگی در جامعه مصراست و توجه به درون مایه علمی متناسب با دانش روز از دیگر نکات قابل ذکر در این اثر ادبی می باشد.
Mohammad -Ibn- Movaylehy (1323 AH = 1906 AD) is a talented writer of nineteenth century. He was a reform writer that create a masterb piece named Hadith -e- Isa-Ibn-e- Hisham.This work is real examples of Egyptian society in the nineteenth century that Movaylehy like a sociologist with accurate knowledge of community drew a modern fictional style. The content of this story indicated Movaylehy liberal thought is realistic manner. Movaylehy’s style, in this book is using simple and new words. The results of the present article can be mentioned: Movaylehy with an understanding of social and political situation in Egypt in nineteenth century, Tried to use art fully story writing technique to comment thoughts and feelings. Though his writing story writing technique is not mature European story But tried the element of his history should be close to the European story. The presence of social satiricalanecdotes that show the class conflict in egyption society and Attention to the scientific content in accordance with current knowledge other points.
آژند، یعقوب.(1371ش). ادبیات داستانی جدید در ادبیات عرب، تهران: مجله میان رشتهای کیهان فرهنگی، 91 آذرماه.
ابراهیم، احمد ابوبکر.(1362ش). حرکه الاصلاح و حدیث عیسیبن هشام، دارالمعارف مصر: مجلات مجموعه علوم انسانی (الرساله)، شماره 50/17 صفر.
-برونل، پیر و دیگران.(1388ش). تاریخ ادبیات فرانسه در قرن نوزدهم، ترجمه افضل وثوقی، تهران: انتشارات صحت، چاپ اول.
بهی، عصام.(1986م). «حدیث عیسیبن هشام»، مجتمع متغیر وثقافه متغیره، مجلات مجموعه علوم انسانی، (فصول)، شماره 4 یولیه، أغسطس و سبتمبر.
بهیج، علی غریب.(1976م). شخصیات عربیه: محمد المویلحی، مجلات مجموعه علوم انسانی (الجدید)، شماره 117، 15 نوامبر.
حواس، عبدالحمید.(1981م). البنیه القصیه و مدلولها الجتماعی فی حدیث عیسیبن هشام، مجلات مجموعه علوم انسانی (فصول) شماره 2 ینایر.
دادخواه، حسن و دیگران.(1386ش). بررسی تطبیقی سبک ادبی در مقامات حریری و حمیدی، تهران (دانشگاه شهید بهشتی): مجله شناخت، شماره 54 تابستان.
دسوقی، عمر.(بیتا). فی الأدب الحدیث، چاپ اول، بیروت: دارلفکر.
زیدان، جرجی.(2011 م). تاریخ الاداب اللغه العربیه، بیروت: دارالفکر، طبعه جدیده مصححه منقحه.
ضیف، شوقی.(بیتا). الادب العربی المعاصر فی مصر، القاهره: دارالمعارف، نسخه اصلی.
همو.(1956م). الفن و مذاهبه فی النثر العربی، چاپ دوازدهم، بیروت: مکتبه الدرسات الادبیه.
عفیفی، مجدی.(1982م). نقدالمجتمع فی حدیث عیسیبن هشام، مجلات مجموعه علوم انسانی (الجدید)، شماره 257، 15 سپتامبر.
غنیمی هلال، محمد.(1390). الأدب المقارن، ترجمه و تعلیق مرتضی آیت الله زاده شیرازی، امیرکبیر، تهران.
لطفی، محمدرضا؛ خسروی وامکانی، زهرا؛ صابری،علی.(1401). "بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی درمقامات بدیع الزمان همدانی و حدیث عیسیبن هشام محمدبن مویلحی"فصلنامه علمی ادبیات تطبیقی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت، دوره16، ش 61، صص168-189.
میرصادقی، جمال.(1391ش). ادبیات داستانی، چاپ دوم، تهران، سخن.
مویلحی، محمد.(1930م). حدیث عیسیبن هشام، مصر، مطبعة الهلال.
_||_