دادرسی عادلانه در رسیدگی به جرایم سایبری نیروهای مسلح

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

سجاد فتاحی زفرقندی ¹ , مهدی اسماعیلی ² , حسن حاجی تبار فیروزجائی ³

1 - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، گروه حقوق، واحد آیت‌الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران. رایانه: [e-mail]
2 - استادیار گروه حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول). رایانه: [e-mail]
3 - دانشیار گروه حقوق، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران. رایانه:[e-mail]

تاریخ دریافت : 1400/05/09 تاریخ پذیرش : 1400/11/22 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: دادرسی عادلانه, نیروهای مسلح, جرایم رایانه‌ای,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: قانون آیین دادرسی جرایم نیروهای مسلح و دادرسی الکترونیکی مصوب 1393 که در بخش دهم آن به دادرسی جرایم رایانه‌ای توجه شده است، دارای جنبه‌ها و نکات مثبت بسیاری در خصوص رعایت حقوق شهروندی، حقوق متهم، حق دفاع، وکیل مدافع، روند دادرسی، تضمینات تحقق دادرسی عادلانه و منصفانه می‌باشد، اگر دچار تغییراتی شود و با تدوین آیین‌نامه‌های اجرایی حضور در آن، با استفاده از تجارب حرفه‌ای کارشناسان، قضات و وکلای دادگستری، می‌تواند در تضمین حقوق شهروندی و اساسی متهمان مؤثر باشد. روش: پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافته‌ها و نتایج: قانون آیین دادرسی کیفری جدید با تغییرات شکلی و ماهوی گسترده در قانون آیین رسیدگی کیفری و نحوه تعقیب متهم، نوعاً گرایش بر اعمال اصل تفسیر مضیق به نفع متهم، رعایت اصول و هنجارهای حقوق شهروندی و بشری و تلاش برای تحقق نظام دادرسی عادلانه نسبت به شاکی، متهم، بزه‌دیده، شاهد، مطلع، وکیل و مانند آنها در فرآیند رسیدگی کیفری دارد. در قانون مذکور، ضمن حذف بسیاری از محدودیت‌ها و موانع مقرر در خصوص حق دفاع و وکالت از متهم، اصل را بر لزوم داشتن وکیل و حق دفاع وی از متهم به عنوان موکل خود و ضرورت تفهیم حقوق قانونی متهم از سوی مرجع قضایی و ضابطان دادگستری در تمام امور کیفری قرار داده است.

چکیده انگلیسی:

In the present study, a fair trial in cybercrime has been investigated by descriptive-analytical method. The result of the present study shows that the Code of Criminal Procedure of the Armed Forces and Electronic Trial, approved on 7/8/2014, has many positive aspects and points regarding the observance of civil rights, the rights of the accused, the right of defense, the lawyer, the trial process, guarantees. The trial is fair and just. If it undergoes general and serious changes, and by drafting executive regulations, its presence, using the professional experiences of experts, judges and lawyers, can be effective in guaranteeing the citizenship and fundamental rights of the people. The new Code of Criminal Procedure, with extensive numerical, formal and substantive changes in the Code of Criminal Procedure and the manner of prosecution of the accused, typically tends to apply the "principle of narrow interpretation in favor of the accused", observing the principles and norms of civil and human rights and trying to achieve the judicial system. Has justice to the plaintiff, mine, victim, witness, informant, lawyer and the like in the criminal proceedings. In the mentioned law, while removing many restrictions and obstacles regarding the right of defense and the defendant from the accused, the principle of the need for a lawyer and his right to defend the accused as his client and the need to understand the legal rights of the accused by the judiciary and Judicial officers put in all criminal matters.