واکاوی نظریه حق قصاص ولی دم در جنایت های مشارکتی با تاکید بر عدالت کیفری

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

سعید سلامتی ¹ , مرضیه پیله‌ور ² , محمدجواد رجبی سلمان ³

1 - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی ، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
2 - استادیار گروه الهیات، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران (نویسنده مسئول).
3 - استادیار گروه حقوق، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

تاریخ دریافت : 1400/05/04 تاریخ پذیرش : 1400/06/07 تاریخ انتشار : 1400/01/01

کلید واژه: امنیت, عدالت, بازدارندگی, مجازات, قصاص,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: یکی از مجازات ها، قصاص است که به موجب آن، اگر چند نفر در قتل یک نفر، شرکت داشته باشند، جواز قصاص همه آن ها وجود دارد. لذا در این مقاله درصدص هستیم تا اجرای این حق را بر اساس عدالت کیفری، تبیین نماییم. روش: مقاله مزبور به صورت توصیفی- تحلیلی و به روش کتابخانه ای انجام گرفته است. ‌یافته ها: فقهای مشهور امامیه و جمعی از فقهای اهل سنت و به تبع ایشان، قانون مجازات اسلامی؛ بر این باورند که در قتل های دسته جمعی ( در صورت درخواست قصاص از سوی اولیای دم متوفی ) با پرداخت فاضل دیه نسبت به قصاص جمع اقدام می گردد. نتیجه: اکثریت فقها، علت اجرای حکم قصاص جمع را جنبه ارعابی و بازدارندگی آن اعلام نموده اند. بدین معنی که افراد به دلیل ترسی که از نتیجه عمل خود دارند از جنایت های جمعی خودداری خواهند نمود و این امر با عدالت کیفری سازگارتر است.

چکیده انگلیسی:

Background and Aim: One of the punishments is retribution, according to which, if several people participate in the murder of one person, retaliation is allowed for all of them. Therefore, in this article, we intend to explain the implementation of this right based on criminal justice.Method: This article is descriptive-analytical and library method.Findings: Famous Imami jurists and a group of Sunni jurists and, consequently, the Islamic Penal Code; It is believed that in mass murders (if the parents of the deceased request retribution), retaliation will be carried out by paying a fine.Conclusion: The majority of jurists have declared the reason for the execution of the sentence of collective retribution as intimidating and deterrent. This means that individuals will refrain from mass crimes because of their fear of the consequences of their actions, and this is more compatible with criminal justice.onclusion: The majority of jurists have declared the reason for the execution of the sentence of collective retribution as intimidating and deterrent. This means that individuals will refrain from mass crimes because of their fear of the consequences of their actions, and this is more compatible with criminal justice.