رابطه بین فراشناخت و فراهیجان با تحمل پریشانی: نقش واسطه ای انعطاف پذیری روان‌شناختی

محورهای موضوعی : روان‌ شناسی تحولی

مجید پورفرج ¹ , طاهره محمودیان ²

1 - گروه روان شناسی، دانشگاه آزاداسلامی، واحد بهشهر، ایران
2 - گروه روان شناسی، دانشگاه آزاداسلامی، واحد بهشهر، ایران

تاریخ دریافت : 1399/01/25 تاریخ پذیرش : 1399/01/25 تاریخ انتشار : 1399/01/01

کلید واژه: فراشناخت, تحمل پریشانی, فراهیجان, انعطاف‎پذیری روانی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش تعیینروابط ساختاری بین فراشناخت و فراهیجان با تحمل پریشانی با واسطه‎گری انعطافپذیری روانی دانشجویان بود. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی وجامعه آماری شامل کل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران بود.بدین منظوربا استفاده از روش نمونه‌برداری تصادفی خوشه‎ای چندمرحله‎ای، 352 دانشجو از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران انتخاب شدند و به پرسشنامه باورهایفراشناخت (ولز و کارترایت‎ـ‎هاوتون، 2004)، مقیاس فراهیجان(میتمانسگروبر، بک، هوفر و شوبلر، 2009)،پرسشنامه‎پذیرش و عمل‎ـ‎نسخه دو(بند ودیگران،2011) و مقیاس تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر،۲۰۰۵)پاسخ دادند. برایبررسی برازش داده‎ها با مدل مفروض نخست، از روش تحلیل عاملی تأییدیجهت ارزیابی برازندگی الگوهای اندازه‌گیری و سپس از روش مدل‎یابی معادلات ساختاری به‌منظور بررسی برازندگی مدل ساختاری استفاده شد. یافته‎های حاصل از بررسی شاخص‎های برازش مدل نشان‌دهنده برازش مطلوب مدل مفروض برای داده‎ها بود؛ یعنی رابطه بین هریک از سازه‎های فراشناخت و فراهیجان با تحمل پریشانی باواسطه‎گریانعطاف‎پذیری روانی، بیشتر از رابطه مستقیم آن‌ها با تحمل پریشانی بود. درمجموع، نتایج این پژوهش بیانگر اهمیت نقشواسطه‎ایتحمل پریشانیدر رابطهبین فراشناخت و فراهیجان با تحمل پریشانی بود.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study was to determine the structural relationship between metacognition and meta-emotion with distress tolerance by the mediatory of psychological flexibility. The study design was descriptive correlational and statistic population was all students of Mazandaran Islamic Azad University. For this purpose, 352 students were selected using multistage randomized cluster sampling method and responded to Metacognitive Questionnaire (Wells & Cartwright-Hatton, 2004), Meta-emotion Questionnaire (Mitmansgruber, Beck, Höfer & Schübler, 2009), Acceptance and Action Questionnaire (Bond, Hayes, Baer, Carpenter, Guenol et al., 2011), and Distress Tolerance Scale (Simons & Gaher ,2005). First, to evaluate the fitness of the models confirmatory factor analysis was used and then the fitness of the proposed model was analyzed by Structural Equation Modeling. Findings indicated a suitable fitness of the model to the data. Moreover, the results showed that the relationship between metacognitive and meta-emotion with distress tolerance by the mediatory of psychological flexibility was stronger than their direct relationship with distress tolerance. Therefore, the findings of this study revealed the importance of the mediating role of psychological flexibility in the relationship between metacognition and meta-emotion with distress tolerance

منابع و مأخذ:

ایمانی، م. (1395). بررسی ساختار عاملی پرسشنامه انعطاف‎پذیری روان‌شناختی در دانشجویان. مطالعات آموزش و یادگیری، 8(1)، 181 -162.

بابایی، ک.، میکاییلی، ف.، پزشکی، ه.، بافنده، ح. و عبدی، ح. (1396). رابطه ذهن‎آگاهی و فراهیجان در پیش‌بینی تنظیم هیجانی‎ـ‎شناختی پرستاران تازه‌کار. نشریه پرستاری ایران، 30(105)، 22 -11.

رضایی، ن.، پارسایی، ا.، نجاتی، ع.، نیک‌آمال، م. و هاشمی رزینی، س. (1393). ویژگی‎های روان‌سنجی مقیاس فراهیجان دانشجویان. فصلنامه پژوهش‎های روان‌شناختی، 6(23)، 124 -111.

عزیزی، ع.، شمس، ج. و میرزایی، آ. (1389). بررسی رابطه تحمل آشفتگی و تنظیم هیجانی با میزان وابستگی دانشجویان به سیگار. مجله پژوهش‎های نظام سلامت حکیم، 13(1)، 18 -11.

شیرین‌زاده دستگیری، ص.، گودرزی، م.، رحیمی، چ. و نظیری، ق. (1387). بررسی ساختار عاملی، روایی و اعتبار پرسشنامه فراشناخت 30. مجله روان‌شناسی، 12(4)، 461 -445.

قره‌آغاجی، س.، واحدی، ش.، فتحی‌آذر، ا. و ادیب، ی. (1395). اثربخشی مداخله‏‎های آموزشی مبتنی بر پذیرش و تعهد درمانگری بر تعلل‌ورزی تحصیلی دانش‌آموزان. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 13(50)، 207 -199.

کهزادی، ن. و مکوندی، ب. (1394). مقایسه باورهای فراشناختی و نشخوار فکری در دانشجویان با سطوح بهنجار و بیمارگون از نگرانی. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 11(43)، 333 -325.

مصطفایی، ع. و محبوبی، ط. (1388). تفکر و فراشناخت مفاهیم، نظریه‌ها و کاربرد آن. تهران: نشر پرسش.

منجم، ع. و ابراهیمی، م. (1396). رابطه باورهای فراشناختی ذهن‌آگاهی و پذیرش و عمل با سلامت عمومی دانشجویان. فصلنامه طب انتظامی، 6(1)، 42 -31.

 

Baker, L. & Brown, A. L. (1984). Metacognitive skills and reading. In P. D. Pearson (Eds.), Handbook of Reading Research, Vol. 1 (pp. 353‐394). New York: Longman.

Beer, N., & Moneta, G. B. (2010). Construct and concurrent validity of the Positive Metacognitions and Positive Meta-Emotions Questionnaire. Personality and Individual Differences, 49(8), 977-982.

Bond, F. W., Hayes, S. C., Baer, R. A., Carpenter, K. M., Guenole, N., Orcutt, H. K., … Zettle, R. D. (2011). Preliminary Psychometric Properties of the Acceptance and Action Questionnaire-II: A Revised Measure of Psychological Inflexibility and Experiential Avoidance. Behavior Therapy, 42(4), 676-688.

Chou, C. P., & Bentler, P. M. (1995). Estimates and tests in structural equation modeling. In R. H. Hoyle (Eds.), Structural Equation Modeling: Concepts, Issues and Applications. Thousand Oaks California: Sage.

Dickstein, D. P., Nelson, E., McClure, E. B., Grimley, M. E., Knopf, L., Brotman, M. A., & Leibenluft, E. (2007). Cognitive flexibility in phenotypes of pediatric bipolar disorder. Childadolesc, 46(3), 341-355.

Flavell, J. H. (1987). Speculations about the nature and development of metacognition. In F. E. Weinert & R. H. Kluwe (Eds.), Metacognition, motivation, and understanding (pp. 21-29). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.

Hayes, S. C. (2010). Functional first: Creating a pragmatic and progressive diagnostic system. Bulletin of the Association for the Advancement of Philosophy and Psychiatry, 17, 55-57.

Jadhav, N., Manthalkar, R., & Joshi, Y. (2017). Effect of meditation on emotional response: An EEG-based study. Biomedical Signal Processing and Control, 34, 101-113.

Kuyken, W., Watkins, E., Holden, E., White, K., Taylor, R. S., Byford, S., … Dalgleish, T. (2010). How does mindfulness-based cognitive therapy work? Behaviour Research and Therapy, 48(11), 1105-1112.

McCracken, L. M., & Morley, S. (2014). The psychological flexibility model: A basis for integration and progress in psychological approaches to chronic pain management. The Journal of Pain, 15(3), 221-234.

McKay, M., Wood, J. C., & Brantley, J. (2007). The dialectical behavior therapy skills workbook. Oakland: New Harbinger.

Mitmansgruber, H., Beck, T. N., Höfer, S., & Schübler, G. (2009). When you don’t like what you feel: Experiential avoidance, mindfulness and meta-emotion in emotion regulation. Personality and Individual Differences, 46(4), 448-453.

Neff, K. (2003). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2(2), 85-100.

Segal, Z., Williams, & J. M. G., & Teasdale, J. D. (2002). Mindfulness-based Cognitive Therapy for Depression: A New Approach to Preventing Relapse. New York: Guilford Press.

Simons, J. S., & Gaher, R. M. (2005). The Distress Tolerance Scale: Development and Validation of a Self-Report Measure. Motivation and Emotion, 29(2), 83-102.

Tang, Y.-Y., Tang, R., & Posner, M. I. (2016). Mindfulness meditation improves emotion regulation and reduces drug abuse. Drug and Alcohol Dependence, 163, 13-18.

Vujanovic, A. A., Dutcher, C. D., & Berenz, E. C. (2016). Multimodal examination of distress tolerance and posttraumatic stress disorder symptoms in acute-care psychiatric inpatients. Journal of Anxiety Disorder, 48, 45-53.

Wells, A., & Cartwright-Hatton, S. (2004). A short form of the Metacognitions Questionnaire: properties of the MCQ-30. Behaviour Research and Therapy, 42(2), 385-396.