فشار شغلی و بهزیستی عاطفی در محیط کار

محورهای موضوعی : روان درمانگری

محترم نعمت طاوسی ¹

1 - استادیار دانشگاه ازاد واحد تهران جنوب

تاریخ دریافت : 1394/03/14 تاریخ پذیرش : 1394/03/14 تاریخ انتشار : 1389/01/01

کلید واژه: فشار شغلی, بهزیستی عاطفی, سلامت جسمانی, تنیدگی حرفه‎ای,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش تعیین نقش عوامل تنیدگی‎زای حرفه‎ای در پیش‌بینی نشانه‎های جسمـانی ناشی از فشار شغلی و بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل بود. بـر مبنای یک طرح همبستگی، 100 نفر از کارکنان دانشـگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنـوب از 5 حوزه معاونت انتخاب شدند و به اندازه‎های عوامل تنـیدگی‎زای شغلی (اسپکتور و جکس، 1998) که شـامل مقیاس تعـارض بین‎ فردی در محیط کار، مقیاس محدودیتهای سازمان، فهرست بار کّمی کار و فهرسـت نشانه‎های جسمانی است و مقیاس بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل (JAWS؛ ون‎کتویک، فاکس، اسپکتور و کلووی، 2000) پاسخ دادند. نتایـج نشـان دادنـد که بین تعارض بین‌فردی در محیط کار و محدودیتهای سازمانی با نشانه‎های جسمانی همبستگی مثبت معنادار و بین تعارض بین‌فردی در محیـط کار و محدودیتهای سازمانی با بهزیستی عاطفی ناشی از شغل همبستگی منفی معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گـام به گام نیز آشکـار کـردند که در مجموع دو متغیر تعارض بین‎ فردی در محیط کار و محدودیتهای سازمانی 8/18 درصد واریانس نشانه‎های جسمانی ناشی از فشار شغلی و 7/24 درصـد واریانس نشانه‎های بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل را تبیین می‎کنند. نتایج براساس مکانیزمهای زیربنایی عوامل تنیدگی‎زا در چهارچـوب الگوی مهار فرایند تنیدگی حرفه‎ای تفسیر شدند.

چکیده انگلیسی:

The aim of this research is to study the role of job stressors in explaining physical strains and job-related affective wellbeing. Based on a correlation design, a sample of 100 Islamic Azad University employees in Tehran completed the Measures of Job Stressors (Spector & Jex, 1998), which consisted of the Interpersonal Conflict at Work Scale, the Organizational Constraints Scale, Quantitative Workload Inventory and Physical Symptoms Inventory, as well as, the Job Related Affective Well-being Scale (Van Katwyk, Fox, Spector & Kelloway, 2000). Findings showed that interpersonal conflict and organizational constraints correlated with physical symptoms positively and with job-related affective well-being negatively. Stepwise regression analysis revealed that interpersonal conflict at work and organizational constraints accounted for 18.8% of the variance in physical symptoms due to job strain and for 24.7% of the variance in job-related affective well-being symptoms. Some possible mechanisms underlying the stressors-outcome and their implications have been discussed based on the control model of the job stress process.