تاثیر القای تنیدگی بر نارسایی شناختی و حافظۀ کاری: نقش انعطاف‌پذیری شناختی

محورهای موضوعی : روان‌شناسی بالینی

پریسا شریفی ¹ , سید علی محمد موسوی ² , مجتبی دهقان ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی
2 - دانشیار دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)
3 - دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت دانشگاه خوارزمی

تاریخ دریافت : 1398/01/31 تاریخ پذیرش : 1398/01/31 تاریخ انتشار : 1397/10/01

کلید واژه: حافظه کاری, انعطاف‌پذیری شناختی, نارسایی شناختی, واژه‌های کلیدی: القای تنیدگی,

چکیده مقاله :

هدف از این پژوهش تعیین تأثیر القای تنیدگی بر نارسایی شناختی و حافظة کاری، با توجه به نقش انعطاف‎پذیری شناختی بود. در این پژوهش از طرح شبه‎تجربی پیش‎آزمون‌ـ‌پس‎آزمون دوگروهی استفاده شد. جامعة پژوهش دانشجویان دختر خوابگاه‎های دانشگاه بین‎المللی امام خمینی قزوین بودند که 100 نفر آنان به صورت دردسترس انتخاب و 44 شرکت‌کننده (22 شرکت‎کننده با انعطاف شناختی بالا و 22 شرکت‎کننده با انعطاف شناختی پایین) وارد تحلیل نهایی شدند. برای گردآوری داده‎ها از آزمون حافظة کاری (دانیمن و کارپنتر، 1980)، پرسشنامة نارسایی شناختی (برادبنت، کوپر، فیتزجرالد و پارکز، 1982‌) و پرسشنامة انعطاف‎پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010) استفاده شد. یافته‎ها نشان داد که پس از القای تنیدگی بین دو گروه دارای انعطاف‎پذیری شناختی بالا و انعطاف‌پذیری شناختی پایین از نظر عملکرد بخش پردازش ذهنی حافظة کاری و سه بعد از نارسایی شناختی شامل حواس پرتی، مشکلات مربوط به حافظه و اشتباهات سهوی تفاوت معنادار دیده شد، اما در شرایط تجربة تنیدگی از نظر اندوزش ذهنی و ناتوانی در یادآوری اسامی تفاوتی بین دو گروه دیده نشد. بنابراین می‎توان نتیجه گرفت که تجربة تنیدگی بر پردازش ذهنی حافظة کاری و اکثر ابعاد نارسایی‎های شناختی تاثیرگذار است، اما تأثیر آن وابسته به سطح انعطاف‎پذیری شناختی است.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to investigate the effect of stress induction on cognitive failure and working memory with regard to the role of cognitive flexibility. The study used a quasi-experimental design of pretest - posttest groups. The study population were female students who lived in dormitories of Imam Khomeini International University of Qazvin, which 100 of them selected by convenience sampling, and of these, 44 participants (22 participants with highly cognitive flexibility and 22 participants with lower cognitive flexibility) were entered into the final analysis. For data collection, Working Memory Test )Daneman & Carpenter, 1980), Cognitive Failures Questionnaire (Broadbent, Cooper, Fitzgeral & Parkes, 1982), and Cognitive Flexibility Questionnaire (Dennis & VanderWal, 2010) was used. The findings showed that after stress induction, there was a significant difference between the two groups with high cognitive flexibility and low cognitive flexibility in terms of performance of the mental processing part of working memory and three dimensions of cognitive failure including distraction, memory problems and action slips. However, under conditions of stress experience, there was no difference between the two groups in terms of mental storage and not remembering names. Therefore, it can be concluded that stress experiences affect mental processing of working memory and most dimensions of cognitive failures, but this is dependent on the level of cognitive flexibility.

منابع و مأخذ:

ابوالقاسمی، ع. و کیامرثی، آ. (1388). بررسی رابطه بین فراشناخت و نارسایی‌های شناختی در سالمندان. تازه‌های علوم شناختی، 11 (1)، 15- 8.

 اسدزاده، ح. (1387). بررسی رابطه ظرفیت حافظه فعال و عملکرد تحصیلی میان دانش‎آموزان پایه سوم راهنمایی شهر تهران. فصلنامه تعلیم و تربیت، 97 (3)، 69- 53.

اسکندری، ح.، پژوهی‎نیا، ش. و ابویسانی، ی. (1395). تبیین مشکلات روانی مبتنی بر انعطاف‌پذیری شناختی و تمایزیافتگی خود. شفای خاتم، 4 (3)، 27- 18.

اسلامی‌امیرآبادی، م.، دلاورکسمایی، ح.، نصرالهی، ع.، نوروزیان، م.، بزرگ، ب.، امجدی‌کیوی، م. و سلامتی، م. (1393). بررسی اختلال عملکرد شناختی و عوامل موثر بر آن در بیماران همودیالیز مزمن. پژوهش در پزشکی (مجله پژوهشی دانشکده پزشکی)، 38 (1)، 59- 53.

امیری، س.، قاسمی‌نواب، ا. و عبداللهی، م. ح. (1394). بررسی مقایسه‎ای عملکرد حافظة کاری، سیستم فعال‎ساز رفتاری (BAS) و سیستم بازداری رفتاری (BIS) بر اساس ابعاد تنیدگی در نوجوانان. فصلنامه روان‎شناسی شناختی، 2 (4)، 22- 11.

حسن‎آبادی، ح.، سرمد، ز. و قاضی طباطبایی، م. (1388). مدیریت تقسیم توجه و افزونگی در محیط‎های یادگیری چندرسانه‎ای: شواهدی بر سامانه‎های پردازش دوگانه در حافظة کاری. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 5 (17)، 41- 27.

سارافینو، پ. ا. (1396). روان‎شناسی سلامت. ترجمه ف. شفیعی و دیگران. تهران: انتشارات رشد (تاریخ انتشار اثر اصلی، 2002).

سلطانی‌کوهبنانی، س. و شریفی‌درآمدی، پ. (1392). اثربخشی برنامه رایانه‎یار حافظة کاری بر بهبود کنش‎های اجرایی دانش‎آموزان ناشنوا. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 10 (37)، 60- 51.

فاضلی، م.، احتشام‎زاده هاشمی، پ. شیخ‎شبانی، ا. (1393). اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر انعطاف‎پذیری شناختی افراد افسرده. اندیشه و رفتار، 9 (34)، 36- 27.

میرز، ل. اس.، گامست، گ. و گارینو، ا. جی. (1391). پژوهش چند متغیری کاربردی. ترجمه ح. شریفی و دیگران. تهران: رشد (تاریخ انتشار اثر اصلی، 2006).

نظربلند، ن.، آزاد فلاح، پ.، فتحی‌آشتیانی، ع.، عشایری، ح. و خدادادی، م. (1391). رابطه رگه شخصیتی اضطراب با عملکرد مؤثر و کفایت پردازش حافظة کاری. مجله روان‎شناسی، 61 (1)، 69- 51.

 

Abraham, A. (2014). Creative thinking as orchestrated by semantic processing vs. cognitive control brain networks. Frontiers in Human Neuroscience, 8(95), 1-6.

Alexander, J. K., Hillier, A., Smith, R. M., Tivarus, M. E., & Beversdorf, D. Q. (2007). Betaadrenergic modu­lation of cognitive flexibility during stress. Journal of Cognitive Neuroscience, 19(3), 468-478.

Arnsten, A. F. (2015). Stress weakens prefrontal net­works: Molecular insults to higher cognition. Na­ture Neuroscience, 18(10), 1376-1385.

Arnsten, A. F. (2009). Stress signaling pathways that impair prefrontal cortex structure and function. Nature Reviews Neuroscience, 10, 410-422.

Byron, K., Khazanchi, S., & Nazarian, D. (2010). The relationship between stressors and creativity: A meta-analysis examining competing theoretical models. Journal of Applied Psychology, 95(1), 201-212.

Carbonella, J. Y., & Timpano, K. R. (2016). Examining the link between hoarding symptoms and cogni­tive flexibility deficits. Behavior Therapy, 47 (2), 262-73.

Chein, J. M., & Weisberg, R. W. (2014). Working memory and insight in verbal problems: Analysis of compound remote associates. Memory & Cog­nition, 42(1), 67-83.

Cornelisse, S., Van Stegeren, A. H., & Joels, M. (2011). Implications of psychosocial stress on memory formation in a typical male versus fe­male student sample. Psychneuroendocrinology, 4, 569-578.

Cousijn, H., Rijpkema, M., Qin, S., Van Wingen G.A., & Fernandez, G. (2012). Phasic deactivation of the medial temporal lobe enables working me­mory processing under stress. Neuroimage, 59 (2), 1161-1167.

Crowley, E. K., Nolan, Y. M., & Sullivan, A. M. (2018).Neuroprotective effects of voluntary run­ning on cognitive dysfunction in a synuclein rat model of Parkinson’s disease. Neurobiology of Aging, 65, 60-68.

D’Esposito, M., Postle, B. R., & Rypma, B. (2000). Pre­frontal cortical contributions to working memory: evidence from event-related fMRI studies. Exper­imental Brain Research, 133, 3-11.

Davelaar, E. J. (2015). Semantic search in the remote associates test. Topics in Cognitive Science, 7 (3), 494-512.

DeBerry, L. (2012). The relation between cognitive in­flexibility and obsessive compulsive personality traits in adults: Depressionand anxiety as poten­tial mediators. MA Theses. Southern Mississippi. University of Southern Mississippi.

Denckla, M. B. (2003). ADHD: Topic update. Brain Development, 25(6), 83-389.

Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validit. Cognitive Therapy and Research, 34, 241-253.

Dong, G.,Lin, X., Zhou, H., & Lu, Q. (2014).Cognitive flexibility in internet addicts: fMRI evidence from difficult-to-easy and easy-to-difficult switching situation. Addictive Behaviors, 39, 677-683.

Duncko, R., Johnson, L., Merikangas, K., & Grillon, C. (2009). Working memory performance after acute exposure to the cold pressor stress in healthy vol­unteers. Neurobiology of Learning and Memory, 91 (4), 377-81.

Elling, L., Schupp, H., Bayer, J., Bröckelmann, A.-K., Steinberg, C., Dobel, C., & Junghofer, M. (2012). The impact of acute psychosocial stress on mag­netoencephalographic correlates of emotional at­tention and exogenous visual attention. Public Li­brary of Science one, 7(6), e35767. http://dx. doi.org/10.1371/journal.pone.0035 67.

Elling, L., Steinberg, C., Brockelmann, A. K., Dobel, C., Bolte, J., & Junghofer, M. (2011). Acute stress alters auditory selective attention in humans inde­pendent of HPA: A study of evoked potentials. Public Library of Science one, 6(4): e18009. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0018009

Elzinga, B. M., & Roelofs, K. (2005). Cortisol-induced impairments of working memory require acute sympathetic activation. Behavioral Neuroscience, 119(1), 98-103.

Eysenck, M.W., Derakshan, N., Santos, R., & Calvo, M.G. (2007). Anxiety and Cognitive Performance: Atten-tional Control Theory. Emotion, 7(2), 336-335.

Georgea, S. A., Rodriguez - Santiagoa, M., Rileya, J., Abelsona, J. L., Florescoc, S. B., & Liberzona, I. (2015). Alterations in cognitive flexibility in a rat model of post-traumatic stress disorder. Behav­ioural Brain Research, 286, 256 - 264.

Gerrie, M. P., & Garry, M. (2007). Individual differ­ences in working memory capacity affect false memories for missing aspects of events. Journal Memory, 15(5), 561-571.

Gunduz, B. (2013). Emotional intelligence, cognitive flexibility and psychological symptoms in pre­serviceteachers. Educational Research Review, 8(13), 1048-1056.

Gupta, N., Jang, Y., Mednick, S. C., & Huber, D. E. (2012). The road not taken: Creative solutions re­quire avoidance of high frequency responses. Psy­chological Science, 23(3), 288–294.

Hermans, E. J., Henckens, M. J., Joëls, M., & Fernández, G. (2014). Dynamic adaptation of large-scale brain networks in response to acute stressors. Trends in Neurosciences, 37(6), 304-14.

Hillier, A., Alexander, J. K., & Beversdorf, D. Q. (2006). The effect of auditory stressors on cogni­tive flexibility. Neurocase, 12(4), 228-231.

Hoffman, R., & Al'Absi, M. (2004). The Effect of Acute Stress on Subsequent Neuropsychological Test Performance. Archives of Clinical Neuropsy­chology, 19, 497-506.

Jett, J. D., Bulin, S. E., Hatherall, L. C., Mccartney, C. M., & Morilak, D. A. (2017). Deficits in cognitive flexibility induced by chronic unpredictable stress are associated with impaired glutamate neuro­transmission in the rat medial prefrontal cortex. Neuroscience, 346, 284 - 297.

Kaneda, M., & Osaka, N. (2008). Role of anterior cingulate cortex during semantic coding in verbal working memory. Neuroscience Letters, 436 (1), 57- 61.

Lee, C. S., Huggins, A. C., & Therriault, D. J. (2014). A measure of creativity or intelligence? Examin­ing internal and external structure validity evi­dence of the Remote Associates Test. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 8(4), 446-460.

Lowe, C. J., Manocchio, F., Safati, A. B., & Hall, P.A. (2018). The effects of theta burst stimulation (TBS) targeting the prefrontal cortex on executive functioning: A systematic review and meta-analy­sis. Neuropsychologia, 111, 344-359.

Luethi, M., Meier, B., & Sandi, C. (2009). Stress effects on working memory, explicit memory, and im­plicit memory for neutral and emotional stimuli in healthy men.Frontiers in Behavioral Neurosci­ence, 2, 1–9.

Lupien, S. J., Mc Ewen, B. S., Gunnar, M. R., & Heim, C. (2009). Effects of Stress throughout the Lifespan on the Brain, Behavior and Cognition. Nature Reviews Neuroscience, 10 (6), 434-445.

Lupinsky, D., Moquin, L., & Gratton, A. (2010). Interhemispheric regulation of the medial prefron­tal cortical glutamate stress response in rats. Jour­nal of Neuroscience, 30, 7624-7633.

Marko, M., & Riečanský, R. (2018). Sympathetic arousal, but not disturbed executive functioning, mediates the impairment of cognitive flexibility under stress. Cognition, 174, 94-102.

McEwen, B. S., & Morrison, J. H. (2013). The brain on stress: vulnerability and plasticity of the prefrontal cortex over the life course. Neuron, 79, 16 -29.

Miyake, A., Friedman, N. P. (2012). The Nature and Or­ganisation of Individual Differences in Executive Functions: Four General Conclusions. Current Di­rections in Psychological Science, 21, 8–14.

Moghaddam, B. (1993). Stress preferentially increases extraneuronal levels of excitatory amino acids in the prefrontal cortex: Comparison to hippocampus and basal ganglia. Journal of Neurochemistry, 60, 1650-1657.

Moghaddam, B., Bolinao, M. L., Stein-Behrens, B., & Sapolsky, R. (1994). Glucocorticoids mediate the stress-induced extracellular accumulation of glu­tamate. Brain Research, 655, 251-254.

Musazzi, L., Racagni, G., & Popoli, M. (2011). Stress, glu­cocorticoids and glutamate release: effects of antide­pressant drugs. Neurochemistry International Jour­nal, 5,138-149.

Oei, N.Y., Everaerd, W. T., Elzinga, B. M., Van Well, S., & Bermond, B. (2006). Psychosocial Stress Impairs Working Memory at High Loads: An As­sociation with Cortisol Levels and Memory Re­trieval. Stress, 9 (3), 133-141.

Porcelli, A. J., Cruz, D., Wenberg, K., Patterson, M. D., Biswal, B. B., & Rypma, B. (2008). The Effects of Acute Stress on Human Prefrontal Working Memory Systems. Physiology & Behavior, 95, 282-289.

Sänger, J., Bechtold, L., Schoofs, D., Blaszkewicz, M., & Wascher, E. (2014). The influence of acute stress on attention mechanisms and its electro­physiological correlates. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 8, 1-13.

Schoofs, D., Preub, D., & Wolf, O. T. (2008). Psycho­social Stress Induces Working Memory Impair­ments in an N-Back Paradigm. Psychoneuroendo­crinology, 33, 643-653.

Schoofs, D., Wolf, O. T., & Smeets, T. (2009). Cold pressor stress impairs performance on working memory tasks requiring executive functions in healthy young men. Behavioral Neuroscience, 123(5), 1066-1075.

Schwabe, L. (2017). Memory under stress: From single systems to network changes. European Journal of Neuroscience, 45(4), 478-489.

Schwabe, L., & Wolf, O. T. (2013). Stress and multiple memory systems: From “thinking” to “doing”. Trends in Cognitive Sciences, 17(2), 60–68.

Schwabe, L., Joëls, M., Roozendaal, B., Wolf, O. T., & Oitzl, M. S. (2012). Stress effects on memory: An update and integration. Neuroscience and Biobe­havioral Reviews, 36(7), 1740–1749.

Schwabe, L., Wolf, O. T., & Oitzl, M. S. (2010). Memory Formation under Stress: Quantity and Quality. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 34 (4), 584-591.

Shackman, A. J., Maxwell, J. S, McMenamin, B. W., Greischar, L. L., & Davidson, R. J. (2011). Stress Potentiates Early and Attenuates Late Stages of Visual Processing. Journal of Neuroscience, 31(3), 1156-1161.

Shields, G. S., Sazma, M. A., & Yonelinas, A. P. (2016). The effects of acute stress on core execu­tive functions: A meta-analysis and comparison with cortisol. Neuroscience & Biobehavioral Re­views, 68, 651-668.

Smeets, T., Jelicic, M., & Merckelbach, H. (2006). The Effect of Acute Stress on Memory Depends on Word Valence. International Journal of Psycho­physiology, 62, 30-37.

Smith, K. A., Huber, D. E., & Vul, E. (2013). Multiply-constrained semantic search in the remote associ­ates test. Cognition, 128(1), 64-75.

Starcke, K., Wiesen, C., Trotzke, P., & Brand, M. (2016). Effects of acute laboratory stress on executive func­tions. Frontiers in Psychology, 7, 1-8.

Tello-Ramos, M. C., Branch, C. L., Kozlovsky, D. Y., Pitera, A. M., & Pravosudov, V. V. (2018). Spatial memory and cognitive flexibility trade-offs: to be or not to be flexible, that is the question. Animal Behaviour, Retrived March 11, 2018 from https://doi.org/10.1016/j.anbehav.2018.0.019.

Wallace, J. C. (2004). Confirmatory Factor Analysis of the Cognitive Failures Questionnaire: Evidence for Dimensionality and Construct Validity. Personality and Individual Differences, 37, 307-324.

Wallace, J. C., Kass, S. J., & Stanny, C. J. (2002). The cognitive failures questionnaire revisited: dimen­sions and correlates. Journal of General Psychol­ogy, 129(3), 238-256.

Weerda, R., Muehlhan, M., Wolf, O. T., & Thiel, C. M. (2010). Effects of acute psychosocial stress on working memory related brain activity in men. Human Brain Mapping, 31 (9), 1418-1429.

Wolf, O. T. (2009). Stress and Memory in Humans: Twelve Years of Progress? Brain Research, 1293, 142-154.

Yuen, E. Y., Liu, W., Karatsoreos I. N., Ren. Y., Feng, J., McEwen, B. S., & Yan, Z. (2011). Mechanisms for acute stress-induced enhancement of glutama­tergic transmission and working memory. Molec­ular Psychiatry, 16, 156-170.