نقد و تحلیل کرامات خواجه عبید ا... احرار

محورهای موضوعی : اسطوره

غلامحسین غلامحسین زاده ¹ , سید جلال موسوی ²

1 - دانشیار دانشگاه تربیت مدرس
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس

تاریخ دریافت : 1394/03/04 تاریخ پذیرش : 1394/03/04 تاریخ انتشار : 1389/07/01

کلید واژه: کرامات, خواجه عبید الله احرار, نقشبندیه,

چکیده مقاله :

کرامت عمل خارق عادتی است که از اولیا سر می‌زند. مباحث مربوط به این اعمال در کتاب‌های عرفانی از جنبه‌های مختلفی مطرح شده است. با بررسی علل پیدایش و رواج کرامات می‌توان کارکردهای گوناگونی برای آنها قائل شد. مشرب و موقعیت اجتماعی صاحب کرامت، اوضاع عصر او و چگونگی ارتباط وی با اقشار گوناگون اجتماع، از نوع کرامت و درون‌مایه آن قابل استنباط است. در این مقاله کرامات خواجه عبیدا... احرار بررسی شده است. بیشتر کرامات او حاوی کنش و واکنش است. نقد و بررسی این اعمال نشان می‌دهد که احرار بر اساس ویژگی‌های شخصیتی، اصول طریقت نقشبندیه و اوضاع عصر، در امور سیاسی اجتماعی و اقتصادی فعالیت گسترده داشته و از این راه موقعیت ویژه‌ای به‌دست آورده است. بنابراین، حفظ موقعیتِ یادشده، از راه تنبیه و مجازات متجاوزان، کارکرد عمدة کرامات اوست.

چکیده انگلیسی:

    According to Islamic mysticism, some saintly men are endowed with miraculous powers (karāmat, karāmāt [pl]), that allow them to miraculously go far away from one place to another, or to wield authority over animals, plants, clouds, and etc. Many karāmāt have been reported by Ubaidullāh Ahrār (1404-1490), sheikh of the Naghshbandi Order. Inflicting pain on people was his special power. By considering the doctrine of Naghshbandiyyeh and the social, economical and cultural conditions of that age, the present article tries to study the karāmāt of Ubaidullāh Ahrār.