نقد تطبیقی اسطوره آفرینش در شاهنامه فردوسی و مهابهاراتای هندی

محورهای موضوعی : اسطوره

فاطمه پاکرو ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ـ ایران)

تاریخ دریافت : 1394/03/03 تاریخ پذیرش : 1394/03/03 تاریخ انتشار : 1391/04/01

کلید واژه: اسطوره, شاهنامه, آفرینش, جهان‌بینی اساطیری, مهابهاراتا,

چکیده مقاله :

شباهت‌های فراوانی که در باورهای باستانی دینی و حماسی ایران و هند یافت می‌شود، نشانگر هم‌ریشه‌بودن فرهنگ و تمدن ایرانی و هندی است. بیشترین شباهت را میان ایران و هند می‌توان در حماسه مهابهاراتا و شاهنامه فردوسی یافت. حتی در آیین زردشت نیز شباهت‌هایی فراوان با آیین هندو به چشم می‌خورد. خوردن گیاه هوم و قربانی‌کردن‌ها همه به یکدیگر شباهت دارد. در دو حماسه ایرانی و هندی، بسیاری از شخصیت‌ها شبیه به یکدیگرند. زبان ایرانیان نیز با سنسکریت تفاوت‌های کمی دارد. در این پژوهش مسئله آفرینش در شاهنامه و مهابهاراتا مورد بررسی و تطبیق قرارگرفته است. آفرینش جهان، زمین، موجودات وانسان، که محور اصلی این پژوهش است، شباهت‌ها و هم‌ریشه‌بودن دو فرهنگ را به خوبی نشان‌می‌دهد.در اسطوره‌های آفرینش، جهان با تقابل نیکی و بدی آغاز می‌شود و پایان جهان نیز با پیروزی نیکی همراه خواهد بود. این تقابل در شاهنامه و مهابهاراتا به خوبی تصویر شده است.