ضرورت فهم متون مقدس؛ نمونه‌پژوهیِ نامۀ 28 نهج البلاغه
محورهای موضوعی : نامه الهیات
سید محمد مهدی جعفری
1
(استاد دانشگاه شیراز، گروه زبان و ادبیات فارسی)
الهه ویسی
2
(دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
مریم حاجی عبدالباقی
3
(استادیار دانشکده الهیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
حمیدرضا مستفید
4
(استادیار دانشکده الهیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
کلید واژه: فرهنگ, نهج البلاغه, عمل, فهم حدیث, متون مقدس,
چکیده مقاله :
دین اسلام جزء ادیان مبتنی بر وحی و متن محور است و طبیعتاً فرهنگ دینی برگرفته از آن نیز اکنون و در درجۀ اول، با متن شناخته می شود یعنی متن قرآن و احادیث پیامبر(ص) و سایر ائمه معصوم‰ و این بخشی از میراث فکری و فرهنگی جامعۀ ماست که از نسلی به نسل دیگر می رسد و هر نسل به تناسب نیازمندی هایش تفاسیری برای آن عرضه می کند. به مقتضای پیشرفت علوم، نیاز است برداشت ما از متون مقدس نیز متناسب و همگام با آن مطرح شود. کتب مقدسی مانند نهج البلاغه وقتی به عنوان متن مورد بررسی و مطالعه قرار گیرند، می توانند هرچه بیشتر به واقعیات ملموس زندگی انسان نزدیک شوند و قابلیت تطبیق بر آن را پیدا کنند و بدین ترتیب، فهم بهتر و بهره برداری بیشتری از آن ها به دست آید. زمانی ضرورت بررسی این مسأله وضوح بیشتری پیدا می کند که جایگاه امام علی(ع) به عنوان اسوه ای فکری، فرهنگی مدنظر قرار گیرد. تا امروز، پژوهش های زیاد راجع به نهج البلاغه صورت گرفته؛ اما متأسفانه مسألۀ فهم آن به عنوان یک متن، زمینۀ تاریخی اش، فرهنگ و شرایط زمانۀ آن و سبک بیانی در نهج البلاغه کمتر به صورت متمرکز در نظر گرفته شده است؛ حال آن که توجه به این مسائل در کنار بررسی های سندی و فقه الحدیثی زمینه ای فراهم می کند تا بتوان به درکی علمی از متن رسید. پژوهش حاضر نامۀ 28 نهج البلاغه را از این منظر بررسی می کند و تکیۀ اصلی آن بر متن پژوهی است تا بتواند در مجموعه ای مرکب از داده های نقلی و عقلی و تحلیل زبانی، اعتبار متن را تعیین کند و از زمینۀ فکری فرهنگی آن، بهره برداری نماید.
The intellectual and cultural heritage of any society is the highway of its life that passed down from generation to generation, and each generation according to their needs offers interpretations for it. As Islam is one of the religions based on revelation and text-based; Naturally, the religious culture derived from it is known by the; the text of the Qur'an and the hadiths of the Prophet and other infallible Imams. At the same time with the progression of science, our understanding of the scriptures needs to be appropriate and in line with it. Holy books such as Nahj al-Balaghah when studied as a "text", they can get closer to the reality of human life and reach the ability to adapt to it, and thus better understanding and greater utilization of them be obtained. The need to examine this issue becomes clearer when the position of Imam Ali should be considered as an intellectual and cultural model. So far, a lot of research has been done on Nahj al-Balaghah but its understanding as a text, Its historical background, culture and conditions of its time and the style of expression in Nahj al-Balaghah is concentratedly, However, paying attention to these issues along with the study of Hadithdocument and jurisprudence provides a basis for achieving a "scientific understanding" of the text. This study examines the 28th letter of Nahj al-Balaghah from this perspective in order to determine the validity of the text and to utilize of its cultural intellectual context.
_||_
