استخراج کارودیلول از نمونه‎ های پلاسما با روش میکرواستخراج مایع- مایع با کمک امواج فراصوت بر پایه حلال اتکتیک عمیق

محورهای موضوعی : شیمی تجزیه

حسن حیدری ¹ , زینب اسماعیل زاده ² , کاظم جمشیدی قلعه ³

1 - دانشیار شیمی تجزیه، گروه شیمی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
2 - کارشناس ارشد شیمی، گروه شیمی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
3 - استاد فیزیک، گروه فیزیک، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1399/09/27 تاریخ پذیرش : 1399/09/27 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: پلاسما, کارودیلول, حلال اتکتیک عمیق, طراحی مرکب مرکزی, اسپکتروفلوریمتری,

چکیده مقاله :

در این پژوهش، یک روش میکرواستخراج مایع- مایع با کمک امواج فراصوت (UALLME) بر پایه حلال اتکتیک عمیق (DES) برای نخستین بار برای استخراج کارودیلول از نمونه های پلاسما پیش از تجزیه با روش اسپکتروفلوریمتری توسعه‎داده شد. DES با مخلوط‎کردن مقدار مناسب کولین کلراید و فنل در نسبت 2:1 تهیه شد. DES تهیه‎شده بدون خالص‎سازی بیشتر برای استخراج کارودیلول از نمونه های پلاسما استفاده شد. تاثیر تعدادی از عامل‎های مهم شامل نسبت اجزای DES، افزودن نمک و نوع حلال تعلیقه‎کننده با روش یک عامل در یک زمان مطالعه و بهینه شدند. از طراحی مرکب مرکزی برای بهینه سازی کارآمد بقیه متغیرهای اصلی موثر در روش استخراج شاملpH ، حجمDES ، حجم تتراهیدروفوران (THF) و زمان فراصوت استفاده شد. این روش خطی‎بودن عالی (9982/0=R2) در گستره 15 تا ng ml−1 300 را در شرایط بهینه نشان داد. بازیابی استخراج 2/93 % و مقادیر LOD و LOQ به ترتیب برابر با ng ml−1 30/3 و ng ml−1 82/9 به‎دست آمد.این روش با موفقیت برای تعیین دارو در نمونه های پلاسمای انسانی آغشته‎شده استفاده شدو بازیابی های نسبی 7/91 % و 2/93 % را ارایه داد.

چکیده انگلیسی:

In this study, an ultrasound-assisted liquid-liquid microextraction (UALLME) method based on the deep eutectic solvent (DES) was developed, for the first time, for extraction of carvedilol from plasma samples before analysis by spectrofluorimetry method. The DES was prepared by mixing the appropriate amount of the choline chloride and phenol in the ratio of 1:2. The prepared DES was used without any further purification for UALLME of carvedilol from plasma samples. The effects of some critical parameters including DES components ratio, salt addition, and kind of emulsifying solvent were studied and optimized by a one-at-a-time approach. A central composite design was used for efficient optimization of the rest of the main variables in the extraction procedure including pH, the volume of DES, the volume of THF, and ultrasonication time. The method showed excellent linearity (R2 = 0.9993) in the range of 15-1000 ng ml-1, under the optimal conditions. The extraction recovery of 93.2 % was obtained, and LOD and LOQ values were found 3.3 ng ml−1 and 9.8 ng ml−1, respectively. The method was successfully applied for the determination of the drug in spiked human plasma samples where it gave relative recoveries of 91.7 % and 93.2 %.

منابع و مأخذ:

[1] Galanopoulou, O.; Rozou, S.; Antoniadou-Vyza, E.; J. Pharm. Biomed. Anal. 48, 70-77, 2008.

[2] Heidari, H.; Limouei-Khosrowshahi, B.; J. Chromatogr. B 1114-1115, 24-30, 2019.

[3] Rezaee, M.; Assadi, Y.; Milani Hosseini, M.-R.; Aghaee, E.; Ahmadi, F.; Berijani, S.; J. Chromatogr. A 1116, 1-9, 2006.

[4] Regueiro, J.; Llompart, M.; Garcia-Jares, C.; Garcia-Monteagudo, J.C.; Cela, R.; J. Chromatogr. A 1190, 27-38, 2008.

[5] Abbott, A.P.; Boothby, D.; Capper, G.; Davies, D.L.; Rasheed, R.K.; J. Am. Chem. Soc. 126, 9142-9147, 2004.

[6] Shishov, A.; Bulatov, A.; Locatelli, M.; Carradori, S.; Andruch, V.; Microchem. J. 135, 33-38, 2017.

[7] Heidari, H.; Ghanbari-Rad, S.; Habibi, E.; J. Food Compos. Anal. 87, 103389, 2020.

[8] Shishov, A.Y.; Chislov, M.V.; Nechaeva, D.V.; Moskvin, L.N.; Bulatov, A.V.; J. Mol. Liq. 272, 738-745, 2018.

[9] Deng, W.; Yu, L.; Li, X.; Chen, J.; Wang, X.; Deng, Z.; Xiao, Y.; Food Chem. 274, 891-899, 2019.

[10] Khezeli, T.; Daneshfar, A.; Sahraei, R.; Talanta 150, 577-585, 2016.

[11] Liu, W.; Zhang, K.; Chen, J.; Yu, J.; J. Mol. Liq. 260, 173-179, 2018.

[12] Khezeli, T.; Daneshfar, A.; Sahraei, R.; J. Chromatogr. A 1425, 25-33, 2015.

[13] Psillakis, E.; Kalogerakis, N.; TrAC, Trends Anal. Chem. 21, 54-64, 2002.

[14] Hashemi, M.; Jahanshahi, N.; Habibi, A.; Desalination 288, 93-97, 2012.

[15] Heidari, H.; Razmi, H.; Talanta 99, 13-21, 2012.

[16] Alizadeh, M.; Pirsa, S.; Faraji, N.; Food Analytical Methods 10, 2092-2101, 2017.

[17] Ghasemi, F.; Pirsa, S.; Alizadeh, M.; Mohtarami, F.; Separation Science and Technology (Philadelphia) 53, 117-125, 2018.

[18] Ghasemi, F.; Alizadeh, M.; Pirsa, S.; Mohtarami, F.; Journal of Agricultural Science and Technology 21, 1447-1458, 2019.

[19] Kalantari, S.; Roufegarinejad, L.; Pirsa, S.; Gharekhani, M.; Main Group Chem. 19, 61-80, 2020.

[20] Heidari, H.; Razmi, H.; Jouyban, A.; J. Sep. Sci. 37, 1467-1474, 2014.

[21] ICH Harmonised Tripartite Guideline. Validation of Analytical Procedures: Text and Methodology Q2 (R1),  International Conference on Harmonisation of Technical Requirements for Registration of Pharmaceuticals for Human Use, 1994.

[22] Karimi, S.; Talebpour, Z.; Adib, N.; Anal. Chim. Acta 924, 45-52, 2016.

[23] Zamani-Kalajahi, M.; Fazeli-Bakhtiyari, R.; Amiri, M.; Golmohammadi, A.; Afrasiabi, A.; Khoubnasabjafari, M.; Jouyban, A.; Bioanalysis 5, 437-448, 2013.

[24] Soltani, S.; Ramezani, A.M.; Soltani, N.; Jouyban, A.; Bioanalysis 4, 2805-2821, 2012.

[25] Zhao, J.; Wu, H.L.; Niu, J.F.; Yu, Y.J.; Yu, L.L.; Kang, C.; Li, Q.; Zhang, X.H.; Yu, R.Q.; J. Chromatogr. B 902, 96-107, 2012.

[26] Yilmaz, B.; Arslan, S.; J. Chromatogr. Sci. 49, 35-39, 2011.

[27] Maurer, H.H.; Tenberken, O.; Kratzsch, C.; Weber, A.A.; Peters, F.T.; J. Chromatogr. A 1058, 169-181, 2004.