حفاظت از بازار تاریخی وکیل شیراز بر مبنای احیاء آداب و سنن واجد ارزش

حسین بحرالعلومی ¹ (کارشناس ارشد مرمت و احیاء بناها و بافتهای تاریخی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.)
علیرضا رازقی ² (دکترای معماری اسلامی، دانشیار دانشگاه هنر، تهران، ایران.)

تاریخ ارسال : 1401/05/03 تاریخ تایید : 1401/05/03

کلید واژه: احیاء, میراث ناملموس, آداب و سنن, بازار وکیل شیراز,

چکیده مقاله :

بازار تاریخی شیراز بهواسطه کارکردها یا سازماندهیهای متنوع در ابعاد ارتباطی، اقتصادی، تشکیلاتی، اجتماعی و فرهنگیمذهبی واجد ارزشهای ملموس و ناملموس بوده و آداب و سنن متنوعی در آن برقرار است؛ ارزشهایی که هرکدام بهنوبه خود نیازمندحفاظت بوده و در فرایند احیا تاثیرگذارند.پژوهش حاضر با هدف ایجاد معرفت نسبت به نقش و اهمیت ابعاد ناملموس در احیاء مواریث فرهنگی، این بازار را از حیثنظام سنتی و آداب و سنن مرتبط موردمطالعه قرار داده و در راستای دستیابی به فهم احیاء ارزشهای مذکور حر کت میکند؛ در اینراه با راهبردی تفسیری تاریخی و با رویکردی پدیدارشناسانه، آداب و سنن گذشته بازار را از طریق مطالعات اسنادی و مصاحبهها ومشاهدات میدانی شناسایی و راهبردهای احیاء مصادیق ارزشهای احصاء شده را تبیین مینماید.این ارزشها با توجه به ماهیت مشترک خود در ذیل عناوین پنجگانه طبقهبندی و پس از تحلیل و تجمیع از طریق بررسیارتباطات موجود، به دوازده راهبرد کلیدی از جمله تقویت نقش ارتباطی بازار در مقیاس مجموعهای، احیاء جریان تولیدگر، احیاء آداب وسنن مرتبط با نظامهای انگیزشی و سازوکار تامین امنیت بازار، گرایش به سمت مدیریت مشارکتی و کاهش نقش نهادهای دولتی درامور داخلی بازار،گرایش به سمت انتقال ارزشهای ناملموس به نسل جوان و ممانعت از تبدیل بازار شیراز به یک مرکز صرفاگردشگری در راستای بازیابی آداب و سنن بازار و درنهایت صیانت از ارزشهای فرهنگی مذهبی و تاکید و تشویق به پایبندی نسلجوان به آداب و سن مرتبط بهعنوان مواریث ارزشمند ناملموس در این مجموعه شهری، منتج میشوند.

چکیده انگلیسی :

Due to the variety of usage of historical bazaar of Shiraz such as economical, social, cultural and even communicative dimensions, it includes many different structures; all of which need conservation. In fact paying enough attention to both tangible and intangible aspects and dimensions of the structure plays a crucial role in conserving the identity and cultural authenticity of the complex. This process has often been neglected or considered only in structural dimensions.The current study aims at presenting a comprehensive understanding of the traditional system of historical bazaar of Shiraz and its related values and traditions, emphasizing on the previous weaknesses. In order to meet the realization of the comprehensive conservation, this study relies on the gathered data and moves in line with revitalization plan of the above named values. Using historical interpretation strategy through the study of the documented references, interviews and field observations, this study compares the historical-cultural traditions and their relevant structures in the historical bazaar of Shiraz; therefore studies the current changes in the field.These valuable traditions, according to their similar nature, were classified under five main categories include cultural, social, management, economic and corporal traditions and after analysis and aggregation, were resulted to the main revitalization strategies.The authentic identity and integrated and comprehensive conservation plan of the historical bazaar of Shiraz will be guaranteed under the case that the above named Strategy, with an emphasis on structural dimensions, are taken into consideration and are implemented by preservation custodians.