تبیین مدلی برای ارزیابی پایداری زنجیره تامین در صنایع نفت و گاز بر اساس مدل معادلات ساختاری

محورهای موضوعی : توانمندسازی سرمایه انسانی

امیر رضا کیقبادی ¹ ( گروه حسابداری - دانشگاه آزاد اسلامی-واحد تهران مرکزی. )

تاریخ دریافت : 1399/11/24 تاریخ پذیرش : 1400/01/22 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: پایداری, عوامل خارجی, مدیریت زنجیره تامین پایدار, تعهد به پایداری, آمادگی مدیریت صنایع نفت و گاز,

چکیده مقاله :

مفهوم پایداری در زنجیره تأمین به عنوان بحثی جدید و بسیار تأثیرگذار چندی است که توجه محققین حوزه مدیریت زنجیره تأمین را به خود معطوف ساخته است. این مفهوم در صنعت نفت و گاز به دلیل ماهیت آن و خطرات و ریسک های پایداری مربوط به این صنعت، به ویژه خطرات زیست محیطی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در همین راستا، در این پژوهش به دنبال تبیین مدل ارزیابی زنجیره تامین پایدار بر اساس مدل معادلات ساختاری می باشیم. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت های فعال در صنعت نفت و گاز می باشد که از این تعداد، 252 شرکت را به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و در نهایت 240 پرسشنامه به روش قابل قبول برگشت داده شد. نتایج آزمون فرضیات این پژوهش با استفاده از معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل، حاکی از این بود که متغیرهای عوامل خارجی، تعهد به پایداری و آمادگی مدیریت بر مدیریت زنجیره تامین پایدار در صنعت نفت و گاز ، اثر گذارند، همچنین با عنایت به تحلیل نتایج، میزان تاثیر این عوامل نیز مقایسه شده است، که می تواند دستاوردی نو در صنعت نفت و گاز کشور باشد.

چکیده انگلیسی:

The concept of supply chain sustainability as a new and very influential discussion has recently attracted the attention of researchers in the field of supply chain management. This concept is of particular importance in the oil and gas industry due to its nature and the risks and risks of sustainability related to this industry, especially environmental hazards. In this regard, in this study we seek to explain the model of sustainable supply chain evaluation based on the structural equation model. The statistical population of the study is all companies active in the oil and gas industry, of which 252 companies were selected as a sample by available sampling method and finally 240 questionnaires were returned by acceptable method. The results of testing the hypotheses of this study using structural equations and LISREL software, indicated that the variables of external factors, commitment to sustainability and management readiness affect sustainable supply chain management in the oil and gas industry, also considering the analysis of the results The impact of these factors has also been compared, which could be a new achievement in the country's oil and gas industry.

منابع و مأخذ:

1. اشرفی ، مهدی و چهارسوقی ،سید کمال. (1390). معیارهای انتخاب تامین کننده پایدار. دومین کنفرانس بین المللی و چهارمین کنفرانس ملی لجستیک و زنجیره تامین ، ایران – تهران ، یکم و دوم آذر ماه 1390


2. اله یاری، مهسا، پیله وری، نازنین. (1396). شناسایی عوامل پایداری زنجیره تأمین مبتنی بر حوزه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در صنعت خودروسازی مطالعه موردی: شرکت صنعتی ایران خودرو. نشریه علمی مدیریت زنجیره تأمین، شماره 19، 73-56


3. اوشنی، نوید. (1397). توسعه مدل ارزیابی عملکرد زنجیره تامین پایدار با رویکرد پویایی شناسی سیستم. دانشگاه هرمزگان،دانشکده مدیریت و حسابداری


4. عشقی محمدی، مجتبی. (1395)، رابطه زنجیره تامین پایدار با تولید بهنگام (مطالعه موردی: صنایع چوب پاکو). دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،دانشکده مدیریت و حسابداری


5. قاسمی، احمد، پیشه، م.(1394). ارائه مدلی برای ارزیابی پایداری زنجیره تامین با رویکرد فراترکیب. پژوهشنامه ی مدیریت اجرایی، شماره 14، 112-91


6. قربان پور احمد، پویا علیرضا، ناظمی شمس الدین، ناجی عظیمی زهرا. (1395). تبیین مدل ساختاری اقدامات مدیریت زنجیره تامین سبز با استفاده از رهیافت مدل سازی ساختاری تفسیری فازی. نشریه تحقیق در عملیات در کاربردهای آن ، شماره ۱۳


7. کریمی, فاطمه. (1393). شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر مدیریت زنجیره تامین سبز در صنعت فراساحل با رویکرد فرآیند تحلیل شبکه ای ANP مورد مطالعه: شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران. کنفرانس بین المللی پژوهشهای نوین در مدیریت و مهندسی صنایع، تهران، شرکت مدیران ایده پردازان پایتخت ایلیا، https://www.civilica.com/Paper-ICMNGCONF01-ICMNGCONF01_037.html


8. مرکز مطالعات زنجیره ارزش در صنعت نفت و گاز. (1395). توصیف وضعیت صنعت پالایش نفت و میعانات گازی کشور. گزارش 101

 

9. Andersen, S., Mostue, B.A. (2012). applicability to IO concepts. Saf. Sci.50, 2010–2019.


10. Bastas, A., & Liyanage, K. (2018). Sustainable supply chain quality management: A systematic review. Journal of cleaner production, 181, 726-744.


11. Bhool R, Narwal M. (2013). An analysis of drivers affecting the implementation of green supply chain management for the Indian manufacturing industries. Int J Res Eng Technol;2(11):242–254.


12. Castillo, V. E., Mollenkopf, D. A., Bell, J. E., & Bozdogan, H. (2018). Supply Chain Integrity: A Key to Sustainable Supply Chain Management. Journal of Business Logistics, 39(1), 38-56.


13. Cetinkaya, B., Cuthbertson, R., Ewer, G., Klaas-Wissing, T., Piotrowicz, W., & Tyssen, C. (2011). Sustainable Supply Chain Management: Practical Ideas for Moving Towards Best Heidelberg Dordrecht London New York: Springer.


14. Escobar, L.F., Vredenburg, H.(2011). Multinational oil companies and the adoption of sustainable development: A resource-based and institutional theory interpretation of adoption heterogeneity. J. Bus. Ethic. 98, 39–65.


15. Estampe, Dominique,. Lamouri, Samir,. Paris, Jean-Luc,. Brahim-Djelloul, Sakina.(2013)” A framework for analysing supply chain performance evaluation models”, Int. J. Production Economics 142 ,PP.247–258.


16. Faisal, M. N. (2010), "Sustainable supply chains: a study of interaction among the enablers", Business Process Management Journal, Vol. 16, No. 3, pp. 508-529.


17. Hervani,   A.,  Helms,  M.  M.  and  Sarkis,  J.  (2005),  "Performance  measurement  for  green supply chain management",  Benchmarking: An International Journal,  Vol. 12, No. 4, pp. 330-353.


18. Nurul K. Wan. Wan Ahmada,c,n, Jafar Rezaei, Marisa P. de Brito, Lóránt A. Tavasszy.(2016). The influence of external factors on supply chain sustainability goals of the oil and gas industry. Resources Policy 49 (2016) 302–314.


19. Pagell, M. & Wu, Z. (2009), "Building a more complete theory of sustainable supply chain management  using  case  studies  of  10  exemplars",  Journal  of  Supply Chain Management,45, 2, 37-56.


20. Raut Rakesh D, Balkrishna Narkhede, Bhaskar B. Gardas.(2017). To identify the critical success factors of sustainable supply chain management practices in the context of oil and gas industries: ISM approach. Renewable and Sustainable Energy Reviews 68 (2017) 33–47.


21. Roy, V., Schoenherr, T., & Charan, P. (2018). The thematic landscape of literature in sustainable supply chain management (SSCM) A review of the principal facets in SSCM development. International Journal of Operations & Production Management, 38(4), 1091-1124.


22. Roy, J., Ghosh, D., Ghosh, A. and Dasgupta, S. (2019). "Fiscal instruments: crucial role in financing low carbon transition in energy systems", Current Opinion in Environmental Sustainability, Vol. 5, No. 2, pp. 261-269.


23. Sadaghiani Saman.(2014). Evaluation of External Forces Affecting Supply Chain Sustainability of Oil & Gas Industry by Using Best Worst Method. Faculty of Technology, Policy and Management (TPM). Jaffalaan 5, 2628 BX Delft,The Netherlands.www.tbm.tudelft.nl


24. Shuen, A., Feiler, P.F., Teece, D.J. (2014). Dynamic capabilities in the upstream oil andgas sector: managing next generation competition. Energy Strategy Rev. 3,5–13.


25. Tachizawa Cristina Gimenez Vicenta Sierra , (2015),"Green Supply Chain Management approaches: drivers and performance implications", International Journal of Operations & Production Management, Vol. 35 Iss 11 pp. -Permanent link to this document: http://dx.doi.org/10.1108/IJOPM-01-2015-0023.


26. Thurner, T. & Proskuryakova, L. N. (2014), "Out of the Cold – the Rising Importance of Environmental  Management  in  the  Corporate  Governance  of  Russian  Oil and Gas Producers", Business Strategy and the Environment,23, 5, 318-332.


27. Walker,   and  Jones,  N.  (2012),  "Sustainable  supply  chain  management  across  the  UK private sector",  Supply Chain Management: An International Journal,  Vol. 17, No. 1, pp. 15-28.


28. Younis Hassan.(2016). The impact of the dimensions of green supply chain management practices on corporate performance. University of W ollongong Research Online. University of W ollongong Thesis Collection.1954-2016.