بررسی شاخص های ریخت زمین ساختی بر روی رودخانه ماسرم و تاقدیس پهن

محورهای موضوعی : Engineering geology

کورس یزدجردی ¹ , قدرت الله فرهودی ² , شهرام کارگر ³ , مرضیه ممتحن ⁴

1 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
2 - گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
3 - سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران، شیراز، ایران
4 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران

تاریخ دریافت : 1399/06/29 تاریخ پذیرش : 1399/06/29 تاریخ انتشار : 1390/02/11

کلید واژه: نیمرخ طولی رودخانه ماسرم, گسل راستالغز پی سنگی کره بس, شاخص ژئومورفیکی,

چکیده مقاله :

رودخانه ماسرم در مجاورت گسل کره بس واقع شده است. گسل راستالغز چپ گرد کوه پهن، شاخه ای از گسل راستالغز سبزپوشان است. علت انتخاب کوه پهن در منطقه مورد بررسی، مورفولوژی نامتقارن، غیرعادی و حالت گنبد ی شکل آن است. گسل کره بس گسلی پی سنگی با مکانیسم راست لغز راستگرد و با روند شمالی-جنوبی در زاگرس چین خورده قرار دارد. ناحیه مورد مطالعه به علت قرارگیری بر روی گسل پی سنگی کره بس، پرتگاه ساز با دیواره های بلند و صعب العبور است. در این مقاله نمودار ستونی طول درز هها، نیمرخ طولی رودخانه ماسرم، شاخص های ریخت زمین ساختی محاسبه شد. همچنین نقشه های نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، نسبت ارتفاع، نسبت طول به عرض و اختلاف ارتفاع بیشینه و کمینه زیر حوضه های مربوط به رودخانه ماسرم و تاقدیس کوه پهن تهیه شدند. نیمرخ طولی رودخانه ماسرم، تغییراتی را در نسبت عمق به پهنای رودخانه نشان داد. وجود گسل راستالغز کوه پهن در طول مسیر رودخانه دلیل این تغییرات است. . در قسمت جنوب غربی کوه پهن بالاآمدگی وجود دارد که یکی از دلایل آن می تواند چرخش ساعتی بلوکها در اثر فعالیت گسل سبزپوشان باشد ولی این امکان هم وجود دارد که گسل کوه پهن قبل از چرخش بلوکهای ناحیه سبزپوشان وجو د داشته باشد گرچه باز هم این گسل (کوه پهن) می تواند در اثر چرخش بلوکهای ناحیه سبزپوشان، بوجود آمده باشد نقشه نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf) نشان داد که کمترین مقدار (Vf) و بیشترین فعالیت، در نزدیکی رودخانه ماسرم وجود دارد، این مسئله به دلیل نزدیکی به گسل کره بس است. نتایج حاصل از نسبت ارتفاع (Rf) زیر حوضه ها نشان داد که بیشترین میزان بالاآمدگی (Uplift)، در حاشیه ی کناره ی شرقی رودخانه ماسرم به علت فعالیت گسل کره بس می باشد.