اثر پیش تیمار بذر بر عملکرد و کیفیت دانه ارقام برنج (.Oryza sativa L) در منطقه اهواز

محورهای موضوعی : زراعت

سید کیوان مرعشی ¹ , پریسا کوروسیانی ²

1 - استادیار گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

تاریخ دریافت : 1401/08/01 تاریخ پذیرش : 1401/09/15 تاریخ انتشار : 1401/11/01

کلید واژه: عملکرد دانه, پروتئین دانه, خیساندن بذر,

چکیده مقاله :

این آزمایش به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجراء گردید. تیمارهای آزمایش شامل پیش تیمار بذر در چهار سطح شامل: شاهد ( خیساندن بذر به مدت 24 ساعت در آب)، خیساندن بذر به مدت 8، 16 و 24 ساعت در محلول محافظ گر در کرت های اصلی و سه رقم برنج شامل: چمپا، عنبربو و رقم پرمحصولLD-183 در کرت های فرعی اجرا شد. نتایج نشان داد که تأثیر پیش تیمار بذر بر تعداد خوشه در متر‌مربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و درصد پروتئین دانه معنی‌دار بود. تاثیر رقم در تمامی صفات اندازه‌گیری معنی‌دار بود. اثر متقابل پیش تیمار بذر و رقم از نظر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی معنی‌دار و ازنظر سایر صفات معنی‌دار نبود. بیشترین عملکرد دانه در رقم عنبربو + 24 ساعت در محلول محافظ گر با میانگین 5621 و کمترین عملکرد دانه در رقم چمپا + 24 ساعت در آب معمولی با میانگین 3264 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. بیشترین پروتئین دانه در شرایط 24 ساعت در محلول محافظ گر با میانگین 11 درصد و کمترین پروتئین دانه در شرایط 24 ساعت در آب معمولی با میانگین 8/3 درصد حاصل شد. نتایج کلی آزمایش نشان داد که پیش تیمار بذر با محلول محافظ گر در مقایسه با پیش تیمار بذر در آب (عرف منطقه)، با افزایش مولفه‌های تولیدی توانست در جهت افزایش عملکرد کمی و کیفی موثر واقع شود و مورد توجه محققین و زارعین قرار گرفته و پیشنهاد نیز گردد.

چکیده انگلیسی:

Experimental treatments include the seed priming including: control (soaking seeds for 24 hours in water), soaking seeds for 8, 16 and 24 hours in seed guard solution was performed in the main plots and three cultivars of rice including: Champa,, Anbarbo and high yielding cultivar i.e. LD-183 were applied in the sub-plots. The results showed that the effect of duration of priming on number of spike per square meter, number of grains per spike, 1000-grain weight, grain yield, biological yield and grain protein percentage was significant. The effect of cultivar type was significant in all measurement traits. The interaction effect of seed duration of priming and cultivar type was not significant in terms of grain yield and biological yield and significant in terms of other traits. The maximum grain yield was obtained in Anbarbo cultivar + 24 hours in seed guard solution with an average of 5621.77 and the minimum grain yield in Champa cultivar + 24 hours in normal water with an average of 32264.5 kg/ha. The maximum grain protein was obtained in 24 hours in seed guard solution with an average of 11% and the minimum grain protein in 24 hours in ordinary water with an average of 8.3%. In general, the results of experiment showed that the effect seed priming by seed guard solution with increasing production components could be effective in increasing quantitative and qualitative yield as compared to soaking the seeds in water (local custom) and it can suggested by researchers and farmers.