تحلیل نقش نهضت سواد آموزی در توسعه فرهنگی روستاهای استان گیلان

محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای

عیسی پوررمضان ¹ , محمد امیری میکال ²

1 - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، رشت، ایران
2 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، رشت، ایران

تاریخ دریافت : 1394/05/27 تاریخ پذیرش : 1394/05/27 تاریخ انتشار : 1393/03/01

کلید واژه: روستا, سواد, نهضت سواد آموزی, توسعه فرهنگی, استان گیلان,

چکیده مقاله :

از زمان تشکیل نهضت سوادآموزی برای ایجاد فرصت یادگیری بزرگسالان تاکنون پیشرفت چشمگیری در راستای تحقق برخی از اهداف در نظر گرفته شده صورت گرفته است. پس از سه دهه فعالیت این سازمان با توجه به تجارب ملی و تعامل آن با تجارب بین المللی ضرورت بازنگری و مهندسی مجدد در بسیاری از رویه ها و روش های مورد عمل وجود دارد. این مقاله که با روش توصیفی - تحلیلی صورت گرفته به بررسی نقش نهضت سوادآموزی در توسعه فرهنگی روستاهای استان گیلان پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش به روش اسنادی- میدانی به دست آمده است. به منظور تعیین نقش نهضت سوادآموزی در توسعه فرهنگی روستاهای گیلان، که برابر سرشماری سال 85 از درصد باسوادی بیشتری برخوردار بوده اند، تکمیل شده است. متغییر مستقل تحقیق سواد آموزی و متغییر وابسته توسعه فرهنگی روستاها در نظر گرفته شده که جهت برقراری رابطه، تعداد 15 گویه تعیین و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که نهضت سواد آموزی در طی مدت فعالیت خود توانسته است افراد زیادی را در سطح روستاها با سواد نماید و روستاییان بعد از با سوادی، سطح آگاهی و فرهنگ آن ها ارتقای یافته است، از طرفی از نظر انجام تکالیف عبادی و شرعی، تلاوت قرآن کریم، بهره گیری از احادیث نبوی و معصومین علیهم السلام دچار تغییرات چشمگیر و مثبتی شده اند. همچنین در تعاملات گفتاری و شنیداری موفق تر و در خصوص استفاده از کتب و نشریات ساده راغب تر شده اند. خارج کردن زنان از انزوا و ورود آنان در عرصه سیاسی- اجتماعی که از آثار و برکات سوادآموزی است. خصوصاً ضمن دنبال کردن اخبار از طریق رسانه های گروهی نسبت به رویدادهای محلی، ملّی، جهان اسلام و بین المللی حساس تر شده اند.

چکیده انگلیسی:

Since the formation of literacy movement for creating learning opportunity of adults till now significant improvement has been achieved in the direction of achieving considered aim. After 3 decades of activity of this organization regarding national experience and its interaction with international experiences there is the necessity of reviewing and engineering again in most of products and methods that are being used. This paper that has been done with analytic- descriptive method, has considered the role of literacy movement at cultural development of village of Guilan province. The required data of this research has been gained through documentation-field method. It was completed in order to determine the function of literacy movement at cultural development of Guilan province that based on census in 2006 it had more literate people. The independent variable is seemed literary research and dependent variable is cultural development of villages that for making relationship 15 items were determined and analyzed. The result of consideration shows that literacy movement during its activity could make people literate at villages and villagers after being literate their level of information and culture has been promoted , on the one hand in the view of doing religious duties, reading Quran, benefiting prophetic saying , it has had positive and significant changes. Also they have been more successful at verbal and auditory interaction and became interested in using books and simple journals. Putting women out of isolation and entering them into social- political area is the effect and blessing of literacy.  Especially they became more sensitive towards local, national phenomena, Islam's world and international phenomena.

منابع و مأخذ:

1. ابراهیم­زاده، عیسی، 1371، آموزش بزرگسالان، رشته علوم تربیتی، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.

2. ابراهیمیان، علی، 1389، سواد آموزی بزرگسالان در جمهوری اسلامی ایران، انتشارات سازمان نهضت سواد آموزی.

3. امیری میکال، محمد، 1391، نقش نهضت سواد آموزی در توسعه روستاهای استان گیلان، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت.

4. اساسنامه نهضت سوادآموزی، 1363، انتشارات سازمان نهضت سواد آموزی.

5. سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استان گیلان، 1385، شناسنامه آبادی­های استان گیلان.

6. سازمان یونسکو،1381، مجموعه کتاب­های فرا درسی راهنمای توسعه مراکز یادگیری، انتشارات سازمان نهضت سواد آموزی.

7. سایت آموزش و پرورش.

8. سر شته، محمود، 1377،‌ اهداف اصلی برنامه­ریزی فرهنگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران.

9. صالحی امیری، سیدرضا، 1389، مفاهیم و نظریه­های فرهنگی، انتشارات ققنوس، تهران.

10. صباغیان، زهرا،1371، درس­های سواد آموزی، انتشارات مدرسه.

11. فاخته، قربان، 1386،  نگاهی به گیلان زمین، انتشارات لوح زرین تهران.

12. فرجامی، هادی، 1372، آموزش بزرگسالان در کشورهای گوناگون،  انتشارات آستان قدس.

13. معاونت برنامه­ریزی استانداری گیلان، 1386، سالنامه آماری استان گیلان 1385.

14. مطیعی لنگرودی، سید حسن، 1382، برنامه­ریزی روستایی در ایران، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

15. نظرزاده، محسن، 1387، آموزش بزرگسالان و توسعه پایدار، سایت.

16. همایون­پور، پرویز، 1368، پیکار جهانی سواد آموزی، انتشارات انقلاب اسلامی.