بررسی نظرها و آرای خواجه نصیر طوسی دربارة تعلیم و تربیت انسان و نظام ارزشی حاکم بر آن
محورهای موضوعی : شاهنامه
علیرضا نبی لو
1
(دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم)
کلید واژه: تعلیم و تربیت, نظام ارزشی, خواجه نصیر طوسی, آرا و نظرها,
چکیده مقاله :
خواجه نصیرالدین طوسی در ضمن پرداختن به حکمت و علوم طبیعی، در کتاب اخلاق ناصری به سیاست مُدُن و تدبیر منزل توجه خاصی داشته و در اثنای مباحث خود به نظام ارزشی حاکم بر فرایند تعلیم و تربیت انسانی، توجه ویژه ای نموده است. نظام ارزشی در نگاه او از یک سو بر مباحث فطری و سرشتی انسان مبتنی است و از سوی دیگر جامعه و آموزه های آن را در سمت و سو دادن به این نظام حاکم، مؤثر می‌داند، از طرف دیگر خواجه نصیر تأثیرات غیبی و آموزه های معنوی و عنایات الهی را در تثبیت نظام ارزشی مذکور و هدایت انسان در مسیر ارزشها مهم و مؤثر می داند.او معتقد است انسان از بدو کودکی، هم آمادگی پذیرش نظام ارزشی را دارد و هم اگر خوب هدایت نشود ضد ارزشها می تواند در سرشت او مؤکد شود؛ همچنین جامعه و خانواده در حفاظت او از افتادن به دام ضد ارزشها نقش حیاتی دارند.در این مقاله از جهات مختلف به بررسی آرای خواجه نصیر دربارۀ نظام ارزشی حاکم بر فرایند تعلیم و تربیت پرداخته خواهد شد.
Khaje Nasiroddin Toosi in addressing to the philosophy and the natural sciences in Akhlaghe Naseri, had a particular interest to politics and economics and during his speeches he paid to the dominant value system on the process of human education. On the one hand, the value system in his opinion is based on indigenous issues and human nature and on the other hand, he knows the community and its education are effective in giving direction to that system. Therefore, Khaje Nasir considers being important and influential, and occulting influences the teachings of spiritual and divine attention in fixing the value system and conducting human on the path of values. He believes that human beings from early childhood are ready for acceptance of the value system and even though they are not guided good, counter values can be emphatic in their nature. Furthermore, society and family has a vital role in protecting him from falling into the trap of anti-values. In this article we will discuss the various aspects of Nasir's comments and opinions about the dominated value system on the process of education.
1- پارسا، محمد.(1372).روانشناسی رشد، تهران: بعثت.
2- پیاژه و سیمون.(1369).روانشناسی کودک و اصول تربیتی جوانان، ترجمة عنایت‌الله شکیباپور، تهران: نیما.
3- خواجه نصیر طوسی.(1373).اخلاق ناصری، تصحیح مجتبی مینوی و علیرضا حیدری، تهران: خوارزمی.
4- رمضانی، خسرو.(1379).روانشناسی تربیتی، تهران: انتشارات فاطمیه.
5- شریعتمداری، علی.(1369). اصول و فلسفة تعلیم و تربیت، تهران: امیرکبیر.
6- ------------ .(1367).روانشناسی تربیتی، تهران: امیرکبیر.
7- لطف آبادی، حسین.(1384).روانشناسی تربیتی، تهران: سمت.
8- مک دانلد،فردریک.(1366).روانشناسی تربیتی، ترجمة زهره سرمد، تهران: دانشگاه تهران.
9- منصور، محمود.(1356).روانشناسی ژنتیک، تهران: شرکت سهامی چهر.
References:
1- Parsa, Mohammad, 1372, Psychology of Growth, Tehran, Besat.
2- Piaget and Simon, 1369, Child psychology and educational principles of youths, Translation of Enayatollah Shakibapoor, Tehran, Nima.
3- Khaje Nasire Toosi, 1373, Ethics of Nasseri, Minavi and Heydari's reform, Tehran, Kharazmi.
4- Ramazani, Khosraw, 1379,Educational Psychology, Tehran, Fatemiyye.
5- Shariatmadari, Ali, 1369, Principles and Philosophy of Education, Tehran, Amirkabir.
6- --------------------, 1367, Educational Psychology, Tehran, Amirkabir.
7- Lotfabadi, Hosein, 1384, Educational Psychology, Tehran, Samt.
8- McDonald, Frederick, 1366, Educational Psychology, Translateed by Zohre Sarmad, Tehran, Tehran University.
9- Mansoor, Mahmood, 1356, Genetic Psychology, Tehran, Sahamie Chehr.
_||_