معرفی نسخۀ‌ خطی لطایف الاسماء

محورهای موضوعی : پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

بی بی معظمه حیدری ¹ , سیدمحمدباقر کمال الدینی عزآبادی ² , سید عباس طباطبایی ³

1 - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام‌نور یزد
2 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام‌نور یزد
3 - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه یزد

تاریخ دریافت : 1400/01/29 تاریخ پذیرش : 1400/01/29 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: نسخه خطی, تصحیح, خطبه, لطایف الاسماء, محمد بحرآبادی,

چکیده مقاله :

ادبیات غنی و پر‌بار ایران‌زمین همچون درخت تنومندی است که برگ برگ آثار به‌‌جا‌مانده‌اش از دوران گذشته تابه‌حال، سندی‌ است بر فرهنگ عمیق مردمان این سرزمین. در این میان، اهمیت حفظ و حراست از نسخه‌های خطی بر کسی پوشیده نیست و احیا و بازسازی این آثار، ارزش و جایگاه پنهان آن‌ها را آشکار می‌سازد. یکی از این میراث ارزشمند، نسخۀ خطی لطایف الاسماء است که در کتابخانۀ وزیری یزد نگهداری می‌شود. لطایف الاسماء نمونۀ نثر مسجع و منشیانه دورۀ تیموری است که شامل مجموعه‌ای از خطب، فرامین، نشان‌ها و مکتوبات، احکام و مسائل متفرقه است. این نسخه که تاکنون تصحیح و چاپ نشده، 89 برگ دارد که با خط نسخ تحریر شده و آغاز و انجام آن افتادگی دارد. فایل دیجیتال این اثر ارزشمند، در کتابخانۀ آستان قدس رضوی نیز نگهداری می‌شود. این مقاله با شیوۀ توصیفی‌تحلیلی و با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای و کتب مرجع در زمینۀ نسخ خطی به انجام رسیده‌ است تا این اثر پربار برای علاقه‌مندان به نثر فارسی، به‌‌ویژه نثر منشیانه معرفی شود و با توجه به مضامین آن، تا حدی گوشه‌هایی از اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران تیموری را آشکار سازد. در متن اثر، هیچ نامی از مؤلف و یا کاتب نسخه وجود ندارد، اما در فهرست نسخه‌های خطی ایران و همچنین فهرست کتابخانۀ وزیری، نام مؤلف کتاب عبدالجلیل محمد بحرآبادی ذکر شده است.