بررسی تاثیر خشکسالی‌های اخیر بر کیفیت آب زیرزمینی به کمک روش‌های آماری (مطالعه موردی دشت‌های مهم استان خوزستان)

محورهای موضوعی : علوم آب

حیدر زارعی ¹ ( دانشجوی دکتری هیدرولوژی و عضو هیات علمی دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز )
معصومه فراستی ² ( دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز )
هادی معاضد ³ ( دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز )

تاریخ دریافت : 1396/04/17 تاریخ پذیرش : 1396/04/17 تاریخ انتشار : 1392/07/01

کلید واژه: تحلیل عاملی, کیفیت, خشکسالی, آب زیرزمینی, آزمون من &ndash, ویتنی,

چکیده مقاله :

خشکسالی از پدیده‌های طبیعی است که رخداد آن در طبیعت از قانونمندی خاص خود پیروی می‌کند، ولی تشدید ، فراوانی، وقوع و تکرار آن به فعالیت انسان ها در طبیعت بستگی دارد. از مهمترین اثرات خشکسالی می‌توان به تخریب کیفیت آب، تخریب پوشش گیاهی، فرسایش خاک و بیابان زایی اشاره کرد. در این مقاله جهت بررسی تاثیر خشکسالی های اخیر بر کیفیت آب زیر زمینی، از نتایج آنالیز هیدروشیمیایی نمونه های آب برداشت شده از چاه های موجود در سه دشت ایذه- پیون، دزفول- اندیمشک و گتوند- عقیلی واقع در استان خوزستان در دو سال آبی 86-85 (با بارندگی مناسب) و 87-86 (با کاهش چشمگیری در میزان بارش) استفاده شد. پارامترهای مورد بررسی شامل غلظت یون های کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، بی‌کربنات، سولفات، کلر، هدایت الکتریکی، مواد جامد محلول و pH می باشد. جهت بررسی اینکه خشکسالی مذکور سبب ایجاد تغییر در فرایندهای واقعی تاثیر گذار بر شیمی آب زیرزمینی در دشتهای مورد بحث شده است یا خیر از آزمون ناپارامتری من-ویتنی و تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج نشان داد هرچند خشکسالی سال 87-86 تاثیر چشمگیری بر کیفیت آب زیرزمینی در دشت های مورد بحث نداشته است ولی در صورت ادامه خشکسالی، احتمال تاثیرپذیری کیفیت آب زیرزمینی زیاد می باشد.

چکیده انگلیسی:

Drought is a natural phenomenon that occurrence of which has its own laws but the intensification, frequency, occurrence and its repetition depend on the human activities in nature. Destroying water quality, destroying plant cover and soil erosion are the main effects of Drought. In this research in order to investigate the effect of the recent draughts on the groundwater quality, water samples taken from the wells in 3 plains (Ize-peun, Dezful-Andimeshk and Gotvand-Aghili) in Khuzestan province, in two hydrologic years; 2006 (With adequate rainfall) and 2007 (With a significant reduction in rainfall).The parameters under investigation include Ca, Mg, Na, K, HCO3, SO4, EC, TDS and pH. To investigate that if the drought the change in the processes affecting groundwater quality in the plains or not, a non-parametric test Mann–Whitney and Factor Analysis were used. Results showed that although drought year of 2007 didn’t have a significant effect on the groundwater quality of plains, but if the drought continues, water quality may change.