ثأثیر دور آبیاری بر گیرایی و رشد رویشی پاجوش‌های خرمای رقم استعمران

محورهای موضوعی : علوم آب

مجید علی‌حوری ¹ , عزیز تراهی ² , هادی معاضد ³

1 - دانشجوی دکتری آبیاری وزهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
2 - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری کشور
3 - دانشیار گروه آبیاری وزهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

تاریخ دریافت : 1396/04/16 تاریخ پذیرش : 1396/04/16 تاریخ انتشار : 1392/07/01

کلید واژه: دور آبیاری, گیرایی, پاجوش, نخل خرما,

چکیده مقاله :

یکی از مهمترین عوامل در گیرایی و رشد مناسب پاجوش‌های خرما، انجام صحیح عملیات آبیاری است. بروز هر گونه تنش آبی پس از کاشت پاجوش، می تواند منجر به خشک شدن نخل‌های جوان گردد. این تحقیق در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار آبیاری در ماه اول، دوم و سوم به ترتیب با دور 2، 3 و 4 روز و پس از آن با دور یک هفته و در زمستان با دور 10 روز، آبیاری در ماه اول، دوم، سوم، چهارم و بقیه ایام سال به ترتیب پس از 15، 30، 45، 60 و 75 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A، آبیاری در ماه اول، دوم، سوم و بقیه ایام سال به ترتیب پس از 30، 45، 60 و 75 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A، آبیاری در ماه اول، دوم و بقیه ایام سال به ترتیب پس از 45، 60 و 75 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A، آبیاری در ماه اول و بقیه ایام سال به ترتیب پس از 60 و 75 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس Aو آبیاری پس از 75 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A در سه تکرار بر روی پاجوش‌های خرمای رقم استعمران اجرا گردید. آب مورد نیاز تیمارها بر اساس روش تشت تبخیر FAO برآورد شد و در اختیار گیاه قرار گرفت. گیرایی پاجوش و شاخص‌های رشد نظیر ارتفاع پاجوش، تعداد برگ، طول و عرض برگ، تعداد برگچه، طول و عرض برگچه و قطر تنه برای هر تیمار اندازه گیری گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها و مقایسه میانگین تیمارها توسط آزمون دانکن نشان داد که دور آبیاری بر تعداد برگ، تعداد برگچه، طول برگچه و عرض برگچه اثر معنی داری داشت. بیشترین رشد رویشی پاجوش با انجام آبیاری در ماه اول، دوم و بقیه ایام سال به ترتیب پس از 45، 60 و 75 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس Aبه دست آمد.

چکیده انگلیسی:

  Irrigation practice is one of most effective factor on establishment and suitable growth of date palm suckers. The water stress after sucker planting will dry date suckers. This study was carried out in a randomized complete blocks design with six treatments and three replications: namely irrigation after 2, 3 and 4 days in first, second and third months, respectively, 7 days in summer and autumn seasons and 10 days in winter season; irrigation after 15, 30, 45, 60 and 75 mm evaporation from class A pan in first, second, third and fourth months and the rest of year, respectively; irrigation after 30, 45, 60 and 75 mm evaporation from class A pan in first, second and third months and the rest of year, respectively; irrigation after 45, 60 and 75 mm evaporation from class A pan in first and second months and the rest of year, respectively; irrigation after 60 and 75 mm evaporation from class A pan in first month and the rest of year and irrigation after 75 mm evaporation from class A pan. The water requirement was calculated based on FAO pan method. The sucker growth characteristics such as establishment percent, plant height, number of leaves, leaf length and width, number of leaflets, leaflet length and width and truck diameter were measured. The results showed that irrigation interval treatments had significant effect on number of leaves, number of leaflets, leaflet length and width. The most vegetative growth of sucker obtained from irrigation after 45, 60 and 75 mm evaporation from class A pan in first and second months and the rest of year, respectively.