برآورد رواناب با استفاده از مدل مخزن ساده در حوضه معرف رود دز

محورهای موضوعی : علوم آب

حجت اله آلاله ¹ , محسن شفیعی نیا ² , فاطمه بدیعی ³

1 - کارشناسی ارشد سازه‌های هیدرولیکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
2 - کارشناسی ارشد مهندسی سازه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
3 - دانشجوی دکترای مهندسی پزشکی- بیومکانیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

تاریخ دریافت : 1396/04/16 تاریخ پذیرش : 1396/04/16 تاریخ انتشار : 1392/07/01

کلید واژه: رواناب, رودخانه دز, مدل مخزن, هیدروگراف13,

چکیده مقاله :

جریان آب‍های سطحی یا رواناب از جمله عوامل موثر در مطالعات و اجرای پروژه های آبی و خاکی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. مدیریت سیلاب یکی از این عوامل تاثیر گذار بوده که ضمن مهار جریان های مخرب در استحصال این منابع تجدید شونده تاثیر بسزایی دارد. هدف از مطالعه حاضر برآورد میزان رواناب با مدل مخزن ساده در حوضه رودخانه دز در ایستگاه تله زنگ می‍باشد. دراین پژوهش استفاده از مدل ریاضی میزومورا(1995) بمنظور شبیه سازی فرایند بارش - رواناب در یک حوضه استفاده شده و از اطلاعات شاخه های صعودی و نزولی هیدروگراف های حوضه استفاده شده است. مخزن آب شامل یک سطح مقطع عرض افقی بوده که تابعی از عمق آب می باشد و از شاخة فروکش هیدروگراف سیلاب محاسبه شود.همچنین کل عمق آب داخل مخزن و سرعت نفوذ آن که زمان تأخیر بین بارش و رواناب را کنترل می‍کنند، از شاخه صعودی هیدرو گراف جریان قابل محاسبه می باشند. این مدل در حوضه معرف رودخانه دز برای پیش‍بینی سیلاب به کار برده شده و نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که هیدروگراف های محاسباتی و مشاهداتی با هم تطابق خوبی دارند.و رابطه بین بارش-رواناب در این مدل بصورت خطی می باشد .همچنین شیب منحنی فروکش برای جریان‍های مختلف زیر سطحی وزیرزمینی ثابت بوده لکن برای جریان های مختلف سطحی تغییر می یابد.

چکیده انگلیسی:

Run-offs are considered as important hydrological factors in feasibility studies of river engineering and irrigation-related projects under arid and semi-arid condition. Flood control is one of the crucial factor, the management of which while mitigates its destructive consequences, abstracts considerable volume of renewable water resources. The methodology applied here was based on Mizumura, which applied a mathematical model for simple tank to simulate the rainfall-run-off process in a particular water basin using the data from the observational hydrograph. The model was applied in the Dez River water basin to simulate and estimate the floods. The water tank has a horizontal cross-sectional area, which is a function of the water depth and which may be determined from the recession curves of flood hydrographs. The total vertical depth of the water tank and the infiltration velocity, which govern the time lag between rainfall and runoff, are computed from the rising limbs of the flow hydrograph. Results indicated that the calculated hydrographs using the simple tank method and the observation hydrographs had a close proximity. Results also showed a linear relation between the rainfall and run-off. It was found that the recession curve slope is constant for the subsurface and underground flows under different conditions, quite similar to the results arrive at by. There was however a considerable variation in the surface run-off from one flooding to the other.