تحلیلی نو در طبقه‌بندی شخصیت‌های داستان گشتاسپ بر مبنای الگوی شاخص و وضعیت رحیم‌خانی سامانی
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسیشکوه فورجانی زاده 1 , محبوبه خراسانی 2 , مرتضی رشیدی 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
کلید واژه: شخصیت, شاهنامه, ریخت‌شناسی, الگوی شاخص و وضعیت,
چکیده مقاله :
شخصیت محوری ترین عنصر هر داستان به شمار می آید و یکی از راههای درک صحیح داستان شناخت درست شخصیت است. شاهنامه فردوسی، بزرگ ترین اثر حماسی ادب فارسی نگاهی ژرف و عمیق به رویدادها و شخصیت های گوناگون دارد و با توجه به زمان و مکان نامحدود، حوادث و رویدادهای فراوانی را ترسیم کرده است. این پژوهش بر آن است، از دیدگاهی متفاوت با استفاده از الگوی شاخص و وضعیت الگوی نویافته و ابداعی رحیم‌خانی سامانی در رساله دکتری خویش به راهنمایی محمد حکیم آذر به بررسی شخصیت های داستان گشتاسپ بر مبنای توصیف دقیق و استقرای تام شخصیت بدون توجه به روایت و ساختار داستان بپردازد. نتایج حاصل از یک سو کارآیی و سنجش الگوی شاخص و وضعیت را مشخص نموده است و از سویی دیگر، پژوهشی متفاوت در زمینه شخصیت شناسی شاهنامه فردوسی در ساختار شاخص های نام، بوم، نوع، جنس، سن، طبقه، باور، خُلق و فرجام با وضعیت های متفاوت به جامعه ادبی ارائه می نماید.
Characters are the most important components of a story. And proper knowledge of characters is a way of improving the effect of a story on the audience. Ferdowsi’s Shahnameh, Book of Kings, is the greatest Persian epic poem, giving detailed accounts of events and characters with unlimited time and space settings, and the different characters have various human interactions and different individual characteristics. Therefore, the present study aimed to investigate the characters of Goshtasp story by using the “Setting-Factor” model, regardless of the narrative techniques and storytelling structure of Ferdowsi. The results revealed the effectiveness of the the “Setting- Factor” model on the one hand, and introduced a new approach to the study of the characters of Shahnameh given the factors such as name, environment, sex, class, belief, temperament, and fate, and different settings on the other hand.
_||_
